2022 Booker Ödülü Sri Lankalı yazar Shehan Karunatilaka'ya verildi

Mehmet ALTUN

Artı Gerçek - Sri Lankalı yazar Shehan Karunatilaka 2022 Booker Ödülü'nü kazandı. Ödül Jürisi, Karunatilaka'nın ülkedeki iç savaşta öldürülen bir savaş fotoğrafçısını konu alan Maali Almeida'nın Yedi Ayı (The Seven Moons of Maali Almeida) adlı ikinci kitabı nedeniyle ödüle değer gördüğünü duyurdu.

2019'dan bu yana ilk kez yüz yüze düzenlenen törende Sri Lankalı yazar Shehan Karunatilaka'nın, Maali Almeida'nın Yedi Ayı adlı eserinde “derin insanlığı” işlediği vurgulandı. Pazartesi düzenlenen ödül töreninde Consort Kraliçe Camilla tarafından kendisine bir kupa ve 50.000 pound (56.810 $) değerindeki ödülü verildi.

Maali Almeida'nın Yedi Ayı adlı eser, 1990'da Sri Lanka'da ülkenin iç savaşı sırasında geçen bir hikaye anlatılıyor. Hikayenin kahramanı, ölü olarak uyanan eşcinsel savaş fotoğrafçısı ve kumarbaz Maali Almeida'nın uyandıktan sonra sorumlunun kim olduğunu bulmaya karar vermesini konu alıyor. Bu kurguda, sevdiklerine ulaşmak ve onları ülkesindeki iç çatışmanın acımasızlığını gösteren gizli fotoğraflara yönlendirmek için "yedi ayı" olan Maali için zaman çok önemli.

Karunatilaka, esere ilişkin yaptığı konuşmada, "Yedi Ay için umudum şu ki... o kadar da uzak olmayan bir gelecekte... bu yozlaşma, ırk tuzağı ve adam kayırma fikirlerinin işe yaramadığını ve asla işe yaramayacağnı anlayan bir Sri Lanka'da okunur." dedi.

Yazar, "Umarım eserlerim, hikayelerinden ders çıkaran bir Sri Lanka'da okunur ve 'Seven Moons' kitapçının fantezi bölümünde ejderhaların ve tek boynuzlu atların yanında yer alır ve gerçekçilik ya da politik hiciv ile karıştırılmaz." diyerek esere ilişkin dileğini paylaştı.

Booker Ödülü adaylarının bu yılki kısa listesinde İngiliz yazar Alan Garner'ın "Treacle Walker", Zimbabweli yazar NoViolet Bulawayo'nun "Glory", İrlandalı yazar Claire Keegan'ın "Small Things Like Bunlar", ABD'li yazar Percival Everett'in "The Trees" ve "Oh William! " ABD'li yazar Elizabeth Strout'u da bulunuyordu.

Jüri başkanı Neil MacGregor, Karunatilaka'nın kitabını, "Bu metafizik bir gerilim, sadece farklı türlerin değil, yaşam ve ölüm, beden ve ruh, doğu ve batı sınırlarını da ortadan kaldıran bir ölümden sonraki karanlık yaşam," diye tanımladı.

İlk kez 1969'da verilen Booker Ödülü'nün geçmişte kazananları arasında Margaret Atwood, Salman Rushdie ve Yann Martel gibi yazarlar yer alıyor.

SHEHAN KARUNATİLAKA KİMDİR?

Karunatilaka, 1975 yılında güneybatı Sri Lanka'da Galle'de doğdu ve başkent Colombo'da büyüdü. Singapur, Londra, Kolombo, Sidney ve Amsterdam gibi kentlerde yaşadı ve 20 yılı aşkın süreyle reklamcılık alanında teknoloji firmaları, medya kurumları, start-up'lar ve çok uluslu şirketlerde çalıştı.

The Guardian, Rolling Stone, Wisden, GQ, Conde Nast ve National Geographic gibi birçok uluslararası yayın kurumuna yazılar yazdı.

Sri Lankalı yazarın, edebi hayatı aralarında 2011'de yayımlanan Chinaman (Çinli) adlı ilk romanı da olmak üzere toplam iki romanı ve üç de çocuk kitabı yayımlandı.

Kendini "başarısız kriket oyuncusu, başarısız rock yıldızı, başarısız vegan ve insanların, makinelerin ve pazarların gözlemcisi olarak tanımlıyor. Noktalı virgül kullanmayı bilmiyor; ve yardım almadan "diarrhea" sözcüğünü heceleyemeyen biri olduğunu söylüyor.

Bugün Kolombo'da yaşıyor ve en sevdiği yazarlar arasında Kurt Vonnegut, Nick Hornby ve William Goldman'ın bulunduğunu söylüyor.

BOOKER EDEBİYAT ÖDÜLÜ

Dünyanın en saygın edebiyat ödüllerinden biri olarak biline Booker Edebiyat Ödülü, İngiliz Milletler Topluluğu veya İrlanda Cumhuriyeti vatandaşı olan yazarların, İngilizce olarak kaleme aldıkları eserlere veriliyor. Ancak; buna ek olarak 2005 yılından itibaren Man Booker Uluslararası Ödülü isimli başka bir ödül de tüm dünyadan seçilip değerlendirilen eserlere verilmeye başlandı. Ödülü alacak eserin seçimi, üyeleri genel olarak her yıl değişen bir jüri tarafından gerçekleştiriliyor. (KÜLTÜR SANAT)