Nazi döneminde yağmalanan sanat eserlerinin iadesi için mahkeme kuruldu

Artı Gerçek - Nazilerin İkinci Dünya Savaşı'ndaki işgaller sırasında Avrupa'nın pek çok yerinden yağmaladığı eserlerin varislerine iade edildiği haberleri gelmeye devam ederken Almanya da konuya ilişkin adım attı.

Almanya'da hükümet, Nazilerin yönetimi sırasında çalınan mülklerin iade sürecini kolaylaştırmak amacıyla yeni bir tahkim mahkemesi kurdu. Mahkemenin Naziler tarafından yağmalanan sanat eserlerinin iadesi konusunda tarafların anlaşmazlığa düştüğü durumlarda nihai kararı vermesi amaçlanıyor.

TEK TARAFLI TEMYİZE İZİN VERİYOR

'Naziler Tarafından Yağmalanan Mallar İçin Tahkim Mahkemesi' tek taraflı temyize izin veriyor. Bu kural eski sistemden farklı olarak yağmalanan malların eski sahiplerinin torunlarının ve mevcut sahiplerin her ikisinin de bir temyiz üzerinde anlaşmasını zorunlu kılmıyor.

Eski sistemde pek çok sanat eseri mevcut sahiplerinin itirazı sonrası temyiz komitesi tarafından alıkonulmuştu. Bu nedenle bir Picasso tablosunun kime ait olduğu henüz tam olarak belirlenememişti.

DEĞİŞİKLİĞE İTİRAZ

Yeni sistemdeki değişiklikler sadece bu değil. Nazi dönemi eserleri konusunda uzmanlaşmış bir grup avukat ve tarihçi ise planlanan değişiklikleri eleştirmek üzere Almanya Başbakanı Olaf Scholz'a açık bir mektup yazdı.

Açık mektupta şu ifadelere yer verildi: "Yasama döneminizin son günlerinde Naziler tarafından yağma edilen sanat eserlerine ilişkin Danışma Komisyonu'nu lağvetmek ve mağdurlar için daha kötü olan yeni bir prosedüre karar vermek dürüstçe değil."

Danışma Komisyonu, birçok Alman kurumunun 1999 yılında imzalanan ve ülkeyi Nazi dönemi eserlerini iade etme yükümlülüğüne sokan Washington Anlaşması ile iş birliği yapmayı reddetmesi üzerine 2003 yılında kurulmuştu.

'ÇERÇEVESİ KAMUOYUNDA TARTIŞILMADI'

Almanya Kültür Bakanı Claudia Roth'un yeni mahkemeye liderlik etmesi planlanıyor. Danışma Komisyonu'nun karar alma yetkisi olmadığından, 2021 yılında güçlendirilmesi ve Picasso tablosunda olduğu gibi durumların önüne geçilmesi taahhüt edilmişti.

Hükümet bunun yerine Danışma Komisyonu'nu tamamen kaldırarak yerine bu yeni tahkim mahkemesini kurdu. Açık mektubu imzalayanlar yeni mahkemenin çerçevesinin kamuoyunda tartışılmamış olmasından endişe duyuyor.

Ayrıca bu yeni mahkemenin baskı altında sanat eserlerini Nazilere satan mağdurların tazminat düzenlemeleri kapsamına girmesine izin vermeyeceğinden de endişe duyuyorlar.

Mektupta "Nazi Almanyası'ndan ya da Naziler tarafından işgal edilen bir ülkeden kaçışlarıyla bağlantılı olarak kültürel varlıklarını satmak zorunda kalan zulüm mağdurları bile gelecekte sadece çok sınırlı bir iade hakkına sahip olacaklar" deniyor.

Böyle bir durumun 'mağdurların ve onların torunlarının yüzüne atılmış bir tokat' ve 'Almanya'nın itibarı için bir felaket' olacağı savunuldu. (Kaynak: Euronews Türkçe)

Nazilerin yağmaladığı tablo, Hollandalı- Yahudi varisine iade edildiKültür - Sanat