Aizanoi’nin 1700 yıllık heykelleri Koca Çay'da bulundu

Artı Gerçek - 2012 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ne dahil edilen, Anadolu'daki en iyi korunmuş Zeus Tapınağı'na da ev sahipliği yapan antik kentteki kazılar, DPÜ Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Gökhan Coşkun başkanlığında yürütülüyor.

AFRODİT, DİONYSOS VE HERKÜL HEYKELLERİNE AİT MERMER PARÇALAR BULUNDU

Sürdürülen kazı çalışmalarında, Penkalas Çayı'nda (Koca Çay) mitolojide aşk ve güzellik tanrıçası "Afrodit", şarap tanrısı "Dionysos", yarı insan yarı tanrı Herkül tasvirlerinin de bulunduğu onlarca mermer heykel parçası bulundu.

Kazı bilimsel heyeti başkanı Coşkun, bu sene antik dönemde yapılmış taşkın duvarları ile çayda enkazı günümüze kadar ulaşan üçüncü antik köprüye ait mimari kalıntıları ortaya çıkarmaya çalıştıklarını söyledi.

Penkalas'taki kazıda irili ufaklı yaklaşık 70 heykel parçası bulduklarını belirten Coşkun, "Bu mermer parçalar daha çok köprünün enkazının olduğu yerde karşımıza çıkıyor. Penkalas Çayı yatağının genelinde bu tarz yoğun miktarda heykel parçasıyla karşılaşmıyoruz. Bazen diğer alanlardan da buluyoruz ancak yoğunluk köprü enkazının olduğu yerde" diyor.

Coşkun, Aizanoi halkının, Romalıların Hristiyanlığı kabul etmelerinin ardından çok tanrılı inanca ait heykelleri kırıp Koca Çay’a attığını değerlendirdiklerini dile getiriyor.

Parçalanmış heykellerin yaklaşık 1700 yıllık olduğu bilgisini veren Coşkun, AA'ya şöyle konuştu:

"Bugüne kadar elde ettiğimiz verilerden hareketle, bunların köprü yıkılmadan önce köprüden ve kenardaki taşkın koruma duvarlarından yani rıhtım duvarlarından buraya bilinçli olarak atılmış olabileceğini düşünüyoruz. Bunu da Roma İmparatorluğu döneminde Hristiyanlığın kabul edilmesinden sonra eski çok tanrılı (pagan) dine ait heykellerin parçalanıp bir ritüel, belki de bir festival şeklinde dere yatağına atıldıklarını değerlendirebiliriz. Yeni kabul edilen tek tanrılı dinin gereği çok tanrılı dine ait tanrı, tanrıça heykellerinin kırılıp dere yatağına atıldığını düşünebiliriz."

AİZANOİ ANTİK KENTİ

Kütahya il merkezine 57 kilometre uzaklıkta yer alan ve Frigya'ya bağlı Aizanitislerin ana yerleşim merkezlerinden biri olarak kabul edilen Aizanoi kent alanının, M.Ö. 3000'li yıllardan itibaren kullanıldığı tahmin ediliyor.

M.Ö. 133'te Roma egemenliğine giren ve piskoposluk merkezi de olan kentin erken Bizans döneminde önemini yitirdiği düşünülüyor. 13'üncü yüzyılda Çavdar Tatarlarının üssü olan, sonraları Çavdarhisar ismini alan kent, Avrupalı gezginlerce 1824 yılında keşfediliyor.

Alman Arkeoloji Enstitüsünce 1970-2011 yıllarında yapılan kazılarda Anadolu'nun en iyi korunmuş Zeus tapınağı, tiyatro, stadyum, iki hamam, dünyanın ilk borsa yapısı, sütunlu cadde, Koca Çay üzerinde 5 köprü, "Meter Steunene" kutsal alanı, nekropoller, bent ve su yolları gün ışığına çıkarıldı. Tapınağın çevresinde M.Ö. 3000'li yıllara ait yerleşim tabakaları bulundu.

Antik kentte 1970'ten itibaren aralıksız olarak 41 yıl yaz aylarında çalışma yürüten Alman Arkeoloji Enstitüsü’nün lisansı Bakanlar Kurulu kararıyla 2011'de iptal edilerek kazı görevi Türk arkeologlara devredildi. (KÜLTÜR SANAT)