HIV pozitifler anlatıyor: Aynı bardağa dokunduk diye işyerindeki herkes test yaptırdı

Coronavirus önlemleri nedeniyle yaşamları zorlaşan HIV pozitifler yaşadıklarını anlattı. İstanbul’da yaşayan 27 yaşındaki Oğuzhan, moda sektöründe çalıştığı işyerinde kendisinin HIV pozitif olduğunun öğrenilmesinin ardından "Aynı kahve bardağına, aynı mankenlere dokunuyoruz ve aynı havayı soluyoruz diye herkes gidip test yaptırdı" dedi. Oğuzhan şirketin ise diğer çalışanların sağlığını korumak gerekçesiyle işten çıkarılmaya çalışıldığını söyledi.

Duvar'dan Aynur Tekin'in haberine göre, Canberk Harmancı, HIV pozitif bireylere bilimsel değil kişisel yargılarla yaklaşılmasının enfeksiyon yönetimini zorlaştırdığını söylüyor.
Derneğin Yönetim Kurulu Üyesi Canberk Harmancı, HIV pozitif bireylerin bulaşıcı hastalıklar alanında uzman olmayan sağlık çalışanları tarafından da ayrımcılığa uğrayabildiğini ifade ediyor. Harmancı, HIV pozitif bireylere bilimsel değil kişisel yargılarla yaklaşılmasının enfeksiyon yönetimini zorlaştıran en önemli faktörlerden biri olduğunu söylüyor. Harmancı’ya göre bu durumun en önemli nedenlerinden biri, temel tıp eğitimi içerisinde HIV’e dair güncel ve olumlu tutumu teşvik edecek bilgilerin öğrencilere aktarılamıyor olması. Bununla beraber sağlık alanında HIV kaynaklı ayrımcılığın raporlanmasının zor olduğuna dikkat çeken Harmancı, şöyle diyor: "Şikâyet mekanizmaları içerisinde hastane yönetimlerinin ve meslektaşların ayrımcılık olduğunu bile bile birbirini koruma davranışı bu alanda yol alınmasını zorlaştırıyor."

DAMGALANMA KORKUSUYLA İDARİ İZİN KULLANAMIYORLAR

Coronavirus'ünün yayılmasını engellemek için risk grubunda bulunan kronik hastalar idari izin kullanabiliyor. Sağlık Bakanlığı tarafından düzenlenen idari izin belgelerinde hastalık ismi gibi kişilerin mahremiyetini ihlal edecek bilgiler bulunmuyor. Ancak HIV pozitif kişiler damgalanma korkusuyla bu haktan faydalanamıyor. Canberk Harmancı, bu süreci şöyle özetliyor. "Kişiler kurumları içerisinde yaşayabilecekleri ayrımcılığı düşünerek bu izni kullanma taraftarı dahi olamadılar. İdari izinden yararlanmak için verilen belgelerde doğrudan HIV tanısı yazmayacak olsa dahi bir anda bir kronik enfeksiyon nedeniyle idari izin almak aynı iş yerindeki akranların merakını çekecek ve kişilerin yargılanmasına, mahremiyetlerinin ihlal edilmesine neden olacaktır."

‘HIV POZİTİF OLDUĞUM İÇİN AMELİYAT ETMEDİLER’

Coronavirus'ü pandemisiyle beraber bulaşıcı hastalıklara karşı önyargının artması, HIV pozitif bireylerin yaşamını daha da zorlaştırıyor. Adana’da yaşayan ve ev tekstili üzerine çalışan 42 yaşındaki Yasin, 9 yıldır HIV pozitif. Böbrek taşı aldırma operasyonu için gittiği hastanede son anda ameliyata alınmayan Yasin, yaşadıklarını şöyle anlatıyor: "Hastaneye yattım. Kızılay’dan operasyon için kan dahi istendi. Damar yolum açıldı, ameliyat elbisesi giydirildi. Ameliyathaneye giderken başka bir hemşire ‘O hasta alınmayacak’ dedi ve tekrar odaya geldim. Sonra hemşireye sorduğumda ‘Doktor size bilgi verecek’ dedi. Doktorlar akşam üzeri geldiler ve yoğunluktan dolayı ameliyat yapamayacaklarını söylediler. Ben de ‘HIV pozitif olduğum için beni ameliyat etmediler’ yazarak çıkış kağıdını ellerine verdim ve hastaneden ayrıldım."

Sağlık hizmetlerine erişim hakkı ihlal edilen Yasin, bu olay üzerine bir özel hastaneye gidip ücret ödeyerek ameliyat olmak zorunda kalmış.

‘AYNI HAVAYI SOLUYORUZ DİYE HERKES TEST YAPTIRDI’

Moda sektöründe görsel tasarımcı olarak çalışan Oğuzhan ise HIV pozitif olduğu işyerinde öğrenilince yoğun bir ayrımcılığa maruz kalmış: "Bir çalışma arkadaşıma söylemek zorunda kalmıştım, çok yakın gördüğüm biriydi. O da haberim olmadan başka insanlara söylemiş. Bu durum işyerinde yayıldı ve en sonunda olan şuydu: Aynı kahve bardağına, aynı mankenlere dokunuyoruz ve aynı havayı soluyoruz diye herkes gidip test yaptırdı."

Öte yandan Oğuzhan’ın HIV pozitif olduğunu öğrenen şirket yönetimi, diğer çalışanların sağlığını korumak gibi bilimsellikten uzak bir gerekçeyle Oğuzhan’ı işten çıkarmak istemiş. Bu süreçte hukuki danışmanlık alan Oğuzhan, haklarını koruyarak işine devam etmeyi başarmış.

Pandeminin başında ücretsiz izne çıkarılan Oğuzhan, karara itiraz ederek çalışmasına bir engel olmadığına dair doktor raporu almış. Ancak sonuç değişmemiş. "Biz tamamen senin ve ailenin sağlığını düşünüyoruz" diyen şirket yönetimi, ücretsiz izinde ısrarcı olmuş. Oğuzhan, şu anda 1171 TL’lik kısa çalışma ödeneğiyle geçinmeye çalışıyor ve evde kalmanın beraberinde getirdiği sosyal izolasyon sebebiyle kendini iyi hissetmediğini söylüyor.

Oğuzhan’a göre HIV pozitif bireylere ayrımcılığın önlenmesi için toplumun bu konuda bilgilendirilmesi gerekiyor. "En azından dokunarak ya da aynı havayı soluyarak bulaşıyor algısının yıkılması gerektiğini düşünüyorum. Bunu halledersek gerisi kolay gelir."