SAG - AFTRA bastırıyor: Yapay zekayı kısıtlayan yasa Hollywood gündeminde
Artı Gerçek - Hollywood'da yazar ve oyuncuların birlikte başlattıkları tarihi grevde oyuncuları temsil eden SAG-AFTRA sendikası, 5 ay süren grevin temel talepleri arasında yer alan "yapay zeka kullanımının kısıtlanması" ile ilgili düzenlemeleri hayata geçirecek bir mevzuat için harekete geçti.
SAG-AFTRA, "dijital kopyaların" kullanımı için ayrıntılı izin alınmasını gerektirecek koruyucu önlemlerin yasalaşmasını ve ayrı bir yasa tasarısıyla da stüdyoların varislerinin izni olmadan ölmüş oyuncuların kopyalarını filmlerde oynatmasını engellemek istiyor. Yapay zeka konusundaki çekişmenin altını çizen Sinema Filmleri Derneği, dijital kopyalar yasa tasarısına karşı çıkıyor.
Kaliforniya'da sunulan önlemler kabul edilirse, geçen yıl 118 gün süren SAG-AFTRA grevi sırasında kazanılan ve stüdyoların filmlerde ve senaryolu TV şovlarında yapabileceklerini sınırlayan yapay zeka (AI) hükümlerini önemli ölçüde genişletecek.
Dijital kopyalar için onay gerektiren AB 2602 sayılı yasa tasarısı; sesli kitaplar, video oyunları, ürün onayları ve müzik performansları da dahil olmak üzere her türlü performans sözleşmesinde daha geniş kapsamda uygulanabilecek.
MEVCUT SÖZLEŞME MADDELERİ SÖMÜRÜYE ALAN AÇIYOR
Variety'nin haberine göre sendika, aktörlerin ipotek satmaktan 'Zoom Terapisi' vermeye kadar her şey için kullanılabilecek yapay zeka avatarlarından para kazanılmasını engellemeye çalışmıyor. Ancak böyle bir iznin bilerek verildiğinden emin olmak istiyor.
Mevcut performans sözleşmeleri genellikle "evrenin her yerinde", "şu anda bilinen veya bundan sonra tasarlanacak tüm ortamlarda" gibi maddelerin bulunduğu ve bu nedenle sömürüye izin veren ucu açık ifadeler içeriyor. Bu tür şartlar, daha fazla tazminat ödenmeksizin yapay zeka kopyalarına izin verilmesi şeklinde de yorumlanabilir. Sendikanın istediği yasa tasarısı bunu yasaklayarak bu tür hükümleri "mantıksız" ve uygulanamaz hale getirmeyi öngörüyor.
'KOPYANIZ, SİZİN YERİNİZE İŞ YAPABİLİYOR... DAHA TEHLİKELİ BİR ŞEY DÜŞÜNEMİYORUM'
SAG-AFTRA'nın genel danışmanı Jeffrey Bennett konuya ilişkin, "Kopyanızın sizin yerinize işinizi yapabildiği bir dünyada yaşıyoruz. Sizin yerinize başkasının geçmesi kavramından daha önemli ya da daha tehlikeli bir şey düşünemiyorum." ifadelerini kullandı.
Sinema Filmleri Derneği (MPA), dijital kopyalar tasarısının şu anda yazıldığı şekliyle, akla gelebilecek her türlü değişikliğin önceden kararlaştırılmasını gerektirerek, bazıları on yıllardır kullanılan standart post prodüksiyon tekniklerinin kullanımını kısıtlayacağını savunuyor.
MPA itirazında, "Yapımlar üzerinde yapılan ve sözleşme yapılırken bilinmesi mümkün olmayan sayısız değişiklik, düzenleme, ekleme ve tadilat örneği var" dedi.
Bu endişeler, tasarının yazarı Meclis Üyesi Ash Kalra'nın geçen hafta tasarıyı Kaliforniya Eyalet Meclis'i komitesine sunmasıyla daha da arttı. Tasarının kalabalık sahneler yaratmak için yaygın olarak kullanılan VFX işlemi olan "döşeme"yi de yasaklayacağını öne sürdü.
"Apple TV+ dizisi 'Ted Lasso', futbol stadyumlarını yapay olarak seyircilerle doldurmak amacıyla düzinelerce arka plan oyuncusunu kopyalayıp yapıştırmak için bu teknolojiden yararlandı" diyen Kalra, "Stüdyoların gerçek insanlara ödeme yapmaktan kaçınmasına ve aynı zamanda dijital kopyalarını veya benzerliklerini kullanmaktan yararlanmasına etkili bir şekilde izin verdi" dedi.
SAG-AFTRA liderleri daha önce de, yaygın olarak kullanılan post prodüksiyon uygulamalarını ortadan kaldırmaya çalışmadıklarını söylemişlerdi. Sendikanın stüdyolarla yaptığı sözleşme döşemeye açıkça izin veriyor. Tasarıda yapılacak diğer revizyonlar döşemeye izin verilmesini güvence altına alabilir.
'YASA, SENDİKANIN ŞARTLARINI ŞİRKETLERE DAYATABİLİR'
SAG-AFTRA zaman zaman pazarlık masasında elde edemediği kazanımlar için Kaliforniya Eyalet Meclisi'nden yardım istemişti. Sendika 2022'de, Yasama Meclisi'nin bu tür anlaşmaları geçersiz kılma tehdidinin ardından oyuncu münhasırlık anlaşmalarında önemli tavizler kazanmıştı.
Bu örnekte, sendika hala büyük video oyunu yapımcılarıyla görüşmelerini sürdürüyor ve stüdyo anlaşmasındakine benzer yapay zeka korumaları kazanmaya çalışıyor. Yasa, SAG-AFTRA'nın tercih ettiği şartları bu şirketlere etkili bir şekilde dayatabilir.
Stüdyo sözleşmesi ayrıca, önerilen mevzuatta bulunmayan nüanslar ve istisnalar da içeriyor. Tasarı, bir sözleşmenin bir sanatçının dijital kopyasının "önerilen tüm kullanımlarını açıkça tanımlamasını ve detaylandırmasını" gerektiriyor.
Stüdyo sözleşmesi yalnızca tanımın "makul ölçüde spesifik" olmasına ve standart VFX çalışmalarına açıkça izin veriyor. Yasa, SAG-AFTRA'nın anlaşmasının şartlarının öncelikli olmasına izin verecek, yani yalnızca bir yapay zeka anlaşmasının yapılmadığı alanlarda geçerli olacak.
TASARI, BELGESELLER, TARİHİ DRAMALAR VE PARODİLER İÇİN İSTİSNALAR İÇERİYOR
Yasa, yazıldığı şekliyle, YZ hükümlerinin standart şartlar olarak dahil edilmesinden önce yapılan tüm sözleşmelere de geriye dönük olarak uygulanacak. SAG-AFTRA'nın stüdyolarla yaptığı sözleşme de bir aktörün dijital benzerliğinin yeniden yaratılması için izin alınmasını gerektiriyor. Ancak bu hüküm tarihi filmler, belgeseller, hicivler veya parodilerdeki kullanımlar için önemli bir istisna içeriyor. Örneğin, Apple TV+ drama dizisi "For All Mankind", Başkan Ronald Reagan ve diğer tarihi figürleri yeniden yaratmak için çeşitli dijital teknikler kullandı. Sözleşme bunu yapmak için Reagan'ın mirasçılarının iznini gerektirmiyor.
Bu istisna, ölmüş bir sanatçının adının ve benzerliğinin, mirasçısı izin vermese bile, filmler, oyunlar, romanlar ve şarkılar gibi "etkileyici eserlerde" kullanılmasına izin veren eyalet yasasındaki bir istisnayı yansıtmaktadır. Ünlüleri tasvir eden izinsiz biyografik filmler ya da romanlar sonuçta Birinci Değişiklik ile korunmaktadır. SAG-AFTRA, AB 1836 sayılı eyalet yasasında bu istisnayı daraltacak başka bir revizyon arayışında. Tasarı, ölmüş sanatçıların filmlerde, TV şovlarında veya şarkılarda izinsiz olarak kullanılmasını yasaklıyor. Bu sınırlama sadece sanatçının dijital kopyasının "ölen kişinin hayattayken yaptığı işle ilgili herhangi bir şekilde" kullanılması halinde geçerli olacak.
ÖLMÜŞ ÜNLÜLERİN YAPAY ZEKA KOPYALARINA İSTİSNAİ DURUMLARDA İZİN VERİLECEK
Tasarı, pazarda hem yaşayan hem de ölmüş sanatçılarla rekabet edecek zombi yapay zeka performanslarının bolluğunu önlemeyi amaçlıyor. Yine de "For All Mankind" veya diğer belgesel dizilerdekine benzer şekilde ölü ünlülerin tarihi tasvirlerine izin verecek. Söz konusu tasarının 16 Nisan'da görüşülmesi bekleniyor. (KÜLTÜR SANAT)
