Uzmanlar: Hava kirliliği virüslerin etkisini artırıyor

ARTI GERÇEK-Temiz Hava Hakkı Platformu uzmanları, kirli hava solumanın solunum sisteminin savunma mekanizmalarını bozarak bireylerin, korona virüsü gibi zararlı mikroorganizmalardan daha fazla etkilenmesine sebep olduğuna dikkat çekti.

Neredeyse tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs nedeniyle şu ana kadar yaklaşık 8 bin kişi hayatını kaybederken, yakalanan kişi sayısının 200 bini geçkin olduğu belirtiliyor.

PROF. DR. ÇAĞLAYAN: HAVA KİRLİLİĞİ VİRÜSLERİN ETKİSİNİ ARTIRIYOR

Sağlık ve çevre alanında çalışan 16 sivil toplum kuruluşundan oluşan Temiz Hava Hakkı Platformu uzmanları, kirli hava solumanın solunum sisteminin savunma mekanizmalarını bozarak bireylerin, koronavirüsü gibi zararlı mikroorganizmalardan daha fazla etkilenmesine sebep olduğuna dikkat çekti.

Uzmanlar, virüsle mücadele için hava kirliliğini azaltacak önlemlerin ihmal edilmemesi çağrısı yaptı. Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını koruyucu hekimlik ve halk sağlığının önemini bir kez daha gündeme getirdi.

Temiz Hava Hakkı Platformu üyelerinden Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER) Temsilcisi Prof. Dr. Çiğdem Çağlayan hava kirliliğinin sadece ölümlere ve kanser gibi hastalıklara neden olmadığını aynı zamanda solunum sistemi enfeksiyonları üzerinde de etkili olduğunu belirterek şunları söyledi:

'Kirli hava solumak, koronavirüsü de dahil olmak üzere solunum yoluyla bulaşan tüm hastalıkların etkisinin artmasına sebep olan çok önemli bir faktör. Hava kirliliği hem kronik hastalıklara neden oluyor hem de var olan kronik hastalıkları alevlendirerek virüsün daha ölümcül seyretmesine neden olabiliyor. Ayrıca, kirli hava solumak bireylerde solunum sisteminin savunma mekanizmasını bozarak, virüsün vücuda alınmasını ve yerleşmesini de kolaylaştırıyor. Dolayısıyla, havası kirli olan bir yerde yaşamak koronavirüsünün yol açtığı hastalıklar gibi solunum yolu enfeksiyonlarına zemin hazırlıyor. Bu nedenle virüsün bireylerde yol açacağı hasarı azaltabilmek için; hava kirliliğinin azaltılmasını sağlayacak önlemlerin ihmal edilmemesi gerekir."

'KİRLİLİĞİ AZALTACAK HER TÜRLÜ ÖNLEM ALINMALI'

Temiz Hava Hakkı Platformu Koordinatörü Buket Atlı da hava kirliliğinin azaltılması için yapılabilecek öneriler için şunları söyledi:

"Temiz Hava Hakkı Platformu olarak yaptığımız Kara Rapor çalışması, 2017 yılında hava kirliliğini Dünya Sağlık Örgütü'nün önerdiği seviyelere indirebilseydik; Türkiye genelinde trafik kazalarının 7 katı kadar (yaklaşık 52 bin kişi) ölümün engellenebileceğini gösterdi. Şimdi, hava kirliliğinin koronavirüsünün etkisini artırarak daha fazla can almasını engelleyebiliriz. Alınabilecek önlemlerin başında, hava kirliliği Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği PM10 limitlerinin üzerinde olan illerde Valilik koordinasyonunda kirliliği azaltacak acil önlemler geliyor. Ayrıca saç telinin 1/30'u kadar küçük olan ve solunum yolundan geçerek direk kana karışan PM2,5 kirliliğini düzenleyen bir mevzuatın hazırlanması da azami önem taşıyor. Bununla birlikte,uluslararası uygulamalarla uyumlu sınır değerlerin acilen kabul edilmesi ve her ilde ölçüm yapılmaya başlanması gerekiyor. Ayrıca hava kirliliği Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği PM10 limitlerinin üzerinde olan illerde de, Valilik koordinasyonunda kirliliği azaltacak acil önlemler alınmalı."

‘HAVA KİRLİLİĞİNİN YÜKSEK OLDUĞU YERLERDE SARS KAYNAKLI ÖLÜMLERDE ARTIŞ VAR’

Öte yandan ABD kökenli "Healthcare without Harm" adlı sivil toplum kuruluşu tarafından yayınlanan  araştırmaya göre koronavirüs vaka sayılarıyla hava kirliliği arasında olası bir bağ olabileceğinin altını çizildi ve SARS kaynaklı ölüm sayılarıyla hava kirliliği seviyeleri arasındaki doğrudan bağlantıyı ortaya koyuldu:

"Henüz Covid-19 ölümleri ve hava kirliliği arasında direk bir bağlantı üzerinde çalışma yapılmadı. Ancak koronavirüsün önceki akrabalarından SARS’ın hava kirliliğinin yüksek olduğu bölgelerde daha yüksek sayıda ölüme sebep olduğu biliniyor. Çevresel Sağlık: Küresel Erişim Hizmet Kaynağı’nda yayımlanan bir çalışma, SARS kaynaklı ölümleri, en çok SARS vakasının saptandığı 2003 Nisan ve Mayıs’ında Çin’in beş farklı bölgesindeki hava kirliliği seviyeleriyle karşılaştırıyor. Araştırmacılar, hava kirliliği seviyelerinin yükseldikçe SARS virüsünden kaynaklanan ölümlerin de yükseldiği sonucuna ulaşıyor. Hava kirliliğinin az olduğu bölgelerde %4, hava kirliliğinin yüksek olduğu bölgelerde %7,5, çok yüksek olduğu yerlerde ise %9 ölüm sayısında artışın yaşandığı ortaya koyuluyor."