Türkiye faiz indirimini konuşuyor: Daha yüksek faize ve yüksek bedel ödemeye hazırlıklı olalım

ARTI GERÇEK - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu'nun (PPK) politika faizini 100 baz puan düşürerek yüzde 19'dan yüzde 18'e indirmesinin ardından, güne 8,63 seviyesinde başlayan Dolar/TL kuru 8,80'i aştı.

TCMB, Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu'nun başkanlık döneminde ilk kez faiz indirimine gitmiş oldu. Bu aynı zamanda 16 ay sonra gerçekleştirilen ilk faiz indirimi oladu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın haziran ayı başında enflasyonu düşürmek için faiz indirilmesi gerektiği yönündeki görüşlerini tekrarlamasının ardından da dolar/TL kuru 8,80'i aşmış ve tüm zamanların en yüksek düzeyini görmüştü.

Genel beklenti eylül toplantısında faizin sabit tutulması yönündeydi. TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun politika faizinden yaklaşık 200 baz puan daha aşağıda olan çekirdek enflasyona odaklanılacağını açıklaması, ‘faiz indirimi’ kaygılarına yol açmıştı.

Parasal duruşun sıkılığının ticari kredilerde öngörülenin ötesinde daraltıcı etki yapmaya başladığına işaret edilen PPK açıklamasında, "Kurul, para politikasının etkileyebildiği talep unsurları, çekirdek enflasyon gelişmeleri ve arz şoklarının yarattığı etkilerin ayrıştırılmasına yönelik analizleri değerlendirmiştir. Bu çerçevede para politikası duruşunda güncellemeye ihtiyaç bulunduğu değerlendirmesi yapılmış ve politika faizinde indirim yapılmasına karar verilmiştir" dedi.

Siyasi parti temsilcilerinin ve uzmanların Merkez Bankas'nın faiz indirimi kararına ilişkin değerlendirmeleri şöyle:

Ekonomist Uğur Gürses, "Siyasetçi oy kaybediyor diye bastığı parayı çöpe atan bir merkez bankası yöneticileri kendilerini de tarihin çöplüğüne atmışlardır" dedi. Gürses, ayrıca, "Petrolü olan Norveç faiz arttırıyor, enerji ithalatçısı ve enflasyonu patlamış ülke faiz indiriyor…" ifadelerini kullandı.

Siyasetçi oy kaybediyor diye bastığı parayı çöpe atan bir merkez bankası yöneticileri kendilerini de tarihin çöplüğüne atmışlardır.
— Uğur Gürses (@ugurses) September 23, 2021

Petrolü olan Norveç faiz arttırıyor, enerji ithalatçısı ve enflasyonu patlamış ülke faiz indiriyor…
— Uğur Gürses (@ugurses) September 23, 2021

İktisatçı Mustafa Sönmez, "Saray talimatı kararı belirledi. Faizi 1 puan da olsa indirecek hiçbir makul gerekçe yok. Sırf, tek adamın dediği boş çıkmadın diye faiz indirdiler. Kredi faizlerine bir etkisi olmaz, dolar fırladı. Bununla uğraşsınlar bakalım" dedi.

Saray talimatı kararı belirledi. Faizi 1 puan da olsa indirecek hiçbir makul gerekçe yok. Sırf, tek adamın dediği boş çıkmadın diye faiz indirdiler. Kredi faizlerine bir etkisi olmaz, dolar fırladı. Bununla uğraşsınlar bakalım.
— Mustafa Sönmez (@mustfsnmz) September 23, 2021

Merkez Bankası eski Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, "Tam 16 sene PPK metinlerinin taslağını hazırladım, bu kadar zorlama gerekçelerle alınan bir karar görmedim. Sonumuz hayrolsun" dedi.

Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu da, sosyal medya mesajında, TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu ile Erdoğan arasındaki ilişkinin iyi olmadığına yönelik iddialara atıfla, "-Hem İngilizce bilmiyorsun,hem de faiz indirmiyorsun ! -Tamam efendim indireyim bir 100 puan bari!" diye yazdı.

-Hem İngilizce bilmiyorsun,hem de faiz indirmiyorsun !
-Tamam efendim indireyim bir 100 puan bari ! https://t.co/ZrHW0nMF6S
— Hayri Kozanoğlu (@HayriKozanoglu) September 23, 2021

Kozanoğlu, ayrıca "OECD, madem çekirdek enflasyonda iddialısınız ona da bir bakalım demiş. Türkiye’nin 2021’de çekirdek enflasyonu yüzde 17.3 bekleniyor. Buna karşın 9 gelişmiş ülkenin çekirdek enflasyonlarını topluyoruz, ancak yüzde 14.7 ediyor. Üstelik bir de faizleri düşürüyoruz!" dedi.

OECD, "madem çekirdek enflasyonda iddialısınız ona da bir bakalım” demiş.
Türkiye’nin 2021’de çekirdek enflasyonu %17.3 bekleniyor.
Buna karşın 9 gelişmiş ülkenin çekirdek enflasyonlarını topluyoruz, ancak %14.7 ediyor.
Üstelik bir de faizleri düşürüyoruz ! pic.twitter.com/mBmHMgIDI5
— Hayri Kozanoğlu (@HayriKozanoglu) September 23, 2021

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da konuyla ilgili görüşlerini Twitter üzerinden paylaştı:

"Erdoğan, "Ben ekonomistim" diye diye aldığın kararlarla ülkeyi bugün daha da fakirleştirdin. Milleti faturasını ödeyemez hale getirirken, yine yandaşlarını zengin ettin! Sevgili halkım unutmayın; Erdoğan sebep, hayat pahalılığı ve ödenemeyen faturalar sonuçtur!

Bir sözüm de Merkez Bankası Başkanı’na! Onuru olan bir bürokrat, akıl dışı bu emir karşısında, istifasını verir ve giderdi. Bugün bir kez daha anlaşıldı ki, Merkez Bankası Başkanı da Erdoğan’dır. Ama unutmayın, milletin parasını pul eden herkes hesap verecek!"

Bir sözüm de Merkez Bankası Başkanı’na! Onuru olan bir bürokrat, akıl dışı bu emir karşısında, istifasını verir ve giderdi. Bugün bir kez daha anlaşıldı ki, Merkez Bankası Başkanı da Erdoğan’dır. Ama unutmayın, milletin parasını pul eden herkes hesap verecek!
— Kemal Kılıçdaroğlu (@kilicdarogluk) September 23, 2021

İyi Parti Ankara Milletvekili ve eski TCMB Başkanı Durmuş Yılmaz, "TCMB süpriz yaparak politika faizini yüzde 19.0 dan yüzde 18 düşürdü. Bu kararla soframızdaki beş zeytinden iki tanesi daha çalındı. Sabırsızlık yine baskın çıktı. Her zaman olduğu gibi yine başa döndük. Daha yüksek faize ve yüksek bedel ödemeye hazırlıklı olalım dedi.

TCMB süpriz yaparak politika faizini %19.0 dan %18 düşürdü. Bu kararla soframızdaki 5 zeytinden iki tanesi daha çalındı. Sabırsızlık yine baskın çıktı. Her zaman olduğu gibi yine başa döndük. Daha yüksek faize ve yüksek bedel ödemeye hazırlıklı olalım.
— Durmuş Yılmaz (@DurmusYillmaz) September 23, 2021

CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak, "Erdoğan korkusu, Uçak piste teker değdirmeden, TCMB’ye hesapsız, kitapsız faiz indirtti. Milletin parası yine pul oldu. Hep diyoruz; Erdoğan Şahsım Hükümeti sebep, Hayat pahalılığı sonuçtur" diye tepki gösterdi.

Erdoğan korkusu, Uçak piste teker değdirmeden, TCMB’ye hesapsız, kitapsız faiz indirtti.
Milletin parası yine pul oldu.
Hep diyoruz;
Erdoğan Şahsım Hükümeti sebep,
Hayat pahalılığı sonuçtur. pic.twitter.com/KmzpXourO1
— Faik Öztrak (@faikoztrak) September 23, 2021

HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Garo Paylan, "Merkez Bankası, Erdoğan’ın talimatıyla faizi düşürdü. Dolar fırladı! Yüksek kurla enflasyon yükseleceği için sonunda yeniden faizi yükseltmek zorunda kalacaklar… Ülkemiz; kur, enflasyon, faiz sarmalından çıkamayacak! Bedelini yine zamlarla vatandaşa ödetecek basiretsizler!" dedi.

Merkez Bankası, Erdoğan’ın talimatıyla faizi düşürdü.
Dolar fırladı!
Yüksek kurla enflasyon yükseleceği için sonunda yeniden faizi yükseltmek zorunda kalacaklar…
Ülkemiz; kur, enflasyon, faiz sarmalından çıkamayacak!
Bedelini yine zamlarla vatandaşa ödetecek basiretsizler!
— Garo Paylan - Կարօ Փայլան (@GaroPaylan) September 23, 2021

TÜSİAD eski Başkanı Ümit Boyner de, "Faiz kararı (nominal faizi enflasyonun altına çekmek) dünyada değişen para politikalarının gelişmekte olan ülkelerde yaratacağı fırtınalara hazırlıksız çıkmak gibi. Hepimize kolay gelsin" dedi.

Faiz kararı (nominal faizi enflasyonun altına çekmek) dünyada değişen para politikalarının gelişmekte olan ülkelerde yaratacağı fırtınalara hazırlıksız çıkmak gibi. Hepimize kolay gelsin.
— ÜMİT NAZLI BOYNER (@umitnazliboyner) September 23, 2021

Dünya gazetesi yazarı Özcan Kadıoğlu, "Ülkemizde en kolay başkanlık yapılabilecek yer Merkez Bankası Başkanlığıdır. Çünkü indir deyince faizi indiriyorsunuz. Verilere bakmaya analiz etmeye bilgi toplamaya gerek duymuyorsunuz" dedi.

Ülkemizde en kolay başkanlık yapılabilecek yer Merkez Bankası Başkanlığıdır.

Çünkü indir deyince faizi indiriyorsunuz.
Verilere bakmaya analiz etmeye bilgi toplamaya gerek duymuyorsunuz.
— Özcan KADIOĞLU ???????? (@okadioglu) September 23, 2021

Akademisyen Cengiz Aktar, "Hâlâ Ankara'dan bir rasyonelite bekleniyor. Oysa öyle birşey yok! Herhangi bir politikanın akılla mantıkla alakası kalmadı. Ankara rejiminden saf bir şekilde bir tür rasyonellik beklemeye devam eden finans piyasalarının faiz indirimini öngörememeleri dehşet verici" açıklaması yaptı.

Appalling to see financial markets not being capable to anticipate the rate cut as they were still naively expecting a sort of rationality by Ankara regime. Wake up! #CBRT #TRY https://t.co/fYMsK5NWvC
— Cengiz Aktar (@AktarCengiz) September 23, 2021

Bluebay Asset Management'tan ekonomist Timothy Ash, "Kesinlikle inanılmaz. TCMB makroekonomik istikrar konusunda muazzam bir risk alıyor ve yükselen enflasyona rağmen politika faizini 100 puan indiriyor. Erdoğan istediğini elde etti. Artık Türk Lirası son derece kırılgan oldu" değerlendirmesi yaptı.

Turkey - boom. Absolutely incredible, the CBRT takes a huge risk with macro financial stability and cuts policy rates 100bps despite rising inflation. Erdogan gets what Erdogan wants. The lira is incredibly vulnerable now.
— Timothy Ash (@tashecon) September 23, 2021

Prof. Dr. Yalçın Karatepe, "Merkez Bankası faizi 100 baz puan indirdi ve kurlardan beklenen tepki geldi: dolar euro fırladı" dedi.