Anayasa Mahkemesi, hücre cezasını hak ihlali saydı

Anayasa Mahkemesi (AYM), Eşref Arslan isimli tutuklunun PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın yazılarının olduğu fotokopi çıktısı halindeki dokümanı çoğaltmak istemesi nedeniyle hücre cezasına çarptırılmasını ifade özgürlüğü ihlali kapsamında değerlendirdi.

Arslan, tutuklu bulunduğu Tekirdağ 2 Nolu F Tipi Kapalı Cezaevi'nde Öcalan'ın yazılarının yer aldığı 102 sayfalık dokümanı çoğaltmak amacıyla cezaevi idaresine teslim etti. İdarece dokümana el konulurken, Arslan'ın da İnfaz Kurumu Disiplin Kurulu'na sevk edilmesine karar verildi. Disiplin soruşturması kapsamında söz konusu dokümanın 'Çoğaltılarak İnfaz Kurumu içerisinde yayılmak suretiyle örgüt bilincini diri tutmaya yönelik örgütsel propaganda niteliği taşıdığı' gerekçesiyle Arslan'a 20 günlük hücre cezası verildi.

Karara Tekirdağ İnfaz Hakimliği'ne itirazda bulunan Arslan'ın itirazı 'aykırılık taşımadığı' iddiasıyla red kararı verildi. Bunun üzerine 'ifade özgürlüğü ihlali' gerekçesiyle AYM'ye başvuran Arslan'ın başvurusunu kabul eden AYM, hücre cezası verilmesini ifade özgürlüğü ihlali olarak değerlendirdi.

PROPAGANDANIN KOŞULLARI OLUŞMADI

Kararda, Arslan'ın söz konusu dokümanı çoğaltılması için kendi iradesi ile cezaevi idaresine verdiği ifade edilerek, "Eğitim ya da propaganda eyleminin gerçekleştirildiğinden söz edilebilmesi için başvurucunun, doküman içeriğini başkalarına tanıtmak ve benimsetmek amacıyla herhangi bir şekilde yaydığının gösterilmesi gerekir. Disiplin Kurulu ve derece mahkemelerinin ise başvurucunun bu dokümanı kendisinde bulundurduğu sürede başka hangi şekillerde suç örgütü propagandası yapmak için kullandığı konusunda herhangi bir açıklamaya yer vermedikleri görülmektedir" denildi.

Kararda, Arslan'ın dokümanı kullanarak 'örgütü propagandası yaptığı' iddiasının somut olgulara dayalı olarak ortaya konulmadığına dikkat çekilerek, şöyle denildi:

"Kurumda düzenli bir yaşamın sürdürülmesi, güvenliğin ve disiplinin sağlanması için zorunlu mevzuat ve emirleri ihlal ettiği de disiplin kurulu ve derece mahkemelerince değerlendirilememiştir. Başvurucunun, infaz kurumu idaresinin denetiminden geçmiş bir dokümanı çoğaltmak amacıyla tekrar idareye verirken bir disiplin cezası alacağını öngörmesini beklemek, somut olayda çatışan değerler olan ifade özgürlüğü ve kamu güvenliği arasında adil bir dengeleme yapılamamasına yol açar. Nitekim başvurucunun söz konusu dokümanı, çoğaltılması için infaz kurumu idaresine teslim etmesi böyle bir öngörü sahibi olmadığını da ortaya koymaktadır."

İHLAL VE TAZMİNAT KARARI

AYM, bu gerekçelerle Anayasa'nın 26. maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğünün ihlal edildiği değerlendirmesinde bulundu. Bu kapsamda 20 günlük hücre cezası nedeniyle yalnızca ihlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları karşılığında Arslan'a bin TL manevi tazminat verilmesine hükmetti. (Mezopotamya Ajansı)