Kare kare 12 Eylül 1980 darbesinin bilançosu
Gözaltılar, yargılamalar ve idamlar...konuşmaktan korktuğumuz günleri tekrar hatırlamak
HABER MERKEZİ - Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren başkanlığında gerçekleştirdiği 12 Eylül darbesi ile Türkiye Cumhuriyeti, 27 Mayıs 1960 darbesi ve 12 Mart 1971 muhtırasının ardından silahlı kuvvetlerin yönetime üçüncü müdahalesini yaşadı.
Türkiye Büyük Millet Meclisi lağvedildi. Anayasa uygulamadan kaldırıldı. Siyasi partiler kapatıldı, parti liderleri gözetim altında tutuldu, yargılandı. Türk siyaseti yeniden tasarlandı. Türkiye'deki demokrasi, insan hakları, özgürlükler ve adalet kavramlarını yörüngesinden çıkaran darbe hala aydınlatılmış değil. 12 Eylül Darbesi'nin bu ülkenin ruhunda ve vicdanlarında nasıl derin yaralar açtığını, yaşananların köklerini ve bizden götürdüklerini rakamlarla ve resimlerle tekrar hatırlayalım.
- 650.000'den fazla kişi göz altına alındı.
- 1 milyon 683 bin kişi fişlendi.
- 210 bin dava açıldı ve bu davalarda 230 bin kişi yargılandı.
- 517 kişiye idam cezası verildi. 50'si infaz edildi.
- 98.404 kişi "örgüt üyesi" olarak yargılandı.
- 71.000 kişi TCK 141, 142 ve 163. maddelerinden ceza aldı.
- 14.000 kişi vatandaşlıktan çıkarıldı.
- 300 kişi kuşkulu şekilde öldü.
- Cezaevlerinde 299 kişi yaşamını yitirdi.
- 171 kişinin "işkence"den öldüğü belgelendi.
- 95 kişi "çatışmada" öldü. 16 kişi "kaçarken" vuruldu.
- 73 kişiye "doğal ölüm" raporu verildi.
- 14 kişi "açlık grevinde" öldü.
- 43 kişinin "intihar ettiği" bildirildi.
- Tüm grevler yasaklandı.
- 23.677 derneğin faaliyeti durduruldu.
- 937 film "sakıncalı" bulunduğu için yasaklanırken, bir çoğu da kısmî sansüre uğradı.
- 3.854 öğretmen, 120 akademisyen işlerinden ihraç edildi.
- 13 büyük gazete için 303 dava açıldı. 400 gazeteci için toplam 4 bin yıl hapis cezası istendi.
- 300 gazeteci saldırıya uğradı. 3 gazeteci silahla öldürüldü.
