Dağın zirvesinde bulunan göl iki kenti karşı karşıya getirdi

Remzi BUDANCİR

ARTI GERÇEK - Gümüşhane’de 12 bin yıllık Dipsiz Göl’ün kurutularak yok edilmesi gündemdeki yerini korurken, bir dipsiz göl efsanesi Bingöl’de gündeme gelmeye başladı. Bingöl ve Elazığ arasında bulunan dağın zirvesindeki göl daha önce pek bilinmiyordu. Dağa araç yolunun gitmesi ile birlikte göl görünür oldu ve tartışma başladı. Bingöl ile Elazığ’ın Palu ilçesi arasında bulunan Gerindal Krater Gölü iki kenti karşı karşıya getirdi. İnsan trafiğinin yoğunlaştığı bölgede Gerindal gölünün Dipsiz Göl’ün kaderini yaşamasından kaygı ediliyor.

GÖL DAĞIN ZİRVESİNDE

Gerindal gölü Bingöl kent merkezine 17, Elazığ şehir merkezine ise 137 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Bingöl, Palu sınırının kesiştiği 2 bin 371 metre yükseklikteki dağın zirvesinde bulunan göl, tepeden bakıldığında kalp şeklinde görünüyor. İlkbahar’ın son aylarına kadar üzerinde kar bulunan gölde sülük ve farklı canlı türleri yaşıyor.

ELAZIĞ VE BİNGÖL  KARŞI KARŞIYA GELDİ

Bingöl Merkez Aşağıköy, Şaban ve Yelesen köyleri ile Palu sınırının kesiştiği noktada bulunan gölü tartışmaya açan Google haritasındaki sınırlar. Gerindal Krater Gölü Google haritasında Palu sınırı içirişinde olduğu görülüyor. Bu durumu fark eden Elazığ basını, gölün Elazığ’a ait odluğunu iddia ederek kent valisini göreve çağırdı. https://www.kanal23.com/haber/elazig/ikinci-kanyon-vakasi-gerindal-golu-icin-elazig-ve-bingol-karsi-karsiya-geldi-JYJnyXsg

Elazığ basının bu girişimine Bingöl basını da kayıtsız kalmayarak, gölün Bingöl sınırında olduğunu gösteren Tapu Kadastro kayıtlarını yayınladı.  "Kroki Herşeyi Açıklıyor" başlığı ile Elazığ’a cevap verilen haberde Gölün yüzde 95’in Bingöl sınırında olduğu belirtildi. https://www.bingolsurmanset.com/haber/kroki-herseyi-acikliyor-gol-bingol-tarafinda/22661

BİNGÖL VE ELAZIĞ BELEDİYELERİ SOSYAL MEDYADAN ATIŞTI

Göl tartışmalarına iki kentin belediyeleri de  dahil oldu. Sosyal medya hesabından Elazığ Belediyesini etiketleyerek Gerindal Gölü fotoğraflarını paylaşan Bingöl Belediyesi, gölün Bingöl’e ait olduğunu belirtti. Belediye hesabından yapılan paylaşımda mizahi dil de kullanılarak, "Gakgom; #Gerendal’ın yüzde 90’nı bizim yüzde 10’u sizin, anlaşalım sulh olsun yoksa Harput Kalesi’ni topraklarımıza katarız" paylaşımı yapıldı. https://twitter.com/bingolbel/status/1271504285247901697

Bu paylaşıma Elazığ Belediyesi kayıtsız kalmadı. Bingöl Belediyesinin mesajını alıntılayan Elazığ belediyesi şunları paylaştı: "Öncelikle sahan kırmızı çizgimiz Harput'umuzdan yazim bu mesajı gakkom... Gönlümüz bir, yüreğimiz bir Gakgom; olmadı #Gerendal sınır çizgisinde çay demler içeriz zaar." https://twitter.com/ElazigBld/status/1271520071182098434

İNSAN TRAFİĞİ DOĞAYA ZARAR VEREBİLİR

Bingöl ve Elazığ’ı karşı karşıya getiren Grindal Gölü, tam bir doğa harikası. Göl’ün dağların zirvesinde bulunmasından dolayı ulaşımı oldukça zor. Bölgede bulunan köyler dışında gölün varlığından kimsenin haberi pek yoktu. Son yıllarda gölün bulunduğu dağa araç yolunun yapılmasının ardından Gerindal gölü gezginlerin uğrak yeri oldu.  Ayrıca çok farklı endemik bitki türünün bulunduğu bölgenin doğal yapısı zarar görme riski altında.

GÖL HAKKINDA İKİ AYRI HİKÂYE

İsmini Zazaki ‘Gerunek’, su girdabından alan Gerindal suyu şifalı olarak kabul ediliyor.  Ayrıca yöre halkı tarafından Gerindal gölü  ile ilgili anlatılan mitolojik hikaye de var. Yöre halkı Gölün dipsiz olduğuna inanılıyor. Göl hem derinliği ile hem de efsaneleriyle, bölge halkı tarafından yakından biliniyor. Dağların zirvesinde bulunan Gerindal’a, her bahar kutsal bir mekân gibi ziyaretler düzenleniyor. Yöre halkı Gerindalın derinliği ve kutsallığını iki ayrı hikaye ile anlatıyor. Birinci hikaye gölün derinliği ile ilgilidir.  Gölün dipsiz olduğuna inan yöre halkı, gölün derinliği ile ilgili şunları anlatıyor: "Gerindal dipsizdir. Biri içine girmeye kalkışırsa, su onu kendisine çeker ve asla kurtulamaz. Zamanın birine derinliğinin ölçülmesi için içine Mirı’yı (Eskiden çift sürmek için, öküzlere takılan sapanın toprak kazmaya yarayan aksanı) atarlar. İpe bağlanan MİRI’nın ipi kopar ve suyun dibine gömülür. Orda suya gömülen MİRI, murat nehrinin kıyısında çıkar. Gerindal’la yüzülmez. İçine giren kişi kesinlikle boğulur, çünkü Gerindal dipsizdir."

GÖLÜN KUTSALLIĞI

Bir diğer hikaye ise gölün kutsallığı ile ilgili. Gölde eskiden kutsal varlıkların yaşadığına ilişkin anlatılan mitolojik hikâye şöyle:

"Eski zamanda Gerindal’la bir at yaşarmış. Kimse bu atı göremezmiş. Bir gün bir kişi dişi olan atını Gerindal’ın yanında bırakmış ve uykuya dalmış. Kendisine geldiğinde atın Gerindal’ın karşı tarafında olduğunu ve sudan çıkan su atıyla (Astver Avi) çiftleştiğini görür. Su atı tekrar Gerindal’a dalar ve gözden kaybolur. Belirli bir zaman geçtiğinde, at bir yavru doğurur. Su atının özelliklerini taşıyan yavru tay, dikkat çeken özelliğe sahip olması, at sahibinin iştahını kabartır. Çiftleşme döneminde tayla beraber atı tekrar Gerindal’ın yanına götürür. Beklemeye başlar. Yine atın sudan çıktığını görür ve bu defa hiç beklemediği bir sonuçla karşılaşır. Sudan çıkan at, dişi atla çiftleşeceğine, kendi soyundan olan atı boynundan ısırarak Gerindal’ın derinliklerine sürükler. Ve gözden kaybolur. O zamandan bu yana Gerindal da yaşadığına inanılan at, hiç görülmemiş."