Dev Sağlık İş: Maskeleri yıkayıp yıkayıp tekrar kullanıyoruz

ARTI GERÇEK- Dev Sağlık İş, 'Pandemi Sürecinde Özel Sağlık Kuruluşlarında Çalışan Sağlık Çalışanlarının Gerçeği Raporu' başlıklı çalışmasını yayınladı. Sendikanın Genel Sekreteri ve üyeleri ile birlikte Özel Hastane ve Sağlık Kuruluşları Derneği (OHSAD)’nin Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yürüten Reşat Bahat’ın sahibi olduğu Sultangazi Bahat Hastanesi basın açıklaması ile basına ve kamuoyuna duyuruldu.

Rapora ilişkin konuşan Erdoğan Demir, "Tüm dünya ülkemiz, salgınla boğuşurken özel hastane patronları tabi ki halkın sağlığını tabi ki çalıştırdığı sağlık çalışanlarını düşünmüyor. Yıllardır sağlık çalışanlarının emekleri üzerinden servetlerine servet,kârlarına kâr katan özel hastane patronları bu süreçte yaşadıkları "kriz"in bedelini sağlık emekçilere ödetmeye çalışmaktadır. Özel hastane patronları "Devlet üç, beş ay özel hastanelere el koysun, sonra gene bize devretsin." diyor. Bu sözler esasında "Bu sürecin mali yükü özel hastane bütçelerinden değil, hepimizin ödediği vergilerden oluşan devlet bütçesinden karşılansın." anlamına gelmektedir" dedi.

Kısa çalışma ödeneği ile sağlık çalışanlarının neredeyse yarı yarıya düştüğünü kaydeden Demir, maskelerin defalarca kullandırıldığını, yarım SGK primi yatırıldığını, sağlık .çalışanlarının ücretsiz izne ve yıllık izne zorla çıkarıldığını belirtti.

Paylaşılan raporda ise elde edilen verilerle sağlık çalışanlarının karşılaştığı hak ihlaleri sıralandı. Sağlık Bakanlığı genelgesiyle istifa etmenin 3 ay süreyle yasaklandığını fakat özel hastanelerin çalışanları ücretsiz izin ve kısa çalışma ödeneği ile geçinmek zorunda bırakıldığı belirtilen raporda, sorunların salgın öncesinde de yaşandığı belirtilerek 2017'deki ‘Özel Hastane İşyerlerinde Çalışma Ortam ve Koşullarına Yönelik Programlı Teftiş Sonuç Raporu’na atıf yaptı. 267 özel hastanenin denetlendiği Teftiş Raporu'nda özel kurumların yüzde 70'inde ücretin tam ve zamanında ödenmediği, yüzde 85'inde ise fazla çalışma ücretlerinin verilmediği ve çalışma sürelerine yüzde 65 oranında uyulmadığı hatırlatıldı.

HASTANELERİN YÜZDE 37'Sİ ÖZEL

Türkiye'de bulunan 1534 hastanenin yüzde 37'sinin özel hastane olduğu ve sektörün 2009 yılından beri yüzde 13 ortalama ile büyüdüğüne dikkat çekilen raporda özel sektörde cinsiyetçi iş bölümünün yükseldiği belirtilerek, bunun nedeninin kadın emeğinin ucuz işgücü olarak görülmesi olarak açıklandı.

Raporda, "Sağlık alanı kayıt dışı çalıştırmanın en yaygın olduğu istihdam alanları arasında yer
almaktadır. TÜİK verilerine göre 2010-2014 döneminde sağlık alanında kayıt dışı istihdam 6 kat artış göstermiştir. İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası’nın 2018 raporuna göre sağlık sektöründe kayıt dışı çalışma %29,29 dur. KHK ve güvenlik soruşturmaları nedeniyle kamuda çalışması engellenen sağlık emekçileri de özel hastanelerde çoğunlukla kayıt dışı ve ucuza çalıştırılmaktadır. Pandemi ile birlikte sigortalı çalışanların hak gaspları artarken, fiili bir işsizlik yaşanırken, ücretler erimişken kayıt dışı çalıştırılanların yaşadıklarını tahmin etmek güç değildir" denilerek ataması yapılmayan ve KHK ile ihraç edilen sağlıkçıların ucuz emek ve yedek işgücü olarak görüldüğü ifade edildi.

'HASTALAR TEDİRGİN OLUYOR DİYE MASKE TAKMAK ENGELLENDİ'

Dev Sağlık İş maske takmanın zorunlu hale getirilmesine kadar engellendiğini öne sürerek, "Özel Sağlık kuruluşlarında Kişisel koruyucu donanım kullanımı ile ilgili sorunlar artık kabullenilmiş. Maske zorunluluğu gelene kadar hastalar tedirgin oluyor diye maske takmaları engellenen sağlık çalışanları çok ciddi bulaş riskine maruz kaldı. Maske satışı yasaklandıktan sonra maskeye erişimde sıkıntılar yaşanmış, bez maskeler ile çözüm sağlanmaya çalışılmış, bu maskelerin temizliği ise çalışanlara bırakılmış durumda. Sağlık bakanı her gün hiçbir sorunumuz yok, hiçbir eksiğimiz yok diyor ancak özel hastanelerde çalışan sağlık çalışanları kişisel koruyucu ekipmana ulaşmakta sorun yaşıyor. Birçok özel hastaneye bazı firmalar maske yardımında bağışında bulunuyor" tespitinde bulundu.

DOKTORLARA ŞİRKET KURDURUP HİZMET SATIN ALMA OLARAK GÖSTERİLİYOR

Raporda dikkat çeken diğer başlıklar ise şu şekilde:

Özel hastanelerde uzunca bir süredir doktorlara şirket kurdurularak hizmet satın alma şeklinde iş gördürülmekte, doktorlar bu şekilde 4857 sayılı İş Kanununa tabi olmadan çalışmaya zorlanmaktadır. Bu nedenle sabit bir maaş alamayan, ancak baktığı hasta, yaptığı işlem sayısına göre özel hastaneye fatura veya serbest meslek makbuzu keserek "hak ediş" üzerinden gelir elde eden hekimlerin gelirleri bugünlerde hızla azalmakta, neredeyse ücretsiz olarak çalışmaya zorlanmaktadırlar. Bu şekilde çalıştırılan hekimler hastalanmaları durumunda ise bütün gelirlerini kaybetmektedir.

KAMPANYALI KORONAVİRÜS TESTİ 250 TL

Özel hastanede Covid-19 Testi kampanyalı fiyatı 250 TL, hemşirenin maaşı 1621 TL Özel hastanelerde 4857 sayılı İş Kanununa tabi olan sağlık çalışanları ücretsiz izne çıkarılmış veya yarı zamanlı çalıştırılmaya başlanmıştır. Yarı zamanlı çalışmalarda önce yıllık izinler kullandırılmış ardından da kısa çalışma ödeneği ile ücretlerde ciddi kesintiler yaratan çalışma biçimleri başlamıştır. Burada önemli olan sağlık emekçileri açısından dönüşümlü çalışmak bir gereklilik iken özel sağlık kuruluşları açısından bu ihtiyaç bir hak gaspı olarak şekillenmiştir.