Deprem diplomasisinde F-16 pazarlığı
Artı Gerçek - ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, iki yıl önce göreve gelmesinden bu yana Türkiye'ye ilk kez resmi ziyaret düzenledi. Ziyaretinin ilk gününde deprem bölgesinde incelemelerde bulunan Blinken'ın, Ankara'da Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile düzenlediği ortak basın toplantısına iki ülke arasındaki F-16 krizi damga vurdu.
Blinken basın toplantısında Türkiye'ye İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliklerine hızla onay verme çağrısında bulundu. Soru-cevap bölümünde ise Joe Biden yönetiminin F-16 konusunda Türkiye'yi desteklediğini söylese de, ABD'de bu satışın Kongre'den onay alması gerektiğine dikkat çekti.
"Resmi olarak Kongre'ye bilgi vermemiz gerekiyor" diyen Blinken, "Yönetim olarak bu desteği sağlamak için çalışmalarımız devam ediyor. Başkan Biden'ın her zaman söylediği gibi, Türkiye ve NATO'nun ortak hareket kabiliyeti bizim için çok önemli" ifadelerini kullandı. Blinken, F-16 satışı bir takvim belirlemenin mümkün olmadığını da ekledi.
Çavuşoğlu ise ABD'de bazı Kongre üyelerinin, F-16 satışını Türkiye'nin İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliklerine onay vermesi şartına bağlanması yönündeki çağrılarına tepki gösterdi. Dışişleri Bakanı, "Kongre'de bazı senatörlerin yazdığı mektuptan haberdarız. ABD yönetimi de kararlı bir duruş sergiler ve Kongre üzerinde birlikte çaba sarfedersek bunu aşabileceğimizi düşünüyorum" diyerek şöyle devam etti:
"İki ülkenin NATO üyeliğinin F-16 alımına şart koşulması doğru olmaz. İkisi farklı konu. Kendi temelinde devam eden müzakereler var. Dolayısıyla ikisini birbirine şart koşmak doğru bir yaklaşım olmaz. Şartlara bağlanarak F-16 almamız mümkün olmaz. Elimiz ve kolumuzun bağlanmaması lazım."
YAPTIRIMLARIN KALDIRILMASI ÇAĞRISI
Çavuşoğlu, ortak basın toplantısının açılış bölümünde ise ABD'nin Türkiye savunma sanayine yaptırımlarının kaldırılması çağrısında bulundu. "Askeri ilişkilerimiz stratejik ortaklığımızın önemli boyutlarından biri" diyen Çavuşoğlu, "Tek taraflı yaptırımlar nedeniyle savunma sanayiimizde zorluklarla karşılaşıyoruz. F-16 talebimizle ilgili son durumu da ele aldık. ABD yönetimi talebimize güçlü destek veriyor" ifadelerini kullandı.
'VİZE SÜREÇLERİ HIZLANDIRILMALI'
Çavuşoğlu, Amerikan vizesi başvurularındaki sorunlara da dikkat çekerek, "Özellikle vatandaşlarımızın vize başvuru süreçlerinde ciddi bir gecikme var. Altı aya kadar bekleme süreleri var. Hızlandırılması konusunda talebimizi ilettik" dedi.
BLINKEN: AMERİKAN HALKI YANINIZDADIR
Blinken ise basın toplantısının başında, ABD'nin Türkiye'ye depremler sonrasında desteğini yineledi. Konuşmasına "Amerikan halkı sizi desteklemek üzere yanınızdadır. Toparlama ve inşaat çalışmalarında yanınızdayız" diyerek başlayan Blinken, Hatay'daki yıkım için "Sözlerle ifade etmek çok zor. Binalar, mahalleler, yollar tamamen hasar görmüş durumdalar" dedi. ABD'li bakan, "Şu anda Türkiye uzun bir dönemden geçecek, yeniden inşa açısından. Şu anda BM 1 milyar dolarlık bir yardım talebinde bulundu. Her zaman yan yanayız" ifadelerini kullandı.
FİNLANDİYA-İSVEÇ ÇAĞRISI
Blinken, Çavuşoğlu ile ikili görüşmede Rusya-Ukrayna savaşının da ele alındığını belirtirken, Ankara'ya Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliğine onay verme çağrısında bulundu. ABD''li bakan, "ABD, Türkiye'nin NATO üyesi olarak uzun zamandır devam eden katılımını takdir etmekte. Finlandiya ve İsveç'İn katılımıyla bu müttefiklik daha da güçlenecektir" dedi.
ERDOĞAN'LA GÖRÜŞEBİLİR
Hatay'da dün incelemelerde bulunan Blinken'ın, bugün Ankara’da Anıtkabir’i ziyaret etmesi ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'la görüşmesi bekleniyor.
EK 100 MİLYON DOLARLIK YARDIM AÇIKLAMASI
Blinken dün Adana'daki İncirlik Hava Üssü'ne indikten sonra yaptığı açıklamada "Türkiye'yi desteklemeye kararlı olduklarını" dile getirmişti. ABD Dışişleri Bakanı, hem Türkiye hem de Suriye'de depremden etkilenen bölgelerdeki faaliyetlerde kullanılmak üzere 100 milyon dolar daha yardım yapılacağını söylemişti.
ABD, depremden sonra Türkiye'ye bir arama-kurtarma ekibinin yanı sıra tıbbi yardım ve ekipman göndermişti. Türkiye ve Suriye için 85 milyon dolar ek fon oluşturulduğu da açıklanmıştı.
HELİKOPTERLE HATAY ÜZERİNDE UÇTU
Adana'daki İncirlik 10'uncu Tanker Üs Komutanlığı'nı ziyaret eden Antony Blinken, burada yaptığı açıklamada, yıkıcı depremlerin ardından Türkiye'nin yanında olduklarını söyledi. Blinken, depremden en çok etkilenen kentlerden Hatay üzerinde bir helikopter turu yaparak bölgede incelemelerde bulundu.
Blinken, "Yıkımın bir kısmını görmek için Hatay'ın üzerinde uçma şansım oldu ve bunu kelimelere dökmek gerçekten zor" dedi. "Yıkılmamış ve yıkılmış binalar görüyorsunuz" diyen Blinken, çöken çatıların hemen yanında ayakta duran binaların bölgedeki durumun ölçeğine dair bir fikir verdiğini söyledi. Dışişleri Bakanı, "Bu depremden dolayı on binlerce ölüm ve on milyonlarca etkilenen insan var ve elbette, hala tam kapsamını bilmiyoruz" dedi.
İLK ZİYARET
Blinken'ın Türkiye ziyareti, iki yıllık görev süresinde ilk olmasıyla da dikkat çekiyor. Önceki ABD Dışişleri bakanlarından Hillary Clinton ve Rex Tillerson, göreve gelmelerinden sonraki üç ay içinde Türkiye'yi ziyaret etmişti.
Yorumcular, Blinken'ın ziyaretinin gecikmesinin, iki ülke arasındaki ilişkilerindeki gerginliğin bir yansıması olduğunu belirtiyor. Türkiye ile ABD arasında, Ankara'nın NATO üyesi olmasına rağmen Rus yapımı S-400 hava savunma sistemlerini alması, Suriye ve insan hakları gibi konularda gerilim var. (DIŞ HABERLER)
