Eski büyükelçiler Erdoğan'ın 'Hamas' açıklamasını yorumladı: 'İlişkilerimizi olumsuz etkileyebilir'

Egemen GÖK

İSTANBUL - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, partisinin grup toplantısında İsrail'i sert bir dille eleştirdi, "Hamas terör örgütü değil" dedi. Erdoğan Türkiye'nin İsrail devletiyle bir sorunu olmadığını, ancak İsrail'in Filistin'e karşı bir "örgüt gibi davrandığı" sözlerini yineledi. İsrail'e gitme projesini iptal ettiğini sözlerine ekledi. Emekli Büyükelçiler Ünal Çeviköz ve Oğuz Demiralp, Erdoğan’ın açıklamalarını Artı Geçek’e değerlendirdi. Her iki diplomat da bu çıkış sonrasında Türkiye’nin yalnızca İsrail ile ilişkilerinin değil, batı ve bölge ülkeleriyle ilişkilileri de olumsuz etkileyeceği konusunda mutabık.

'MESELE İFADE VE ÜSLUP'

Emekli Büyükelçi Ünal Çeviköz, Erdoğan’ın tercih ettiği üsluba dikkat çekti:

"Hamas bölge ülkelerinin ve dünyanın birçok devleti tarafından bir terör örgütü olarak kabul ediliyor. Bu konuda farklı düşünenler olabilir. Bizim de mücadele ettiğimiz terör örgütlerine terör örgütü gözüyle bakmayanlar yok mu? Var. Mesele bu konudaki görüş farklılıklarının ifade ediliş tarzı ve üslup."

Çeviköz ayrıca, Türkiye’nin Hamas ile ilişkilerinin uzun zamandır İsrail ile arasında bir problem olduğunun üzerinde durdu. Erdoğan’ın açıklamalarının uluslararası ilişkileri olumsuz etkileyebileceğini söyledi.

'BÖLGE ÜLKELERİ VE MÜTTEFİKLERLE İLİŞKİLER OLUMSUZ ETKİLENECEK'

Çeviköz’e göre son çıkış sonrası Ankara’nın Kahire ile başlayan yumuşama süreci de olumsuz etkilenecek:

"Hamas ve onun Türkiye'deki varlığı ve faaliyetleri Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerde her zaman önemli bir sorun olmuştur. Bu defa İsrail'in Hamas’ı tamamen ortadan kaldırmak gibi bir hedefi olduğu anlaşılıyor. Ankara'nın bu konuda farklı bir düşüncede olması korkarım Türkiye'nin İsrail ile olduğu gibi başta Mısır olmak üzere başka bölge ülkeleriyle de arasını açacaktır. Hatta müttefiklerimiz ile ilişkilerimizi olumsuz etkileyebilecektir."

'ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN HAMAS’A TERÖR ÖRGÜTÜ DEME ZORUNLULUĞU YOK'

Emekli Büyükelçi Oğuz Demiralp ise Erdoğan’dan bu çıkışı yapmasını beklediklerini söyledi:

"Tarafların aralarındaki ilişkileri biliyoruz. Bizim konuya yaklaşımımızı, temel ideolojik tercihlerimizi biliyoruz. Dolayısıyla beklemediğim bir açıklama dersem yanlış olur. Tersine beklediğim bir açıklamaydı ama zamanlaması konusunda bir fikrim yoktu. Ama işler uzadıkça böyle bir açıklamanın yakınlaştığını düşünüyordum."

Demiralp Erdoğan’ın “Hamas terör örgütü değildir” açıklamasına ilişkin ise şu değerlendirmelerde bulundu:

"Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri de Hamas için terör örgütü sözünü kullanmadı. Çünkü önünde onu kullanmasını sağlayacak yasal bir metin yok. Uluslararası bir anlaşma yok. O yüzden de İsrail, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterini eleştirdi. Yani bu “terör örgütü” kavramı biraz ülkelerin kendi mevzuatları ve kendi aralarındaki ortak anlayışlara bağlı bir şey. Dolayısıyla uluslararası hukuk açısından Hamas’a terör örgütü demek zorunluluğu yok.”

Hamas’ın durumuna dair ise Demiralp, “Uluslararası hukuk açısından Hamas’ı direniş örgütü olarak görmek yanlış olmaz. Fakat ideolojisini davranışlarını ve işlediği vahim savaş suçlarını eleştirmemiz gerekir” dedi.

'İSRAİL’İ SUÇLAMAK ÜSLUP MESELESİ…'

Demiralp İsrail’in tutumunu da eleştirdi, Türkiye-İsrail ilişkilerinin düzeleceğini düşünmediğini de sözlerine ekledi:

“İsrail’i suçlamak da üslup meselesi. Ben de eleştiriyorum İsrail’i. İsrail uluslararası hukuku hiçe sayan, soykırıma yakın bir şiddet kampanyasına girişmiş bir ülkedir. Uluslararası ceza mahkemesinin de İsrail'in yaptıklarının aleyhine harekete geçmesi gerekir.”

Demiralp Filistin sorunun yalnızca artık dünyanın bir sorunu olduğunu ve ortak bir çözüm bulunması gerektiğini de belirtti:

“Bu uluslararası bir sorundur. Dünyayı bölen bir sorundur. Bu Amerika'ya İsrail'e bırakılırsa bu işin sonu gelmeyecek. Filistin işgali bitmedikçe de Hamas gibi örgütler her zaman ortaya çıkarlar. Bunu da görmek lazım. Direniş örgütleridir. Ama kendileri de şiddet üreticisidir. Gayrimeşru şiddet üretirler. Gayrimeşru şiddet üretince de böyle tatsız olaylar ortaya çıkar.”

İsrail'den Erdoğan'a Hamas yanıtı

Erdoğan'ın 'Hamas terör örgütü değil' sözleri İtalya'yı kızdırdı: 'İğrenç'

Erdoğan: Hamas terör örgütü değil, topraklarını koruyan mücahitler grubudur