Eski raylarda kontrol Allah'a emanet

Rıfat DOĞAN

ARTI GERÇEK - 24 kişinin hayatını kaybettiği çok sayıda insanın yaralandığı Çorlu tren faciasının üzerinden günler geçmesine rağmen ortada halen bir sorumlu yok. Çorlu Cumhuriyet Savcılığı'nın açtığı soruşturma ise sürüyor. Ulaştırma Bakanlığı kazayı 'aşırı yağışa' bağlasa da uzmanlar özellikle eski (konvansiyonel) ray hatlarının kontrolünde büyük bir eksik ve ihmal olduğunun altı çiziliyor.

ESKİ HATLARIN KONTROLÜ YÜKSEK MALİYET NEDENİYLE YAPILAMIYOR

Kazadan hemen sonra eski, yani konvansiyonel hatların kontrol edilmesi ve arızaların tespit edilmesine ilişkin bir açıklama yapan TMMOB'a bağlı Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), "Uzaktan kontrollü sistemler aracılığıyla, tümüyle hattın röntgenini çekebilecek fiber optik kablolar üzerinden kameralar aracılığıyla merkezden otomatik bir denetlemenin kurulması gerekmektedir" ifadelerini kullanmıştı. Ancak bu sistem yüksek maliyeti gerekçe gösterilerek hayata geçirilmiyor.

Bu hatlardaki kontrol eksikliklerine ilişkin Artı Gerçek'e konuşan EMO İstanbul Şubesi Yazmanı Hakkı Ocakaçan, "Fiber optik kablolar üzerinden kameralar aracılığıyla merkezden otomatik bir denetlemenin kurulmasıyla ve uzaktan kontrollü sistemler aracılığıyla yapılan bir denetim eski hatlarda hiç yok. Bizim bildiğimiz hiç yok" dedi.

'KONTROLÜ DEĞİŞİK YOLLARLA YAPABİLİRSİNİZ'

Konvansiyonel hatların kontrolüyle ilgili yapılması gerekenler hakkında bilgi veren Ocakaçan şunları söyledi:

"Bu hatlar eğer her gün kullanılıyorsa her gün kontrol edilmesi gerekiyor. Bu denetlemeyi değişik yollarla yapabilirsiniz. Örneğin Avrupa'da kullanılan ve bizim de bahsettiğimiz Türkiye'de hızlı tren hatlarında da kullanılan fiber optik kablolarla ve kameralarla hatların durumu direk olarak merkeze taşınır, merkezde bilgisayarlar tarafından bu değerlendirilir ve hatta bir gevşeme veya bir arıza varsa uyarıda bulunur ve ona göre bir onarım yapılır, sefer de bu arada durdurulur."

Yetkililerin bu sistemin konvansiyonel hatlarda yüksek maliyet nedeniyle kullanılmadığı konusunda bilgi verdiğini belirten Ocakaçan sorunun başka bir sistemle 'elektronik vagonlar' aracılığıyla çözülebileceğinin altını çizerek "Bu vagonla hat üzerinde giderek röntgen çekip hatta gevşeme olup olmadığını, hattın altında bir sıkıntı yaşanıp yaşanmadığını tespit edebilirsiniz. Bu tespitlerinizin sonucunda bakım yapabilirsiniz" ifadelerini kullandı.

'ELEKTRONİK VAGONLAR HAFTADA SADECE İKİ KEZ KONTROL EDİLİYOR'

Elektronik vagonlardaki kontrolün de haftada sadece iki kez yapıldığına dikkat çeken Ocakaçan, bu konuda da büyük bir ihmal olduğuna vurgu yapıyor:

"Konuştuğum işletmeciler 'Elektronik teçhizatlı vagonları haftada iki kez çalıştırdığımız için yol bekçilerinin sayısını da azalttık' diye bilgi verdi. Teyit edilmeli ancak bana verdikleri bilgi bu şekilde; Azalttık deniliyor ancak tamamen kaldırdıkları anlaşılıyor. Vagonla kontrol sisteminin haftada iki keze düşürülmesi kararını kim verdi? Ortada bir sorumlu yok. Bu kazaya davetiye çıkarmak anlamına geliyor."

RAYLI SİSTEMDE KAZA RİSKİ MİLYONDA BİRDEN ON BİNDE BİRE YÜKSELDİ

Ocakaçan ulaşım açısından güvenli olan raylı sistemde kaza riskinin on binde bire yükseldiğini kaydederek "Bizim için insan hayatı söz konusu olduğu yerde risk milyonda biridir. Milyonda birin altındaki risk kabul edilemez çünkü ölümcüldür. Şimdi yaşanan kazalara bakıldığında on yılda bir oluyor. Yani onbinde bire yükselmiş durumda, bu kabul edilebilir değil. Bu bahsettiğim kontroller yapılmadan ve önlemler alınmadan bu hat ve bu hatta benzer konvansiyonel hatlar kullanılamaz. Bu hatta kazalar oldu peki diğer hatlarda önlem adına ne yapılıyor? Ne önlem alınıyor" dedi.