Kazakistan'da Türkiye'den hangi şirketin ne kadar riski var?
Kazakistan’ın batısında 2 Ocak’tan itibaren LPG’ye yapılan zamlar ve ülkedeki sosyoekonomik durumun kötüleştiği gerekçesiyle başlatılan protestolar ülkenin diğer kesimlerine yayıldı.
Sokak olaylarına dönüşen gösterilerde güvenlik güçleri ile protestocular arasında çatışmalar yaşandı. Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, protestolardan sorumlu tuttuğu hükümetin istifasını kabul etti.
Tokayev, "dışarıda eğitilen terör çetelerinin protestolara öncülük ettiğini" söyledi ve Rusya’nın liderliğindeki Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nden yardım istedi.
Protestoların yayılması sonucu önce başkent Nur Sultan, Almatı şehri ve Mangistau eyaletlerinde olağanüstü hal (OHAL) ilan edildi. Ardından OHAL kararının ülkenin tüm bölgelerinde geçerli olduğu duyuruldu. Kazakistan Merkez Bankası ülkedeki tüm banka operasyonlarını askıya aldı. Protestocular dün akşam bir ara Almatı Havalimanı’nı ele geçirdi. Gelen ve giden uçuşların tamamı durduruldu. Daha sonra Interfax, havalimanının protestoculardan geri alındığını bildirdi.
ALMATI HAVAALANI'NI TAV İŞLETİYOR
Bloomberg HT'de yer alan habere göre, Kazakistan’da birçok Türk şirketinin operasyonları bulunuyor.
Ülkenin toplam yolcu trafiğinin yarısı ve kargo trafiğinin yüzde 68’inin yapıldığı Almatı Havalimanı'nı TAV işletiyor. Mayıs-Eylül 2021 döneminde şirketin Almatı operasyonları 12,5 milyon Euro FAVÖK katkısı sağladı. Bu anlamda Almatı'nın TAV için önemli gelir kaynaklarından biri olduğu görülüyor.
COCA-COLA'NIN TOPLAM GELİRİNDEKİ PAYI YÜZDE 15
Ülkede operasyonu olan bir diğer şirket Coca Cola İçecek. Şirketin Nisan ayında paylaşılan yatırımcı sunumundan elde edilen bilgiye göre, toplam gelirleri içerisinde Kazakistan’ın payı yüzde 15 seviyesinde.
Şirket ülkede gazlı içecekler pazarında ilk sırada. Şirketin bu yıl ülkede satış hacmi 9 aylıklarda yıllık yüzde 15 arttı. FAVÖK büyümesi ise yüzde 30 seviyesinde oluştu.
ÜLKER'İN ÜSLERİNDEN BİRİ
Kazakistan, Ülker’in üretim yaptığı dört ülkeden biri olarak öne çıkıyor. Şirket, ülkede bisküvi, çikolata ve kek üretimi yapıyor. Mevcut durumda şirketin üretiminin yüzde 89’u Türkiye'de iken Kazakistan’ın üretimdeki payı yüzde 2 civarında bulunuyor.
İNŞAAT ŞİRKETLERİ DE YER ALIYOR
Ülkede inşaat alanında da faaliyetini sürdüren Türk şirketleri de bulunuyor.
Alarko Holding'in mevcut iş yükü içinde Kazakistan'ın payı yüzde 36 seviyedinde. Şirket, Big Almaty Ring Road Otoyolu projesini Makyol ve SK-KEC ile ortak sürdürüyor. Proje içerisinde Alarko Holding’in payı yüzde 33,4 seviyesinde.
Ülkede faaliyet gösteren inşaat şirketlerinden biri olan Tekfen'in son çeyrek finansallarından alınan bilgilere göre projelerinden Kazakistan’da kalan miktarı 369 milyon dolar seviyesinde. Şirket, FGP Geçici İnşaat Tesisleri, NCOC tesislerinde tadilat inşaat hizmetleri ve Kuyubaşı Basınç Yönetim Projesi, İnşaat, Mekanik, Elektrik ve Enstrüman Montajı ile 3 proje sürdürüyor.
Enka İnşaat tarafında ise Kazakistan 411 milyon dolar ile toplam iş yükünün yüzde 11,4’ünü sağlıyor. Proje 2018 yılı mayıs ayında imzalanmış olup, 47 ay süre ile 2022 yılı Nisan ayında sona ermesi bekleniyor.
FİNANSTA ŞEKERBANK YER ALIYOR
Finans sektöründe ise Samruk Kazyna Invest’in Şekerbank sermayesi içerisindeki payı yüzde 12,06 seviyesinde bulunuyor.
