Merkez Bankası'nın BOTAŞ'a döviz satışı rekor düşük seviyelerde

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) enerji ithalat ödemelerini gerçekleştiren BOTAŞ'a yaptığı döviz satışları aralık ayında rekor düşük seviyelere geriledi.

TCMB verilerine göre, aralık ayında BOTAŞ'a 70 milyon dolarlık satış yaptı. Bu rakam Aralık 2014'ten bu yana BOTAŞ'a yapılan döviz satışları içerisinde Temmuz 2020'deki seviyeyle birlikte rekor düşük seviye olarak kaydedildi.

Verilere göre, aralık ayında BOTAŞ'a yapılan döviz satışlarının beş yıllık ortalaması 565 milyon dolar civarında gerçekleşmişti. 2020 Aralık ayında gerçekleşen 70 milyon dolarlık satış ortalamanın oldukça altında gerçekleşmiş oldu. Kasım ayında yapılan 97 milyon dolarlık satış da Kasım ortalamalarının altında kalmıştı. 2020’nin son iki ayında yapılan döviz satışı 167 milyon dolarla beş yıllık ortalama olan 958 milyon dolar tutarının çok altında kaldı.

Bloomberg'in haberine göre BOTAŞ döviz ihtiyacı için spot piyasaya yöneldi.

ARALIKTA BOTAŞ 850-950 MİLYON DOLAR ÖDEDİ

Bloomberg HT'ye konuşan sektör kaynakları, BOTAŞ’ın Aralık’ta 5-5,5 milyar metreküp doğalgaz ithalat ettiğini tahmin etti. Bu dönemde ortalama doğalgaz fiyatı 170-175 dolar olarak dikkate alındığında BOTAŞ’ın ödediği tutar 850-950 milyon dolar civarında hesaplanıyor. Doğalgazın fiyatı, alındığı kaynak ve ülke ve sözleşmeye göre değişiklik gösterebiliyor.

2014’den bu yana BOTAŞ’ın güçlü döviz talebinin spot piyasada baskı yaratmaması ve piyasadaki oynaklığı artırmaması için döviz ihtiyacının büyük bölümü Merkez Bankası tarafından karşılanıyor. TCMB BOTAŞ'a 2014'ten bu yana toplamda 44,9 milyar dolarlık döviz satışı yaptı.

PARA VE KUR POLİTİKASI METNİ'NDE SİNYAL VERİLMİŞTİ

BOTAŞ'a döviz satışlarının azaltılacağı TCMB Başkanı Naci Ağbal'ın açıkladığı 2021 Para ve Kur Politikası metninde belirtilmişti. Metinde, "Enerji ithalatçısı kamu iktisadi teşebbüslerinin döviz ihtiyacının gerekli görülen kısmı Hazine ve Maliye Bakanlığı ile TCMB tarafından piyasa koşullarına göre doğrudan karşılanabilecektir. Bu kapsamda piyasa şartları elverdiği sürece döviz satım tutarı kademeli olarak azaltılabilecektir" ifadeleri kullanılmıştı.

Bunun yanında metinde döviz arzı oluşturma mekanizmalarına da vurgu yapılmıştı. Metinde piyasa koşullarına bağlı olarak, BIST VİOP nezdindeki Türk Lirası uzlaşmalı vadeli döviz işlemlerine devam edilebileceği ifade edilmişti.

TCMB, 31 Ağustos 2018 tarihinde başladığı BIST nezdinde faaliyet gösteren Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) TL uzlaşmalı vadeli döviz işlemlerine, piyasa koşullarına bağlı olarak 2020 yılında da devam etmişti. Bu kapsamda, 14 Aralık 2020 tarihi itibarıyla VİOP nezdindeki kısa pozisyon tutarı 2 milyar dolar seviyesindeydi.