Mahkeme döviz krizini fırsata çeviren patrona 'dur' dedi

NMQ Dijital Servis Hizmetleri’nde çalışırken ekonomik kriz gerekçesiyle ücretleri düşürülmek istenen, kabul etmeyince işten çıkarılan DİSK Basın-İş üyesi dört işçi, iki yıllık mücadelenin ardından işe iade davasını kazandı. İşçilerden Murat Ateş "Uzun bir süreç oldu ama en nihayetinde hakkımız olanı kazandık" derken, işçilerin avukatı Tuba Güneş "Krizin faturasını işçiler ödemedi" diyerek kararın emsal niteliğinde olduğunu belirtti

Patron yaklaşık üç yüz işçinin dövizin yükselmesi ile birlikte sözleşmelerine ek protokol yaparak ücretlerini düşürmek istedi.

NMQ Dijital Servis Hizmetleri San. ve Tic. A.Ş isimli şirket, 2018 yılında 7,5 TL olan euro üzerinden maaşlarını alan işçilerin ücretlerini sabitleyerek bir Euro’yu 5,4 TL olarak hesaplayarak vermeyi teklif etti. Ek protokolü kabul etmeyen işçilerin büyük çoğunluğu işten çıkarıldı. İşe iade davası açan çalışanların iki yıllık hukuk mücadelesi sonuçlandı.

Şirketin insan kaynakları birimi 9 Eylül 2018’de tüm çalışanlara gönderdiği mail aracılığıyla o günlerde 7,5 TL olan euronun değerini 5,4 TL’den hesaplanayarak ücretlerin ödeneceğini bildirdi. Çalışanlardan mevcut sözleşmelerine ek olarak konulacak protokolün imzalanması istenildi.

İmzalatılmak istenen sözleşmeyle çalışanlar bin TL’yi aşkın kayıpla 4 bin 7 yüz 25 TL yerine 3 bin 400 TL ücret düşüşüyle karşılaştı.

Ücret düşürme teklifini kabul etmeyen çalışanlara 1 Ekim 2018’de tek taraflı fesih bildiriminde bulunan şirket, AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla 12 Eylül 2018’de Resmi Gazete’de yayımlan "Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar" atıf yaparak ekonomik krizi bahane etti.

Bunun üzerine DİSK Basın-İş üyesi dört işçi, işe iade talebiyle şirkete dava açtı. Dava dilekçesinde, iş akdinin feshedilmesinde ileri sürülen "geçerli neden"in hukuka ve yasaya uygun olmadığı belirtilerek, "İşveren, ücretin 5,4 TL’ye sabitleneceği teklifini kabul edip etmeme dışında hiçbir seçenek sunmamış, müvekkili ve diğer işçileri buna kabul etmemeleri durumunda işsiz bırakmakla tehdit etmiştir. Üstelik avro üzerinden gelir elde eden davalı şirketin ekonomik krizden olumsuz değil olumlu etkilenmesi beklenmelidir" denildi.

'KRİZİN FATURASINI ÇALIŞANLARA ÖDETMEK İSTEYEN ELBİRLİĞİNE KET VURULDU'

İstanbul 31. İş Mahkemesi, feshin geçersizliğine ve işçilerin işe iadesine, dört aylık boşta geçen süre ücreti ödemesine ve işçilerin yasal süre içinde başvurusuna rağmen şirket tarafından işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçilerin kıdemi tazminatlarının ödenmesine hükmetti.

Sendika.Org’a konuşan işçilerin avukatı Tuba Güneş, "Karar bugün çıktı. Gerekçeli kararın açıklanmasını bekliyoruz. Bu karar emsal niteliğindedir. Krizin faturasını çalışanlara ödetmek isteyen işveren ve devlet elbirliğine ket vurulmuş olundu" değerlendirmesinde bulundu.

'DİSK BASIN-İŞ KOL KANAT GERDİ'

İşe iade davasını kazanan işçilerden Murat Ateş, Sendika.Org’a yaptığı açıklamada, "Uzun bir süreç oldu ama en nihayetinde hakkımız olanı kazandık" dedi.

Ateş, şu ifadeleri kullandı:

"Avro kazanıp avroyla maaş veren bir şirket bu. Bu şekilde ben üç seneye yakın çalıştım. Bir cuma günü toplantısıyla avroyu 5,4 TL’ye sabitlediklerini, esas hakkımızdan vazgeçmemizi ve kabul etmemiz halinde de işten çıkarılacağımızı söylediler. Hatta işi öyle bir raddeye getirdiler ki ‘Yasada da açıklar bulduk, tazminat hakkınız verilmeyecek’ dediler. Bir hafta bu şekilde göz korkutma, yıldırma çabalarıyla geçti. Nihayetinde imzalayanlar da oldu imzalamayanlar da. O dönem avro kuru, 7,5 TL civarında idi. Sonuçta müşterilerinden döviz alan ve dövizle çalışan bir şirket, krizi bahane ederek faturayı işçiye kesmek istedi. Buna karşı çıktık. İşten çıkarılmamızın ardından DİSK Basın-İş’ten destek istedik. Bu süreçte bize kol kanat gerdiler. Uzun bir süreç oldu ama en nihayetinde hakkımız olanı kazandık."

'BEYAZ YAKALILAR AÇISINDAN EMSAL'

Ek protokole karşı çıkan işçilerden olan Alp Tekin Babaç ise beyaz yakalılar açısından kararı önemsediğini belirterek, "NMQ işçilerinin kazanımını genç beyaz yakalı olarak tabir edilen işçilerin önemli bir kazanımı olarak görüyorum. İşçiler sendikamıza gelmeden önce kendi aralarında bir komite kurmuşlardı. İlk olarak komite ile sendikamız görüştü ve üyelik süreçleri başladı. Habere konu olan malum belgenin imzalanmaması için beraberce çalışma yürüttük. Diğer işçilerin katıldığı bir forum örgütledik ve işçilerin ortak aldıkları kararı uyguladık. Sonuçta işverenin belirttiği süre geçmesine rağmen belgeyi imzalayan çıkmadı. Şirket, işkolunu değiştirdi ve döviz kuru ile ilgili madde resmiyet kazandı. Bu durum şirketin elini güçlendikten sonra birçok işçi işten çıkarıldı. Dava süreci 2 yıl sürdü ve hem hukuki olarak hem de beyaz yakalı tabir edilen işçilerin hak mücadelesi açısından emsal bir durum oluştu" şeklinde konuştu.