Halkbank’ın ABD Anayasa Mahkemesi başvurusuna yeşil ışık

ABD'de Ekim ayında Halkbank'ın "dokunulmazlık" tezini kabul etmeyen İstinaf Mahkemesi, dosyaların Anayasa Mahkemesi'ne gönderilmesine yeşil ışık yakarak itiraz süreci boyunca yargılamanın durdurulmasına hükmetti. Bu kararla temyiz başvurusu iki kez İkinci Bölge İstinaf Mahkemesi’nde reddedilen Halkbank’ın ABD’deki en yüksek mahkeme olan Anayasa Mahkemesine başvurusunun önü açıldı.

Halkbank, ABD’deki avukatları aracılığıyla 10 Ocak’ta İkinci Bölge İstinaf Mahkemesi’ne verdiği 20 sayfalık dilekçede, "Bağımsız Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası kapsamında olmasına rağmen" temyiz başvurusu iki kez reddedilen davanın Anayasa Mahkemesi’ne sevkini istemişti.

VOA Türkçe'nin haberine göre, Halkbank, halen bir alt mahkeme olan New York Güney Bölgesi Federal Mahkemesi’nde devam eden Rıza Sarraf davasındaki yargı sürecinin, Anayasa Mahkemesi’nin kararına kadar durdurulmasını talep etti. İkinci Bölge İstinaf Mahkemesi’nin üç hakimi, bugün aldıkları kararla Halkbank’ın Anayasa Mahkemesi’ne başvuruna yeşil ışık yaktı.

YARGI SÜRECİ ASKIYA ALINDI

Temyiz mahkemesi, Halkbank'ın ABD Yüksek Mahkemesi'ne yaptığı itiraz başvurusu sonuçlanana kadar federal hükümetin bankaya karşı açtığı davanın askıya alınmasına karar verdi. Böylece yargı süreci durdurulmuş oldu. Halkbank, mahkemeye sunduğu 20 sayfalık dilekçede, daha önce "Bağımsız Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası" kapsamında benzer davalarda Anayasa Mahkemesi’nin aldığı kararlardan örnekler sundu.

Halkbank, temyiz kararında belirtiği gibi bankanın "Bağımsız Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası" kriterlerinden hiçbirine uymadığı argümanın doğru olmadığını belirterek benzeri kararlardan da örnekler sundu. ABD’nin en yüksek mahkemesi olan Anayasa Mahkemesi’nin Halkbank’ın başvurusunu duruşma takvimine alıp almayacağı ise henüz belli değil. Anayasa Mahkemesi, Halkbank’ın dilekçesini inceledikten sonra kararını verecek.

HALK BANK NE İLE SUÇLANIYOR?

ABD'de savcılar Halkbank'ı, petrol gelirlerini altına ve ardından nakit paraya çevirerek İran'ın çıkarına olacak şekilde kullanılmasına yol açmakla ve bunu yaparken de kazancı meşru göstermek için sahte gıda ticareti belgeleri oluşturmakla suçluyor. Halkbank'ın İran'a yasaklı fonlardan gizlice 20 milyar dolar transfer etmesi için yardımcı olduğu; bu paranın en az 1 milyar dolarının ABD'nin mali sisteminde aklandığı iddia ediliyor. Halkbank ise İran, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki şirketleri kullanarak banka işlemlerinde sahtecilik, kara para aklama ve gizli anlaşma yaptığı suçlamalarını reddediyor.

Halkbank, ABD Bölge Mahkemesi Yargıcı Richard Berman'ın, bankanın yargılanabileceği yönünde verdiği karar için Şubat 2021'de temyiz başvurusu yapmıştı. Daha önce davanın 3 Mayıs'ta başlamasına karar verilmiş ancak temyiz başvurusu nedeniyle yargılama, üst mahkemenin kararına kadar durdurulmuştu. Üst mahkemenin temyiz başvurusunu reddetmesinin ardından mahkemenin ilk duruşma için yeni bir tarih belirlemesi bekleniyordu.

Yargıç Richard Berman, Halkbank davasıyla bağlantılı diğer davalara da bakmıştı. Eski Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla'nın suçlu bulunduğu dava ile bahsi geçen şemada kilit pozisyonda olan ve yargılama sırasında suçunu itiraf ederek mahkemeyle anlaşan Reza Zarrab'ın (Rıza Sarraf) davalarında da yargıç Richard Berman'dı.