'Ekonomik yaptırım akıl tutulmasıdır'
Dicle Toplumsal Araştırmalar Merkezi adına, IKYB'deki referandumu izleyen iş insanı Mehmet Kaya, Türkiye'nin referandumu iyi okuyamadığı değerlendirmesinde bulundu.
DİYARBAKIR - Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde gerçekleştirilen referandum ve Türkiye’nin izlediği politikaları değerlendiren iş insanı Mehmet Kaya, Türkiye’nin referandumu iyi okuyamadığını ifade ederek, "Ambargo uygulamak kendi ayağına kurşun sıkmaktır" dedi.
Kürdistan Bölgesi’nde gerçekleştirilen referandumun ardından, Türkiye Kürtlere yönelik tehditlerinin dozunu arttırarak sürdürüyor. Referandumu yerinde izleyen iş insanı Mehmet Kaya, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın referandum sonuçlarına ilişkin yaptığı açıklamalar, ekonomik ambargo ve askeri müdahale tehditlerini değerlendirdi. Türkiye’nin referandumu iyi okuyamadığını, bundan dolayı da yanlış bir pozisyon aldığını kaydeden Kaya, olası ambargolardan da en büyük zararı Türkiye’nin göreceğini söyledi.
‘REFERANDUM SONUÇLARI GÜVENİLİRDİR’
Dicle Toplumsal Araştırmalar Merkezi (DİTAM) adına resmi görevli olarak Irak Kürdistan Bölgesi Yönetimi’nde gerçekleştirilen referandumu takip ettiğini söyleyen Kaya, referandumu Kerkük, Süleymaniye gibi önemli merkezlerde yakından takip ettiklerini, Türkiye’nin dile getirdiğinin aksine referandumun oldukça şeffaf bir şekilde gerçekleştirildiğini belirtti. Kerkük’teki sandık görevlilerinin çoğunun Türkmenlerden oluştuğunu aktaran Kaya, kadınların da referanduma büyük bir teveccüh gösterdiğini gözlemlediklerini aktardı. Referandumun, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesut Barzani’nin kendi pozisyonunu güçlendirmek olarak da okunabileceğine işaret eden Kaya, "Sonuçta yüzyıllardır bu topraklarda yaşayan Kürtlerin en güçlü devletleşme isteğinin bir ön adımıydı. Bu anlamda değerlendirdiğimiz zaman sonuçları tartışılmaz, anlamlı, güvenilir bir referandumdu" diye konuştu.
‘TÜRKİYE KURULUŞ REFLEKSLERİNE GERİ DÖNDÜ’
Türkiye’nin referanduma karşı izlediği politikalara dikkat çeken Kaya, "Türkiye, maalesef Cumhuriyet’in kuruluş yıllarındaki reflekslerine geri döndü. Tamamen tek bir noktadan olaya bakıyorlar, o nokta Kürtlerin hiçbir şeye sahip olmaması gerektiği noktadır. Bu politika sonuç alır mı? Tabi ki almaz" değerlendirmesinde bulundu. Türkiye’nin Federe Kürdistan Bölgesi ile ciddi ilişkileri olduğunu hatırlatan Kaya, Türkiye’nin diğer sınır komşularına göre çok daha fazla Federe Kürdistan Bölgesi ile ekonomik ilişkiler geliştirdiğini söyledi.
‘EKONOMİK YAPTIRIM AKIL TUTULMASIDIR’
Kaya, Barzani’nin kritik dönemlerde Türkiye’ye gelip hükümete destek açıklamaları yaptığını hatırlatarak, sözlerini şöyle sürdürdü: "Ekonomik olarak da baktığımızda bugün Türkiye’nin dış ticaretinde Almanya’dan sonra en büyük ticaret burası ile yapılıyor. İnşaat sektörünün büyük çoğunluğu Türk müteahhitlerin elinde. Petrol hakeza… Bugün Türkiye dünya piyasasına oranla petrolü yüzde 17 daha düşük maliyetle buradan sağlıyor. Tüm bunlar ortadayken, Türkiye’nin yaptığı ‘ekonomik yaptırım uygularız’ açıklamaları akıl tutulmasıdır."
‘TÜRKİYE REFERANDUMU İYİ OKUYAMIYOR’
Türkiye’nin referandumu kendi Kürt sorununu çözememiş olmanın vermiş olduğu psikolojiyle ele aldığını vurgulayan Kaya, Türkiye’nin referandumu iyi okuyamadığını bundan kaynaklı olarak da aldığı tutumların yanlış olduğunu ifade etti. Referanduma olan katılımın oldukça yüksek olduğunu söyleyen Kaya, "Yüzde 72 oldukça yüksek bir katılım oranı. Ülkemizde yapılan seçimlerde bile yakalanan oran budur. Referandumda ‘Evet’ oranı yüzde 90’ın üzerinde. Buradan iki anlam çıkıyor; birincisi oradaki Kürtler orada bir Kürt devletinin kurulmasına ‘evet’ diyor, ikincisi ise ihtilaflı bölgeler olan Kerkük, Musul ve Şengal’de katılımın yüksek ve ‘evet’ oylarının çoğunlukta olmasıdır" sözleriyle Türkiye’nin söylemlerini eleştirdi.
‘OLASI AMBARGODAN TÜRKİYE ZARAR GÖRÜR'
Türkiye’nin aba altından sopa göstermekten öteye gidemeyeceğinin altını çizen Kaya, "Ne askeri müdahalede bulunabilecek bir noktada, ne de ekonomik yaptırım uygulayacak bir pozisyonda değiller. Kürt bölgesi dünyanın her yerinden ürün alabilecek bir noktada bulunuyor artık. Olası bir ekonomik ambargodan en büyük zararı Türkiye görür. Tüm bunlar ortadayken ambargo uygulamak kendi ayağına kurşun sıkmaktır" dedi.
Kaya son olarak Türkiye’nin Kürt sorunu ve referandumla ilgili politikasını düzeltmesi gerektiğini söyledi. (MA / Devran Toptaş – Rıfat Şahin)