Gazeteci Altun Kiev’den bildiriyor: Rusların birkaç saate Kiev şehir merkezine girme ihtimali çok yüksek

Esra Çiftçi

+GERÇEK- Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaş bugün üçüncü gününde. Kiev'de şiddetli çatışmalar sürüyor. Savaştan kaçan siviller Polonya ve Romanya sınırında kilometrelerce uzunluğunda kuyruk oluşturdu. Kiev'de kalan siviller ise başta ekmek olmak üzere birçok temel gıdaya ulaşamıyor. Rusya-Ukrayna savaşında yaşanan gelişmeleri almak için Kiev’de bulunan gazeteci Azad Altun’a telefonla bağlandık. Altun, Rusya-Ukrayna savaşında yaşanan son gelişmeleri +Gerçek’e anlattı.

‘KİEV BİR HAYALET ŞEHİR GİBİ’

Savaşın bugün üçüncü günü kentin durumu nedir?

Çok yeni bir bilgi vereyim. Bugün sabaha karşı sokak çatışmaları başladı. Rusya ordusu, Kiev’e bazı ayrılıkçı grupları Ukrayna Ordusu kılığında sokmuş. Ayrımcı gruplarla Ukrayna ordusu arasında sokak çatışmaları oluyor yer yer. Yine yeni bir bilgi, Ukrayna ordusu Kiev’in içinde sivillerin olduğu bölgelerde mevziler kurmaya başladı. Sabah aldığımız habere göre Kiev’in kuzeyinde, havaalanına yakın sivillerin içinde yaşadığı bir bina bombalandı, ölü, yaralı bilgisi henüz gelmedi. Bir bilgi daha, Odessa sokaklarında da Rus Ordusu dolaşmaya başladı, burada da sokak aralarında çatışmalar başladı. Kiev’de bir-iki saattir sesler susmuştu şimdi sizinle konuşurken yine bombardıman başladı.

Kiev bir hayalet şehir gibi. Sokaklar bomboş. İnsanlar sığınaklara inmiş. Şehirde hayat durmuş, sadece duyulan patlama ve siren sesleri. Günlerdir şehir merkezinde güvenliği sağlayan ne polis ne de asker görmedik. Nerelere çekildiler bilmiyoruz. İnsanların güvenliğini koruyacak polis ya da asker yok denecek kadar az sayıda. Bu durumun sebebini de bilmiyoruz. Şehrin şu an ki hali, savunması vurulmuş ve askeri ölçüde önemli kayıplar vermiş durumda. Bu haliyle bu savaşa karşı koyabilecek mi pek sanmıyorum.

Gazeteci Azad Altun

‘RUS ORDUSUNUN KİEV ŞEHİR MERKEZİNE GİRME İHTİMALLERİ ÇOK YÜKSEK’

Rusya şu ana kadar nerelere girdi?

Çok fazla hava saldırısının yanı sıra, Kiev, Dnipro, Kharkiv ve Mariupul gibi büyük şehirlerdeki askeri karargâh ve depolarla Kiev’deki Boryspil uluslararası havaalanı bombalandı. Herson bölgesinde aynı zamanda bir liman kenti olan Henichesk vuruldu ve son bilgilere göre kontrolü Rusya ordusuna geçti.

Rus ordusu Ukrayna’nın doğusunda, Mariupul’un etrafını kuşatmış durumda, batı tarafında ise Çernobil’e girmiş durumdalar. İki gündür Odessa’nın Karadeniz ayağında önemli bir çatışma var, hatta bugün bütün gün devam etti. Bütün askeri üsler ve merkezler önemli darbeler aldı, radyo istasyonları hedef alındı ve bazı limanlar vuruldu. Ukrayna deniz donanmasına ait bir gemi imha edildi. Başkent Kiev’de Ruslar dört bir taraftan saldırıyor.

Ruslara ait tanklar Belarus’tan giriş yapmıştı. O tanklar Kiev’e doğru yürüyor. İki gündür Kiev’in hava sistemleri ağır bombardıman altında. Füzeler atıldığı söyleniyor. Patlama seslerini çok yakından duyduk. Kiev’e gelen yollar üzerinde yer alan kasabalar ve köylerde de yoğun çatışmalar var. Müzakere süreci başlamazsa eğer Rus Ordusunun birkaç saate bulunduğumuz Kiev şehir merkezine gelme ihtimalleri çok yüksek. Rus Ordusu burayı geçerse şehrin merkezine inmesi de an meselesi.

‘KİEV VE DİĞER ŞEHİRLERDE YOĞUN GÖÇLER BAŞLADI’

Sivillerin durumu nedir?

Şehrin yaklaşık 3’te birine yakını Kiev’i terk etti. Kiev ile birlikte diğer şehirlerde de yoğun göçler başladı. Mariupol, Odessa ve diğer birkaç yer daha. Romanya ve Polonya tarafına yöneliyor siviller. Bu şehirlerdeki yoğun savaş hali ve yarattığı travmalar onları göç etmeye zorladı. Çoğu iki gündür yollarda kalmış ve çevre yolunda kilometrelerce araç kuyrukları oluşmuş durumda. Kiev’de savaş korkusundan dolayı şehri terk eden insanlara dışarıdan bakılınca ortaya çıkan görüntü mülteci kampı görüntüsü veriyor.

‘SOKAKTA EKMEK DİLENMEYE BAŞLADI İNSANLAR’

Halk ihtiyaçlarını karşılamada ne tür sorunlar yaşıyor? Özellikle yiyecek, içecek gibi temel gıdaya erişebiliyorlar mı?

Son iki gündür Kiev’de kalan siviller savaşın birinci ve ikinci günü marketlere hücum etti. 22-23 Şubat günü marketlerin reyonlarında gıda çeşitliliği vardı ve insanların evlerine stok erzak almak gibi bir derdi yoktu. Neden çünkü insanlar savaşın kapıya dayanacağını Rusya’nın saldırı emri vereceğini düşünmüyordu. Fakat savaşın başladığı ilk gün özellikle gıda açısından söylüyorum stoklar bir anda erimeye ve tükenmeye başladı.

Ekmek, hamura dair hiçbir şey bulamıyorsun, yerine yenisi de konulmuyor. Temel gıda neredeyse yok denecek kadar azaldı. İllaki Ukrayna’nın ülke olarak stoku vardır, hazırlıklıdır, ama yoğun bir nüfus yaşıyor sonuçta, ne kadar devam eder bu stok? Sokakta ekmek dilenmeye başladı insanlar. Burası zengin bir ülke değil, Türkiye’nin çok altında asgari ücret alıyorlar.

Elektrik, su, internet kesintileri başladı mı?

Şu ana kadar bu dediklerinizle ilgili büyük bir sorun yaşamadı şehir. Bombalanan şehirlerin dışında. Kiev’de ara ara çok uzun olmasa da kesintiler oluyor. Buradaki metrolar 80-90 metre yerin altında. Bugün bizde o derinliğe indik. Ancak yer altına indikçe telefon şebekesi bile azalmadı. Aksine orada yani metro istasyonunda yayın bile yaptık.

Polonya sınırına doğru göçler olduğu bilgisi var. Yoğun bir göç var mı?

Çok yoğun, inanılmaz derecede bir göç var. Muhtemelen Polonya sınırında bir kamp bölgesi kurulmuş olmalı. Polonya bu insanları içeri alır mı almaz mı bilinmiyor, Polonya’dan bir açıklama görmedim henüz. Fakat Romanya kapılarını mültecilere açtı.

‘UKRAYNA HALKI ÇOK BÜYÜK BİR HAYAL KIRIKLIĞI YAŞIYOR’

Ukrayna’da yaşayan halk NATO ve AB’nin açıklamaları karşısında hayal kırıklığı yaşadı mı?

Ukrayna halkı çok büyük bir hayal kırıklığı yaşıyor. Birkaç gün öncesine kadar halk yapılan yardımlardan ötürü NATO’dan, Amerika’dan, Avrupa Birliği’nden memnundu. Batılı ülkelerce, son üç hafta içinde 250 tona yakın silah yardımı yapıldığı ifade ediliyor. Kiev halkı ve Cumhurbaşkanı Zelenski dahil herkes bu durumdan memnundu. Fakat savaşın ilk günü itibariyle bu durum değişti ve halkın tavrı bir önceki gün gibi değil.

Bugün halk: "Bizi bu savaşa sürükleyen Amerika nerede? Madem bizi NATO’ya almayacaktınız, neden alacağınızı söylediniz?" diyerek Amerika, NATO ve AB’yi eleştiriyorlar ve öfke kusuyorlar. Özellikle de Amerika’nın, Avrupa’nın, NATO’nun, "Biz Ukrayna’ya asker göndermeyeceğiz", "Biz bu savaşa askeri güç olarak dahil olmayacağız" açıklamaları halkta ve Zelenski iktidarında büyük bir hayal kırıklığı yaşattı.

‘KİEV DÜŞECEK GİBİ GÖRÜNÜYOR’

Sizce Kiev düşer mi?

Kiev düşecek gibi duruyor, başka şansı yok. Ukrayna ordusu sonsuza dek Rusya’ya karşı duramaz, direnemez. Çünkü yoğun bir saldırı altında. Ukrayna 16 yıldır büyük badireler atlattı. 16 yıldır askeri ve ekonomik bakımdan zayıf kalmış bir ülke. Çok fakirleşmeyen ama ilerlemeyen de bir ülke. Rusya gibi ekonomisi güçlenmiş, askeri gücü de artmış, yeni savunma sistemlerini arttırmış bir ülkeye karşı Ukrayna’nın direnmesi zor. Rusya Kiev’deki siyasi iktidarı devirmek istiyor, dolayısıyla bu iktidarı devirene kadar savaşı sürdürecek. Kendi ulusal güvenliği söz konusu olduğundan Rusya Ukrayna’nın NATO’ya üye olmasına da izin vermeyecek.

‘CAN GÜVENLİĞİMİZ YOK’

Gazeteciler olarak can güvenliğiniz sağlanıyor mu?

Hiçbir anlamda can güvenliğimiz yok. Kendi başımıza can güvenliğimizi almaya çalışıyoruz. Şehir merkezinde başka tehlikelerle de karşı karşıya kalıyoruz. Burada ayrımcı gruplarda var, provokasyonlara açık. Her an şehirde iç savaşta baş gösterebilir. Birkaç kere büyükelçiliği aradık ama hiç geri dönüş almadık. Kendi imkanlarımızla yiyecek bulmaya, yatacak yer bulmaya çalışıyoruz.