Nobel ödüllü yazar Annie Ernaux İstanbul'da: Edebiyat gerçeğe bağlı kalmaktır

'Erkeklerin ihmal ettiği gerçekliği kadınlar görüyor'

Deniz ÇAKMAK

Artı Gerçek - Nobel ödüllü Fransız yazar Annie Ernaux, 42'nci İstanbul Film Festivali'nin davetlisi olarak İstanbul'a geldi. Oğlu yönetmen David Ernaux- Briot ile çektikleri, aile albümlerinde yer alan eski video kayıtlardan oluşan belgesel 'Super 8 Yılları'nın festival gösterimleri kapsamında gelen Ernaux, basın toplantısında politik ve edebi kimliğine, kolektif hafızanın kişisel deneyim edebiyatıyla ilişkisine ve kadınların edebiyat dünyasındaki güncel konumlarına ilişkin konuştu.

'İŞÇİ SINIFININ GERÇEĞİNİ METAFORLARLA ANLATAMAM'

Kitaplarında Fransız Edebiyatındaki yaygın eğilimin aksine, imgelerden ve süslü anlatımlardan kaçınarak sade bir dil kullanması hakkındaki soruya, edebi arayışının mümkün olduğunca gerçeğe yaklaşmak olduğunu söyleyen Ernaux, "İçinden geldiğim işçi sınıfının hakikatini, o gerçekliği metaforlarla anlatamazdım. Oradaki hakikate yaklaşmak için mümkün olduğunca metaforlardan arınarak düz bir anlatımla yazmaya çalışıyorum." dedi.

'KADINLAR HER ZAMAN YAZDILAR FAKAT ÜRETTİKLERİ ESERLER TANINMADI'

Edebiyatının merkezinde yer alan kadınlık deneyimi bağlamında, kadın özgürleşmesiyle beraber edebi metinlerin de normlardan özgürleşmesinin mümkün olup olmadığına dair soruyu, kadınların edebiyat dünyasında uzun yıllar meşru görülmediklerine vurgu yaparak yanıtlayan Ernaux şunları söyledi:

"Kadınların özgürleşmesi yalnızca edebiyatla ilgili değil tabii, kadınlar her zaman yazdılar fakat ürettikleri eserler tanınmadı. Erkeklerin eserleri gerçekçi bulunurken kadınların eserlerini daima bir türe dahil etme eğilimi vardır. Erkekler sanki gerçeklik onların tekelinde gibi yazmışlardır. Fakat toplumsal konumları itibariyle erkeklerin ihmal ettiği gerçeği kadınlar görüyor aslında."

'NOBEL ALDIĞIMDA BÜYÜK BİR ÖFKE OLUŞTU'

Söz konusu anlayışın hâlâ olduğunu söyleyen Ernaux, "Ben Nobel aldığımda büyük bir öfke oluştu. Çünkü Fransa'da başka bir kadın Nobel almamıştı daha önce. Virginia Woolf ile Ulysses'in yazarı James Joyce arasındaki farkın anlaşılması gibi. Dolayısıyla bu bir meşruiyet meselesi aslında." dedi.

ETKİNLİK TAKVİMİ

Prömiyerini Cannes’da Yönetmenlerin On Beş Günü bölümünde yapan Super-8 Yılları, Annie Ernaux’nun yazarlığa adım atmadan önce çekilmiş 8 mm hatıra filmlerini bir araya getiriyor.

Ernaux’nun, oğlu David Ernaux-Briot ile birlikte yönettiği belgesel, Fransız Kültür Merkezi ile Fransa Büyükelçiliği ve Unifrance'ın değerli katkılarıyla festival kapsamında Belgesel Kuşağı’nda gösteriliyor.

Super-8 Yılları gösterimleri, 13 Nisan Perşembe 16.00’da Fransız Kültür Merkezi, 14 Nisan Cuma 16.00’da Cinewam City’s 7 ve 15 Nisan Cumartesi 13.30 Kadıköy Sineması’nda olacak.

Annie Ernaux ve David Ernaux-Briot, filmin 13 Nisan Perşembe ve 15 Nisan Cumartesi günkü gösterimlerine de katılarak izleyicilerle buluşacak.

ANNIE ERNAUX KİMDİR?

1940 yılına Lillebonne’da, işçi sınıfından bir ailede doğdu. Çocukluğu küçük bir Normandiya kasabası olan Yvetot’ta geçen Fransız yazar ve edebiyat öğretmeni Ernaux, burada bakkal işletmeye başlayan ailesinin tek çocuğu olarak büyüdü.

Annie Ernaux, doğum adıyla Annie Duchesne ,kendi deneyimlerini içeren biyografik eserleriyle, toplumdaki sınıf atlama, evlilik, kadın özgürlüğü, cinsellik, kürtaj, hastalık, yaşlılık ve ölüm gibi meselelere dikkat çeken kitaplar yazdı.

"Kişisel hafızanın köklerini, mesafelerini ve kolektif kısıtlamalarını keşfetmedeki cesaretinden" dolayı 2022 Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü. (KÜLTÜR SANAT)

Fransız Kültür Merkezi Nobel ödüllü yazar Annie Ernaux'yu ağırlıyor