TİHV'den 'deprem bölgesinde insan hakları' raporu: 17 kişi işkence ve kötü muamele gördü, bir kişi öldü
Artı Gerçek - Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), Antep, Maraş, Hatay ve Malatya merkezli depremler sonrasında yaşanan insan hakları ihlallerine ilişkin rapor yayınladı. Raporda depremlerin ilk yaşandığı 6 Şubat 2023 ile 27 Şubat 2023 arasındaki dönemde sadece depremlerle ilişkili ihlallere yer verildi.
Rapora göre, gözaltında işkence ve kötü muamele sonucu bir kişi öldü. Depremle ilgili sosyal medya paylaşımlarına ilişkin başlatılan incelemeler sonucunda 141 kişi gözaltına alındı, 27 kişi tutuklandı. 10 barışçıl toplantı ve gösteriye müdahale eden kolluk kuvvetleri, 246 kişiyi gözaltına aldı.
Yardım malzemesi toplayan yurttaşlar, sivil toplum örgütleri, siyasi parti ve belediyeler en az 20 kez engellendi. En az yedi olayda kolluk kuvvetleri, kaymakamlık ve AFAD tarafından; toplanan yardım malzemelerine el konuldu.
'KRİZ YÖNETME KRİZİ YAŞANDI'
Vakıf, tüm yaşananlar için “Açıkça bir ‘kriz yönetme krizi’ yaşanmıştır. Bu da can kayıplarının artmasına yol açmıştır. Yaşanan deprem, bizzat ağır insan hakları ihlalidir. İktidar, OHAL ilan etmek suretiyle, sosyal devletin yok oluşunun yol açtığı ağır krizin görünürlüğünü gizlemek istemektedir. OHAL ilanı, toplumun söz konusu krizi kendi dayanışmasıyla aşma çabasına yönelik bir darbe niteliğindedir. Yurttaşların yaşamını, sağlık ve esenliğini siyasal çıkarlar uğruna heba etmektir” değerlendirmesini yaptı.
Raporda yer alan bazı hak ihlalleri şöyle;
ÜÇ MAHPUS ÖLDÜ, DOKUZ MAHPUS YARALANDI
6-27 Şubat 2023 tarihleri arasında; deprem bölgesindeki cezaevlerinde kolluk güçlerinin müdahalesi sonucunda üç mahpus öldü, dokuz mahpus yaralandı. Gözaltında işkence ve diğer kötü muamele sonucu bir kişi yaşamını öldü.
17 KİŞİ İŞKENCE VE DİĞER KÖTÜ MUAMELEYE MARUZ KALDI
En az iki kişi linç girişimine maruz kaldı. Dokuz ayrı olayda toplam 17 kişi işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldı. bir kişi öldü. En az 10 kişi yaralandı.
22 GAZETECİ MÜDAHALEYE MARUZ KALDI
Deprem bölgesinde haber takibi yapan en az 22 gazeteci, 11’i kolluk kuvvetleri 11’i sivil kişiler tarafından olmak üzere müdahaleye maruz kaldı, en az 1 gazeteci yaralandı, 4 gazeteci gözaltına alındı. Ayrıca 1 yabancı gazetecinin ülkeye girişine izin verilmedi. Sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle 2 gazeteci, ‘halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ iddiasıyla tutuklandı.
27 KİŞİ TUTUKLANDI
Depremle ilgili sosyal medya paylaşımlarına ilişkin başlatılan incelemeler sonucunda 575 kişi hakkında işlem yapıldı, 141 kişi gözaltına alındı, 27 kişi tutuklandı. RTÜK tarafından, ‘Büyük Felaket Özel Yayını’ programı nedeniyle Halk TV kanalına ve “18 Dakika” programı nedeniyle Tele 1 kanalına 5’er kez program durdurma ve idari para cezası verildi. RTÜK tarafından Tele 1 kanalında yayınlanan “Forum” programı, FOX TV kanalında yayınlanan “Orta Sayfa” programı ve Halk TV’de yayınlanan “Halk Meydanı” programlarındaki deprem ve arama kurtarma çalışmalarıyla ilgili eleştiriler nedeniyle her üç kanala ayrı ayrı idari para cezası verildi.
HDP VE GELECEK PARTİSİ'NİN YARDIM MALZEMELERİNE EL KONULDU
En az yedi olayda kolluk kuvvetleri, kaymakamlık ve AFAD tarafından toplanan yardım malzemelerine el konuldu. Yardım toplama faaliyetine yönelik silahlı saldırı sonucu 1 kişi yaralandı. Gelecek Partisi tarafından gönderilen 100 TIR’a, HDP tarafından toplanan 1500 çadıra, 8 tır ve 2 kamyon yardım malzemesine, 30 konteynere, 120 jeneratöre el konuldu. (HABER MERKEZİ)
Depremde mahpusların durumu: Bir poşet eşya hakkı tanınıp başka cezaevine sevk edildiler
