Avrasya Araştırma Başkanı Özkiraz: AKP tıpkı DSP gibi bölünecek

Derya OKATAN

ARTI GERÇEK- Avrasya Araştırma şirketi Başkanı Kemal Özkiraz, hemen olmasa da AKP’de bir bölünme bekliyor. "Tıpkı DSP gibi bölünecek, grup grup milletvekilleri ayrılacak" diyen Özkiraz, 2020’nin herkes için zor bir yıl olacağı görüşünde.

Özkiraz’ın "bölünme" olarak ifade ettiği DSP krizi, Bülent Ecevit'in 2002 Nisan'ında hastaneye kaldırılması süreciyle başlıyor. Bu süreçte Ecevit’in sağ kolu olan Hüsamettin Özkan, İsmail Cem ve ekonomik krize çare olarak ABD’den getirilen Kemal Derviş yeni parti girişimleri başlatmıştı. Ecevit’in en yakınındaki isimlerin DSP’den ayrılışını 60 kadar milletvekilinin istifası takip etti. Kısa süre sonra da koalisyon ortağı MHP lideri Devlet Bahçeli, 3 Kasım 2002 için erken seçim çağrısı yaptı.

AKP’nin birinci parti çıktığı seçimde, üç koalisyon partisi de (DSP-MHP-ANAP) baraj altında kaldı. DSP benzetmesini "erken seçim bekliyor musunuz?" sorusu üzerine yapan siyasi stratejist Kemal Özkiraz, "En erken 2021 olabilir ki, bu da AKP bölündüğü için olur" diyor. Aynı zamanda ittifakların değişmesini bekleyen Özkiraz, Ali Babacan ve Ahmet Davutoğlu’nun kuracakları iki yeni parti konusunda ise "İktidarın kesin olarak değişmesi bu iki partinin Cumhur
İttifakı’ndan alacağı oya bağlı" değerlendirmesinde bulunuyor. 2014 cumhurbaşkanlığı, 2015 genel seçimler, 31 Mart yerel seçimler ve 23 Haziran yenilenen İstanbul seçiminde tahminleri tutan Avrasya Araştırma şirketinin Başkanı, siyasi stratejist Kemal Özkiraz ile Kuzey Suriye harekâtının ardından Türkiye siyasetini konuştuk:

KUZEY SURİYE HAREKÂTI OY GEÇİŞİ SAĞLAMADI

-Kuzey Suriye harekâtı iç politikada dengeleri nasıl değiştirdi? AKP kaybettiği desteği geri alabildi mi?

Bloklar arasında ciddi bir geçişkenlik olmuyor, bir miktar CHP'den HDP'ye, bir miktar MHP'den AKP'ye geçiş olabilir. İkisi de çok ciddi miktarlar değil. Operasyondan önce yaptığımız araştırmada AKP'de erime devam ediyordu, yani bir yükseliş yoktu.

-Size göre AKP bu harekât ile hedeflerine ulaşabildi mi, yani "başarılı" oldu mu?

Hedefin ne olduğuna bağlı. Çoğunluğun iddiası daha fazla oy alma hedefiydi. Ben buna katılmıyorum ki, böyleyse de bu hedef tutmadı. Bence hedef tek sesliliği güçlendirmek, baskı ortamını artırmak ve halkın itiraz kabiliyetlerini iyice köreltmekti ve evet hedef tuttu.

SAYISAL ETKİSİ 2020’DE GÖRÜLECEK

-HDP dışındaki tüm muhalefet partileri harekâta destek verdi. Bu "zayıflayan" bir iktidarı yeniden "güçlendirmiş" olmadı mı?

Hayır, olmadı. Çünkü seçmen öylesine kutuplaştı ki, böylesine büyük bir olay bile oy geçişi sağlamıyor. Başta dediğim gibi CHP'den HDP'ye 1-2 puan gidecektir ki, bu da baraj sorunu yaşamamasını sağlar. İktidar psikolojik olarak güçlü hissediyor ama güçlü değil. Sayısal etkisi ise savaş maliyetinin ödeneceği 2020’de belli olacak.

-2015’den bu yana seçimlerde CHP ile HDP tabanı arasında bir etkileşim, birbirine oy desteği var.

CHP’nin harekâta destek vermesi HDP tabanını nasıl etkiledi?

HDP tabanı CHP'ye çok kızdı. Hatta CHP tabanı da CHP'ye kızdı. Ama bu kızgınlık oy oranı olarak ciddi bir şekilde yansımıyor. Sadece "CHP ilkesel politika yapmalı, oy olarak bakmamalı" tezini savunanlar HDP'ye oy verme eğiliminde. Ama seçmenin geneli "Erdoğan'ın CHP'nin hayır demesini ve onu da PKK ile işbirliğiyle suçlamak istediğini" düşünüyor ve durumu "mecburiyet" olarak değerlendiriyor.

İKTİDARIN DEĞİŞMESİ İKİ YENİ PARTİYE BAĞLI

-İki yeni siyasi parti kurulacak; Ahmet Davutoğlu ve Ali Babacan’ın partileri. Bu partilerin siyasete etkileri ne olur?

Davutoğlu’nun oy oranları başlarda çok kötüydü ancak Ali Babacan'ın sürekli ertelemesi ile "Babacan korkak, Davutoğlu cesur" diyen bir kitle oluştu. Davutoğlu, Babacan'a gitmesi beklenen oylarla yükseliyor. Babacan parti kurduğunda bu akış kesilir ve önemli kısmı da geri dönebilir. İki parti de siyaset açısından çok önemli çünkü iktidarın kesin olarak değişmesi bu iki partinin Cumhur İttifakı’ndan alacağı oya bağlı. İttifaklar çıktı, baraj endişesi kalmadı. Yeni bir sağ ittifakla iki parti de Cumhur İttifakı’ndan ciddi miktarda oy alır.

-İttifaklar değişir mi?

Evet, İYİ Parti bahsettiğim sağ ittifakla seçime girer, Cumhur İttifakı devam eder, CHP tek HDP tek başına seçime girer. Asıl mesele Cumhurbaşkanı adaylığında çatı olacak mı, olacaksa kim olacak ama bu başka bir gündemin konusu...

-Ahmet Davutoğlu’nun ekibinden Ömer Ünal, henüz parti kurulmadan oy oranlarının yüzde 13 olduğunu açıkladı. Sizin elinizde her iki yeni parti girişimine dair veriler var mı?

Bizde bu miktarlarda oy alacaklarına dair bir bulgu yok. Ancak İYİ Parti + Babacan + Davutoğlu + SP + DP gibi bir yeni sağ ittifak çok yüksek bir oy alacaktır.

-Bir erken seçim bekliyor musunuz?

Hayır, baskın bir seçim beklemiyorum, hatta 2020’de bile bir seçim olması çok zor görünüyor. En erken 2021 olabilir ki, bu da AKP bölündüğü için olur.

-AKP’de bölünme mi bekliyorsunuz?

Evet, hemen değil ama 2021-2022 yıllarında AKP tıpkı DSP gibi bölünecek, grup grup milletvekilleri ayrılacak. Çünkü 2020 herkes için çok çok zor bir yıl olacak.

- AKP’li Mustafa Yeneroğlu’nun istifası tekil bir durum muydu, devamı gelir mi?

Yeneroğlu'nun istifası tekil ancak çoğul istifaların tümünden daha önemli. Çünkü Yeneroğlu, AKP tabanında siyasi beklentileri olmayan, herhangi bir siyasi ikbal endişesi taşımayan, dindarlığından ve dürüstlüğünden şüphe duyulmayan, Cumhurbaşkanına da yakın bir figür olarak tanındı. İstifası hem cesaret veriyor hem de "reisin en yakındakileri bile dinlemediğini" gösterdi.