TEHİS: Patronların kâr hırsı 191 motokuryenin ölümüne neden oldu

Emre CAKA

ARTI GERÇEK- Pandemi dönemi ile birlikte motokuryelerin iş yükünün arttığını, son bir yıl içerisinde 191 kuryenin yaşamını yitirdiğini vurgulamak için bir araya gelen Turizm Eğlence ve Hizmet İşçileri Sendikası (TEHİS) üyeleri, "Moto kuryeler ölmesin, güvenceli iş ve yaşam istiyoruz" pankartı açtı. 

Kadıköy Süreyya Operası önünde bir araya gelen TEHİS üyelerine yurttaşlar da destek verdi.  

TEHİS Başkanı Kubilay Çelik, "191 tane moto kurye patronların kar hırsı ya da önlemleri almayan iktidar yüzünden bu insanların ölümüne sebep olundu.

800 bin tane işçi kayıt dışı çalıştırılıyor." ifadelerini kullandı. İki hafta önce kaza geçiren moto Kurye Serhat Öztemen ise, "Patronların kar hırsı bizi ölüme ve daha ağır yaralanmalara itiyor. Hiç bir patron aramadı. Sadece bir yönetici nasıl olduğunu sordu. Bir ihtiyacım olup olmadığı dahi sorulmadı. Bizim sigortamız ya komi ya da garson olarak giriliyor. Moto kurye olarak göstermiyorlar. Buna ses çıkartan da yok" ifadelerini kullandı.  

Tüm Taşımacılık Sendikası'ndan Mehmet Timurtaş, "15 yaşında bir moto kurye hayatını kaybetti. Biz hiç bir şekilde 30 dakika gitmek istemiyoruz. Bu dakika ölüm demektir. Biz bu sürede teslim etmek istemiyoruz." diyerek '30 dakikada teslim' düzenine tepki gösterdi. 

'İŞÇİLER KÖLE KOŞULLARINA MAHKUM EDİLMEK İSTENİYOR'

Halkların Demokratik Partisi İstanbul Milletvekili Musa Piroğlu da açıklamaya destek verenler arasındaydı. Burada kısa bir konuşma yapan Piroğlu, "İktidar işçi sınıfını otiriter bir sisteme mahkum etmek istiyor. 'Çarklar dönecek' sloganı adı altında işçiler açlık ve ölüm arasında sıkışarak canlarından oldular. Kuryeler sadece yemek servisinde değil hemen hemen her sektörde varlar. Işçiler güvencesiz, işçiler köle koşullarına mahkum edilmek isteniyor. Patronlar servetlerine servet eklerken işçiler yoksulluğa mahkum ediliyor." ifadelerini kullandı. 

Sendika Sözcüsü Hazal Kaycı basın açıklamasını okudu: 

Bu cinayetler öyle çok ki geçtiğimiz bir yıl içerisinde 191 motokurye "hızlı sür" denilerek iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. Bu sayı istatistiksel olarak her İki günde bir motokuryenin yaşamını yitirdiği anlamına geliyor. Ve bununla birlikte binlerce motokurye ise ağır veya hafif yaralanıyor hatta tekerlekli sandalyeye mahkum kalıyorlar. Bu yaralanmalar sonucunda moto kuryeler haftalarca, aylarca çalışamadıkları için geçinemiyor. Pandemiden önceki sene 19 olan motokurye ölüm sayısı, pandemiyle birlikte hızla arttığını görüyoruz. Bu sebeple motokuryelik acilen yüksek tehlikeli meslekler grubuna alınmalıdır.

Türkiye’de resmi verilere göre 100 bine yakın motokurye çalışıyor gibi gözükse de kayıt dışı çalışanlar ile birlikte bu sayı yaklaşık 900 bindir. 900 bin işçinin çalıştığı bu sektörde yaşanılan ölümleri, iş kazalarını durduracağız.

Pandemi boyunca yaşamını yitiren ve yaralanan motorlu kuryeler; Bir savaşta yaşamını yitiren insanlar gibi ölüyorlar. Gözünü kar hırsı bürüyen patronlar, patronlara bu cinayetler için hiçbir yaptırım uygulamayan, moto kuryelerin yasalar yoluyla güvenliğini sağlamayan iktidar ve bir nebze de duyarsız davranan müşteriler yüzünden arkadaşlarımız ölüyor ya da yaralanıyor. ve her gün işçiler üretimin hızına yetişebilmek ve ürünleri yetiştirebilmek için canları pahasına çalıştırılıyor. 

Bunun en büyük sebebi patronların, hazırda bekleyen yüzbinlerce işsizler ve şu an çalışabilen işçiler üzerinden bir denge kurmalarından kaynaklanıyor. Patronlar; yüzbinlerce işçi işsiz durumda, siz en azından çalışabiliyorsunuz gibi bir mobing uyguluyor.

TALEPLER

. Gerçekçi olmayan teslimat sürelerini işçilere dayatan patronlara ve işletmelere yaptırım uygulansın, işletmeler denetlensin!
. Motokuryelerin çalışma koşulları ve hayatları yasalar yoluyla garanti altına alınsın, meclis bu konuda toplansın!
. Kayıt dışı işçi çalıştırmak suçtur! Bütün motokuryeler içingüvenceli ve sigortalı çalışma koşulları hayata geçirilsin. Kayıt dışı çalıştırılma ortadan kaldırılsın!
. Çiçek Sepeti, yemek Sepeti, getir vb. Uygulamalar aracılığıyla motokuryeler için uygulanan puanlama sistemi derhal kaldırılsın!
. Her motokuryenin sendikal haklara ulaşımı sağlansın!