Şirketlere ödenecek para 'hane halkına transfer' kalemine gizlendi

ARTI GERÇEK - CHP Grup Başkanvekili ve Manisa Milletvekili Özgür Özel, kamu-özel işbirliği projeleri nedeniyle oluşan kamu zararının incelenmesi için Meclis'e araştırma önergesi verdi.

Özel, TBMM Başkanlığı'na sunduğu araştırma önergesinde, 'Yap-İşlet', 'Yap-İşlet-Devret', 'Yap-Kirala-Devret' gibi modellerle gerçekleştirilen kamu-özel işbirliği projeleri kapsamında 1987-2018 yılları arasında 238 projeye onay verildiğini, bu projelerin yatırım tutarının 63.6 milyar dolar, sözleşme bedelinin ise 139.7 milyar dolar olduğunu hatırlattı.

AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın sıklıkla 'devletin cebinden bir kuruş çıkmıyor' dediğini anımsatan Özel, ancak aralarında Osman Gazi Köprüsü, 3. Köprü ve şehir hastanelerinin de bulunduğu çok sayıda projenin giderek artan miktarda yükler getirdiğine dikkat çekti.

'HANE HALKINA TRANSFER' KALEMİNE GİZLENDİ

Özel'in verdiği bilgiye göre, kamu-özel işbirliği projeleri için geçen yıl bütçeye 6.2 milyar TL ödenek konuldu. 2019 bütçesinde ise ulaştırma projelerinin garanti ödemeleri 'hane halkına transfer' kalemine gizlenmeye çalışıldı.

ULAŞTIRMA PROJELERİNİN FATURASI 21.2 MİLYAR LİRA

2017-2018 yıllarında ulaştırma projeleri için garantiler nedeniyle şirketlere 4.6 milyar TL ödenirken, Karayolları Genel Müdürlüğü ile Ulaştırma Bakanlığı'nın 'hane halkına transferler' kalemine 2019 için 3.7 milyar TL, 2020 için 6.3 milyar TL, 2021 yılı için ise 6.5 milyar TL ödenek konuldu. Böylece ulaştırma projelerinin 5 yıllık faturası 21.2 milyar TL’ye ulaşıyor.

ŞEHİR HASTANELERİNİN 3 YILLIK FATURASI 37.1 MİLYAR LİRA

Özel, şehir hastanelerinin yükünün ise daha fazla olduğunu belirtti. Buna göre, 2017-2018 yılları için şirketlere 1.4 milyar TL aktarıldı. 2019 yılında ise 6.1 milyar TL, 2020 yılında 14.1 milyar TL ve 2021 yılı için 16.7 milyar TL ödenek ayrıldı. Özel, Sağlık Bakanlığı'nın öngörülerine göre; şehir hastanelerinin 2019-2021 faturasının 37.1 milyar TL olduğunu belirtti.

KREDİ YÜKÜNÜ DE VATANDAŞ ÖDEYECEK

CHP'li Özel, araştırma önergesinde şunları belirtti:

"Devletin cebinden kuruş çıkmıyor denilen ulaştırma ve sağlık alanındaki kamu özel işbirliği projelerinin 5 yıllık toplam yükü 60 milyar TL'ye dayanmıştır. Söz konusu projelerin ihalelerinde ve sözleşmelerinde de şeffaflık bulunmamaktadır. Kaldı ki, pek çok ihale şartnamesi daha sonra değiştirilmiş, hemen bütün ihaleleri alan aynı şirketler lehine önemli düzenlemeler yapılmıştır. Bu yolla vatandaşın sırtına bindirilen yükler daha da arttırılmıştır. Ayrıca şirketlerin projelerin finansmanı için kullandıkları kredilerin kefili de yine devlettir. Borç üstlenim anlaşmaları kapsamında Hazine'nin kefil olduğu kredilerin tutarı 15.4 milyar dolara çıkmıştır. Şirketlerin ödeme güçlüğüne düşmeleri durumunda kredilerin yükünü de vatandaşlarımız ödeyecektir."

'MECLİS ARAŞTIRMA KOMİSYONU KURULSUN'

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, 'kamu-özel işbirliği projelerinin kamuya getirdiği yüklerin ve şeffaf olmayan ihale süreçleriyle sözleşmeler nedeniyle oluşan kamu zararının boyutunun incelenmesi, kamu kaynaklarının verimli kullanılmasını sağlayacak önlemlerin belirlenmesi' için Meclis Araştırma Komisyonu kurulmasını istedi.