Cizre'de çocuk intiharları: 'Sürekli savaş halinin bir sonucu'
Rojhat ABİ
DİYARBAKIR - Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2022 yılında 4 bin 146 kişi intihar etti. İntihar edenlerin 491'i çocuk. Çocuk intiharlarının 81'i 15 yaş altı. 410'u ise 15-18 yaş arasından. İnsan Hakları Derneği verilerine göre Şırnak'ın Cizre ilçesinde peş peşe üç çocuk intiharı vakası yaşandı. 28 Kasım'da Dicle Nehri'ne atlayan iki kız kardeşten 16 yaşındaki Z.Ç. kurtarıldı, 17 yaşındaki Z.Ç. ise nehirde boğuldu. 29 Kasım'da ise 14 yaşındaki İ.A. intihar etti.
'UMUTSUZ, GELECEĞİ GÖREMEYEN BİR GENÇLİK VAR'
Çocuk intiharlarını Artı Gerçek'e değerlendiren İHD Şırnak Şubesi Eşbaşkanı Haşim Toğurlu, "İçe kapanık, umutsuz ve geleceğini göremeyen bir çocukluk ve gençlik var. Bu intihar vakaları hem ekonomik hem siyasi hem de sürekli savaş halinin bir sonucu. Kırk yıllık bir savaş sürecinden bahsediyoruz. Devlet bir çözüm üretemiyor. Gerekeni yapmıyor. Savaş durumu devletin deyimiyle 'düşük yoğunluklu savaş' aşamasına geldi ama 2015 sonrası halen ciddi bir savaş hali var. Bu da ciddi travmalar doğuruyor. Artık ölüm olayları sıradanlaşıyor. Her haberde ölüm görüyoruz. Bu da psikolojik eşiği de düşürüyor” dedi.
'GENÇLER UYUŞTURUCUYA VE İNTİHARA İTİLİYOR'
Devletin bölgeye yönelik özel politikalar uyguladığını söyleyen Toğurlu, "Kürt sorununun çözümsüzlüğü güvenlikçi politikalar getirir. Görevli olan kollu kuvveti herhangi bir ihlal veya karıştığı suçu 'terör' adı altında meşrulaştırıyor. Pratikte, özellikle Kürt kentlerinde gençler uyuşturucuya ve intihara itiliyor. Madde kullanımına karşı gerektiği gibi mücadele edilmiyor. Bu işin ticaretini yapanlar ellerini sallayarak dışarıda geziyor. Ama en ufak bir ifade özgürlüğü ile ilgili bir ihbar olduğunda kolluğun her aşamada yakalama gerçekleştirdiğini görüyoruz. Kürt gençlerinin Kürdistan’da etkin bir rol alıp gerektiği gibi davranmasını istemiyorlar. Kürt gençlerinin dağılması devletin işine geliyor. Çünkü sorgulayan ve sistemi eleştiren bir gençliğin yetişmesi devletin işine gelmez. Bu nedenle daha çok üzerine gidiyor. Uyuşturucu ve intihar vakalarının artması da aslında bu travmanın bir sonucudur" diye konuştu.
'ÇATIŞMALI SÜRECİN BİTİRİLMESİ GEREKİYOR'
Devlet kurumlarının artan çocuk intiharlarına karşı geç olmadan önlem alması gerektiğini dile getiren Toğurlu, şunları söyledi:
"Devlet kamu gücünü kullanma yetkisine sahip. En üst düzeyde tüm kurumlarıyla bir program yapılması gerekiyor. Ondan önce de Kürdistan coğrafyasındaki çatışmalı sürecin bitirilmesi gerekiyor. Bu sadece çocuklara veya gençlere değil, yetişkinlere de iyi gelecek, psikolojik olarak rahatlatacaktır. Bunun yansımasını çözüm sürecinde de gördük. Çözüm süreciyle berber insanlar çok ciddi bir şekilde rahatladılar. Toplum, hem psikolojik hem de ekonomik olarak iyileşmişti. Neticede gençlerin enerjisi ve potansiyelini bir yere yönlendirmesi lazım. Eğer alternatif geliştirilemezse gençler maalesef madde bağımlılığına ve intihara yönelecektir. Tüm bunlardan dolayı bu sorunların çözümü Kürt sorunun çözümüne bağlıdır. Yine sahada çalışan sivil toplum örgütleriyle bir araya gelip planlama yapılmalıdır ki çözülsün."
