Çay üreticisi bu kez yükleme ile mağdur ediliyor

Gençağa KARAFAZLI

ARTI GERÇEK - ÇAYKUR'un 2020 yılı yaş çay alım kampanyasında uyguladığı kota ve kontenjan sonrası çay üreticilerinin özel sektör fabrikalarına düşük fiyatla çayını satmak zorunda bırakılması ve mağdur edilmesi sonrası 210 bin çay üreticisi, Ziraat odaları, siyasi parti ve birçok STK tarafından tepki ile karşılanmıştı.

ÇAYKUR bu kez aldığı yaş çayı çayını satan üreticiye yükletmesi üreticilerin tepkisine neden oluyor. Aralarında çay üreticisi olan Karadenizli sanatçı Selçuk Balcı'nın da bulunduğu yüzlerce çay üreticisi ÇAYKUR'un üreticiden aldığı yaş çayı üreticiye yükletmesine tepki gösterdi.

ÜRETİCİLER TEPKİ GÖSTERDİ ÇAYKUR BANDEMİYİ BAHANE ETTİ

Çay üreticileri ÇAYKUR'un çay alım yerlerinden yaş çayı üreticilere yükletmesine yönelik tepkiler üzerine ÇAYKUR'dan bir açıklama geldi.

Çaykur'un açıklamasında şu ifadeler kullanıldı:

"Daha önceki yıllarda mubayaa edilen yaş çayların alım yerlerinden araçlara yükleme işi köy ve mahalle sakinlerinden oluşturulan ekiplerimizle vasıtasıyla sağlanmaktaydı.

Ancak son yıllarda bu yükleme hizmeti özel firmalar tarafından karşılanmaktayken özellikle bu yılın kampanya döneminde yükleme işini yapan firmaların yeterli işgücünü temin edemediklerinden bazı fabrikalarımızda sorunlar yaşanmıştır.

Yükleme ihalesini alan özel firmalar, pandemi sürecinin kısıtlayıcı şartları nedeniyle daha önceleri bölge dışından gelen işçileri temin etmede özellikle bu yıl sorun yaşadılar. Doğal olarak bizler de bu olumsuzluklardan doğrudan etkilenmek durumunda kaldık. Yükleme sorununu çözmek için köy ve mahalle muhtarlarımızla tekrar görüşülerek bölge insanımızla yeniden yükleme ekibi oluşturma çalışmaları yapılmıştır.

Bu süreçte çayına sahip çıkarak yükleme konusunda bizlere yardımcı olan kadirşinas bütün üreticilerimize ve alım yeri çalışanlarımıza sonsuz teşekkür ederiz."

SANATÇI BALCI: ÜRETİCİ TEHDİT ALTINDA

Mesleği ne olursa olsun dedesinin, babasının ektiği çay tohumunun yaprağını dalında bırakan her kimse Karadeniz’de ayıplanır. Çay bir kültür ve gelenektir diyen ve çay üreticisi olan Karadenizli tanınmış sanatçı Selçuk Balcı, çay alım yerlerine sattıkları çayı kendilerinin karıştırdığını, hatta kamyonlara kendilerinin yüklediğini belirterek yaşananlara şu şekilde tepki gösterdi.

Balcı, "Çay üreticisi insanlarımız hem çay topluyor hem alım yerlerine taşıyor, çayı tartıp döküyor bir de yetmezmiş gibi kamyonu doldurmak zorunda kalıyor. Neden mi? Eğer kamyonu kendileri doldurmaz ise alım yerinizdeki çayı kamyon gönderip çekmeyiz tehdidi ile karşı karşıya kalıyorsunuz bu nedenle üretici çayını satmak için ÇAYKUR’un yapacağı işi yapmak zorunda kalıyor" dedi.

'KOOPARATİF VE TAŞERON HAVADAN PARA KAZANIYOR'

Anadolu Kültür Eğitim Spor Yardımlaşma Derneği (AKASDER) Genel Başkanı Hasan Kansızoğlu ise şunları söyledi:

"ÇAYKUR uyguladığı kota ve kontenjanla zaten üreticiyi yeterince mağdur etti. Şimdi de üreticinin çayını alan ÇAYKUR aldığı çayı üreticiye yüklemesini yaptırtarak ikinci bir mağduriyet yaşatıyor.

ÇAYKUR çay alım yerlerinden yaş çayı fabrikaya çekmek için bu işi her yıl ihale ediyor. Bu yıl mayıs ayı öncesi yapılan ihaleyi her yıl olduğu gibi kamyon taşıma kooperatiflerine verdi. Kooperatifler hiçbir şeye dokunmadan bu işi taşeronlara yaptırıyor. Mesela, kilosunu 50 krş. Alan bu kooperatifler taşeron firmaya 30 krş. dan ödeme yapıyor. Taşeron firma ise ayni kooperatifler gibi hiçbir şeye dokunmadan özellikle güneydoğu illerinden getirttikleri insanlara 25 ile 26 kuruş arası bir fiyatta çay yükleme işi yaptırtıyorlar.

'ÜRETİCİ ÇAY YÜKLÜYOR, PARAYI KİMLER ALIYOR'

Taşıma işinde çalışan insanlar bu süreçte bu fiyatlarda yükleme işi yapmayınca kooperatiflerin üslendiği taşıma işi 2. Çay kampanyası sürecinde birçok yapılamadı.

ÇAYKUR muhtarlıkları devreye sokarak bu işi çay üreticilerine yaptırtmaya başladı dolayısıyla çayını satmak isteyen üreticilerde çay alım yerini boşaltacak ki çayını satabilsin.

Burada en önemli sorun ÇAYKUR üreticiye yaş Çayı yükletirken bu yükleme parasını kime ödüyor veya ödüyor mu? Bu çok önemli Bir konudur. ÇAYKUR ihale ettiği bu taşıma işini mademki bizler yapıyoruz o Zaman bunun bedelini de biz üreticilere ödemesi gerekir."