Munzur Kültür ve Doğa Festivali başladı

ARTI GERÇEK - Dersim'de bu yıl 19'uncusu düzenlenen Munzur Kültür ve Doğa Festivali, sabah erken saatlerde Pertek Feribotu'nu karşılama töreniyle başladı. 2 yıldır yasaklı olan festivalin bu yıl ki sloganı 'Dersim'e, inancına, diline, kültürüne sahip çık, yaşa ve yaşat.' Festival, Gola Çetu ziyaretiyle başlarken, ardından Seyit Rıza Meydanı'nda açıklama yapıldı. Açıklamaya HDP ve CHP milletvekilleri, Dersim Belediyesi Başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu, sivil toplum örgütleri ve siyasi parti temsilcileri ile çok sayıda yurttaş katıldı. 4 gün sürecek festival Seyit Rıza Meydanı'ndan Golê Çetu'ya yürüyüş ve kapanış konseriyle sona erecek.

Seyit Rıza Meydanı'nda yapılan basın açıklamasında konuşan Pir Zeynel Kete, Maalesef bu topraklarda onarca yıldır analarımızız havarları gök kubbeye ulaşmıştır. Yeter diyoruz. Kutsallarımız üzerinden bir an önce ellerinizi çekin" dedi.

'ELİNİZİ KUTSALLARIMIZDAN ÇEKİN'

Kete şunları söyledi:

"Binlerce yıldır bu topraklar üzerinde, hiçbir üst akla, iktidara, ne-hak zihniyete ihtiyaç duymadan el ele, el hakka diyerek bu günlere kadar geldik. İnancımız kadın özgürlükçü bir inançtır. Maalesef bu topraklarda onarca yıldır analarımızız havarları gök kubbeye ulaşmıştır. Yeter diyoruz. Topraklarımızda bizim rızamız alınmadan barajlar yapılıyor, aramalar yapılıyor, çeşitli maden rezervlerinden dolayı kültürümüz katliama uğruyor. Biz diyoruz ki kutsal mekanlarımızla ilgili eğer bir iş yapılacaksa, önce Dersim halkının, Ocakların rızası alınsın. Hele hele son dönemlerde Munzur ve benzeri kutsallarımızla ilgili çeşitli üniversitelerde projeler hazırlanıp sözde peyzaj yapıp, üzerinde oynanıyor. Buralar kutsallarımızdır. Bizim rızamız alınmadan Dersim halkının rızalığı alınmadan, kutsallarımızla oynayamazsınız. Elinizi çekin diyoruz.

MAÇOĞLU: YOK SAYMADAN BİR ARADA YAŞAMAYI SAVUNUYORUZ

Belediye Başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu da son 2 yıldır festivalin 'güvenlik politikaları' nedeniyle yasaklandığını hatırlatarak, festivali Ovacık'ta patlayıcı sonucu yaşamını yitiren Ayaz ve Nupelda kardeşlere atfettiklerini belirtti. Maçoğlu, "Doğaya, inanca, dile olan saygınlıkla buralardayız. Biz tüm inşaların eşit oluğuna inanıyoruz. İnsanları ayrıştırmadan, ayırt etmeden, onları yok saymadan, inancını, kültürünü yok saymadan bir arada yaşanabilirliği savunuyoruz" dedi.

Maçoğlu şöyle konuştu:

"2015 yılına kadar bu festival özüne uygun bir şekilde devam etti. Ama son 2-3 yıldır bazı güvenlik politikaları nedeni ile festivalimizi, yani Dersimlilerin bir araya gelmesini, kültürünü ve inancını yaşamını dillendiren, birlikte yan yana durmayı engellediler. Bu yıl, 2019 yılı aslında yapılan görüşmeler sonrasında gerek STK’lar, gerek siyasi partiler demokratik kitle örgütleri büyük çalışmasıyla bu yıl festivalin startını veriyoruz.

Biz biliyoruz… Derismlilerin dünyaya, Türkiye’ye ne dediğini iyi biliyoruz. Güneşe dönmüş yüzleri, aydınlığa olan bakışları, yine Nupelda ve Ayaz’a atfedilen festivalin dünyadaki tüm çocukların yaşamlarına dair söylemleridir. Biz yaşamın kutsiyetini savunuruz.

Bu anlamıyla 1999'dan bu yana, bu festivalde emeği geçen tüm dostlarımıza bir selam göndermek istiyoruz. Bize bıraktığınız bu bayrağı biz ve bizden sonraki dostlarımız, yoldaşlarımız, çocuklarımız devam edecek. Çünkü biz doğaya, inanca, dile olan saygınlıkla buralardayız. Biz tüm inşaların eşit oluğuna inanıyoruz. İnsanları ayrıştırmadan, ayırt etmeden, onları yok saymadan, inancını, kültürünü yok saymadan bir arada yaşanabilirliği savunuyoruz."

Açıklamanın ardından lokma dağıtılırken, Seyit Rıza Meydanı'nda varvara halk oyunu oynandı.

Festival etkinlikleri gün boyu devam edecek.

FESTİVAL PROGRAMI

Bu yıl 19’ncusu düzenlenecek festivalin programı şöyle:

25 Temmuz Perşembe (1. gün)

Karşılama

Pülümür Merkez-Pertek feribotu-Seyitli Köprüsü

Saat: 09.00

Açılış programı

Aktuluk ve Cemevi kavşağında buluşma-kent merkezine hareket

Saat: 11.00

Çıla uyandırması

Anadilimizde Gulbanglara Niyaz

Açılış konuşmaları (Dersim Belediye Başkanı ve il milletvekilleri)

Varvara Halk Oyunu

Yer: Seyit Rıza Meydanı

Saat: 12.30-14.30

Sergi açılışı

Fotoğraf Sergisi: Dersim'in saklı yerleri'

Düzgün Bozay, Murat Can Toprakçı ve Sevim Aydoğan

Yer: Yeraltı Çarşısı üstü

Saat: 15.00

Cem

Yer: Düzgün Baba Cemevi

Panel:

Dersim’de ekolojik yaşam ve çevre için neler yapılabilir?

Moderatör: Hasan Şen (Munzur Koruma Kurulu)

Ali Yıldız (Munzur Çevre Derneği Bşk. Vekili)

Cemalettin Küçük (Metalürji Yüksek Mühendisi -TMMOB YK)

Talat Çetinkaya (Mezopotamya Ekoloji Hareketi aktivisti)

Barış Yıldırım (Avukat)

Yer: Sanat Sokağı

Saat: 16.30-18.30

Açılış konseri:

Açılış konuşması-DEDEF Genel Başkanı

Behzat Firik Çocuk Korosu

Erdoğan Emir

Babetna

Mikail Aslan

Grup Vardiya

Yer: Stadyum

Saat: 19.30-24.00

Belgesel gösterimi:

16 Ton ( Vicdan ve serbest piyasaya dair film)

Yönetmen: Ümit Kıvanç

Yer: Yeraltı Çarşısı üstü

Saat: 21.30

26 Temmuz Cuma (2. GÜN)

Sergi açılışı: Görülmüştür Sergisi

Yer: Belediye binası girişi

Saat: 11.00

Panel

Zaza Dili’nin (Kırmanckî) Tarihi ve Gelişimi ve Günümüzdeki Yeri

Moderatör: Meral Emir

Netice Altun Demir (Araştırmacı)

Hıdır Eren (ZAZA-DER)

Dr. Hüseyin Çağlayan

Dr. Öğr. Üyesi İlyas Arslan

Yer: Belediye Konferans Salonu

Saat: 13.30-15.30

Panel: Güncel Siyasal Gelişmeler ve Çözüm Önerileri

Moderatör: Sırma Tayam

Tayip Temel (HDP Van Milletvekili)

Mehmet Türkmen (EMEP Genel Bşk. Yrd.)

Özlem Gümüştaş (ESP Eş Genel Bşk.)

Hüseyin Şimşek (SMF)

Yer: Belediye Konferans Salonu

Saat: 17.00-19.00

'Virê ma.. Sayirê ma..' (Hafızamız.. Ozanlarımız..)

Moderatör: Cemal Taş (Araştırmacı-Yazar)

Yeter Öztan

Fatma Dede

Mehmet Çetin (Şair)

Sait Bakşi (Ozan)

Yer: Sanat Sokağı

Saat: 18.30-20.00

Tiyatro Jîn Seher

Yer: DSİ Parkı- Şeğank

Saat: 19.00

Müzik dinletisi:

Sinan Serdaroğlu

Yer: Seyit Rıza Meydanı

Saat: 20:00-21.00

Belgesel gösterimi:

'Topraktan Göğe Devrimci Halkçı Yerel Yönetimler Deneyimi'

YÇKM Sinema Kolektifi

Yer: Yer Altı Çarşısı Üstü

Saat: 21.30

27 Temmuz Cumartesi (3. Gün)

Kentimizi Temizliyoruz

Yer: Seyit Rıza Meydanı’ndan Miskisağ’a kadar

Saat: 08.00

Panel: Kadınlar Haklarını ve Mücadeleyi Konuşuyor

Moderatör: Duygu Kurban (SES Dersim Şb. Y.)

Ayla Akat Ata (HDP eski Milletvekili)

Dilşat Canbaz Kaya (HDP İstanbul Milletvekili)

İlke Işık (Avukat)

Yer: Sanat Sokağı

Saat: 15.00-16.30

Panel: Yerel Yönetimlerde Üretim ve Kooperatifçilik

Moderatör: Kazım Doğan (Arı Yetiştiricileri Birliği Tunceli)

Derya Öz (Ovacık Doğal Ürünleri Koop.)

Devrim Şimşek (Kravga Tarımsal Kalkınma Koop. Temsilcisi)

Hatayi Demir (Pülümür Tarımsal Kalkınma Koop. Bşk.)

Sedat Başkavak (Tümköysen Eğitim Örgütlenme Uzm.)

Yer: Belediye Konferans Salonu

Saat: 17.30-19.00

Müzik dinletisi:

Kerem Sevinç

Yer: Seyit Rıza Meydanı

Saat: 20:00-21.00

Belgesel Gösterimi ve Söyleşi:

'130 Canın Gülüşlerini Unutmayacağız'

Cumartesi Anneleri Belgeseli

Katılımcılar: 10 Ekim Aileleri, Suruç Aileleri, Cumartesi Anneleri

Yer: Yeraltı Çarşısı Üstü

Saat: 20.30

28 Temmuz Pazar (4. Gün)

LGBTİ+ Kavram Atölyesi

Elif Çoban

Hakan Aksu

Zarife Akbulut

Yer: Zembul Kafe

Saat: 13.00-16.00

Panel:

Hukuk, İnsan Hakları ve Dersim

Moderatör: Kenan Çetin (Tunceli Barosu Başkanı)

Eren Keskin (Avukat-İHD Eş Genel Bşk.)

Meral Hanbayat (Avukat)

Gülseren Yoleri (Avukat- İHD İst. Şb.Bşk.)

Cafer Demir

Yer: Belediye Konferans Salonu

Saat: 16.00-17.30

Basın açıklaması: Dersim Kadın Platformu

Yer: Seyit Rıza Meydanı

Saat: 18.00

Çevre yürüyüşü:

Seyit Rıza Meydanı’ndan Golê Çetu’ya yürüyüş

Saat: 18.30

Kapanış konseri:

Kapanış konuşması (Dersim Belediye Başkanı)

Tertip komitesi metni

Yasemin Göksu

Maviş Güneşer-Metin-Kemal kahraman

Grup Munzur

Zelal Gökçe

Veradardz Folk Ensemble

Yer: Stadyum

Saat: 19.30-24.00

Sunucu: Fetiye Yıldırım

Mehmet Çetin.

(Fotoğraflar: Mezopotamya Ajansı)