Samuray arıları kahverengi kokarca ile nasıl mücadele ediyor?
Fındık üreticilerini zor durumda bırakan kahverengi kokarcaya karşı, laboratuvarda üretilen samuray arıları ile mücadele edileceği açıklandı. Türkiye'de 2017'de yayılan kokarca böceği Avrupa'ya da ulaştı. Peki samuray arıları kokarcayı nasıl yok ediyor?
Artı Gerçek - Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO), 2024/2025 dönemi kabuklu fındık alım fiyatlarına üreticiler tepki gösterirken, tüccarların kahverengi kokarca (Halyomorpha halys) böceğini bahane ederek ucuza almaya çalıştığı belirtiliyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı, kahverengi kokarcaya karşı samuray arılarının kullanılacağını duyurdu.
TMO, levant kalite fındığın kilogramı 130 TL, Giresun kalite fındığın kilogramı ise 132 TL olarak belirledi. Üreticiler ise rakamın 200 TL olması gerektiğini söyleyerek tepki gösterdi.
Üreticiler, kahverengi kokarca nedeniyle fındığın daha ucuza alınmaya çalışılmasından da şikayetçi.
BAKANLIKTAN TÜCCAR VE MANAVLARA UYARI
Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından yazılı açıklamada, "Yerel yönetimlerle iş birliği içerisinde popülasyonun yoğun olduğu belirlenen yaklaşık 140 bin ünitede ilaçlama yapılacaktır. Bölge genelinde enstitülerimiz tarafından geliştirilen 300 bin samuray arısı doğaya salınacaktır" denildi.
Açıklamada, kahverengi kokarcayı bahane ederek üreticiden daha düşük fiyatla ürün almaya çalışan tüccar ve manavlar hakkında da gerekli yasal işlemlerin yürütüldüğü belirtildi.
SAMURAY ARILARI, KOKARCAYI NASIL ENGELLİYOR?
Türkiye ve Avrupa'ya Asya'dan yayılan kahverengi kokarca ile biyolojik mücadele için Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü laboratuvarında Çin menşeli 150 bin samuray arısı üretilmişti.
Kahverengi kokarcanın yumurta larvalarına kendi yumurtasını bırakan samuray arıları, böylece zararlının çoğalmasını engelliyor.
Enstitüde görevli entomolog (böcek bilimci) Mustafa Kılıç, kahverengi kokarcanın Türkiye'de 2017 yılından itibaren tespit edilmeye başlandığı bilgisini verdi.
Üretimini yaptıkları 20 bin parasitoidin (ev sahibiyle yakın ilişki içinde yaşayan ve sonunda konağın ölümüyle sonuçlanan bir organizma) geçen yıl Artvin ve Rize'de doğaya salındığını anlatan Kılıç, şunları söyledi:
"Parasitoid dediğimiz, halk arasında samuray arısı olarak bilinmektedir. Burada böcek kendi yumurtasını zararlının yumurtasının içine koyuyor. Doğada zararlı böcek yerine faydalı böcek çıkışları yapıyor yumurtadan. Çünkü biz bütün arazileri kontrol etsek de ağaçların üst kısmında zararlı böcek yine yumurtasını bırakabiliyor."
KAHVERENGİ KOKARCA İNSANA ZARAR VERİR Mİ?
Kahverengi kokarcanın 300'ün üzerinde bitkiyi etkilediğini vurgulayan Kılıç, şunları kaydetti:
"Doğada kolay kolay aç kalmayan bir böcek. Özel ağız yapısı sayesinde bitki dokularını emerek besleniyor ancak hayvanlar ve insanlar üzerinde zarar oluşturmamaktadır. Sadece ufak tefek alerjilere belki bazı ciltler reaksiyon gösterebilir. Onun haricinde ısırma veya sokma gibi davranışları yok.
Doğaya saldığımız parasitoidlerin de insan, hayvan ve özellikle bal arıları üzerinde hiçbir yan etkisi bulunmamaktadır. Samuray arıları, kahverengi kokarcanın doğal düşmanıdır. Zaten böceğin bulunduğu yerlerde doğal olarak bulunan bir böcek.
AVRUPA'DA DA YAYILIYOR
Kahverengi kokarca Avrupa'ya da bulaştı ve yayılıyor. Amerika, İtalya ve İsviçre'de de parasitoid üretip doğaya salmaktadır." (HABER MERKEZİ / AA)
CHP'li Adıgüzel fındık üreticileri için yürüyor: 'İstilaya ve işgale son'
Trabzonlu fındık üreticileri: 'İnsanların kendi coğrafyalarına tutunabilmeleri engelleniyor'
Ordu'daki üreticilerden fındık alım fiyatına tepki: 'Fındık işi bitti'