Covid’e karşı mucize ilacı 10 ay önce iki Türkiyeli keşfetti ama dikkate alan olmadı

Dünyanın en saygın bilim dergilerinden Lancet ve Nature Covid’le mücadelede çok önemli bir gelişmeyi dünyaya duyurdu. ABD’de Washington Post gazetesi ve çok izlenen 60 Minutes haber programına konu olan bu haber, Covid-19’a karşı çok ucuza tedavi olanağı sağlayan bir ilaçla ilgiliydi.

Yaklaşık 25 yılı aşkın süredir depresyon ve Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) hastalarında kullanılan Fluvoxamine adlı ilacın klinik testlerinde Covid-19 hastalarının yoğun bakıma yatışlarını yüzde 66, ölüm riskini ise yüzde 91 oranında düşürdüğü görüldü. Heyecan veren bu sonuçlar bilim dünyasında bomba etkisi yarattı. Haber programları, bilim dergileri, gazeteler bu heyecan verici gelişmeyi dünyaya duyurdu. 

1500 KİŞİLİK DENEY

Klinik deneyler Brezilya’da kronik hastalıkları nedeniyle yüksek ölüm riski olan 1500 koronavirüs hastasıyla 11 farklı şehirde uygulandı. 10 gün boyunca ilacın 100 mg’lik dozu ortalama yaşı 50 olan bu kişilerin yarısına verildi. Diğer yarısı ise plasebo (etkisiz) tablet kullandı. Ardından 4 hafta süreyle her iki grup da izlendi. İlacı alanlar içinde sadece 1 kişi ölürken plasebo grubunda ölüm sayısı 12 oldu. Yoğun bakıma yatışlarda ise oranlar yüzde 11’e karşılık yüzde 16 çıktı.  

Sonuçları ABD basınına değerlendiren Prof Edward Mills, "Bu ilaç virüse karşı belki de en güçlü silahımız, pandeminin başından beri en önemli keşfimiz olabilir" dedi. Kutusu sadece 4 dolar olan ilaç daha önce FDA tarafından antidepresan olarak onay aldığı için şimdi Covid tedavisi için doktorlar tarafından belirli şartlar dahilinde reçetelere yazılabilecek.

DESTEK ARAYIŞLARI SONUÇSUZ KALDI

Gazete Oksijen’deki habere göre, Moleküler Biyolog Uzm. Dr. Burak Berber, aylar önce Biyomedikal Mühendisi Doç Dr. Osman Doluca ile yaptıkları çalışmada antidepresan ilaçların Covid tedavisinde kullanılabileceğini ilk tespit eden bilim insanları olmuştu. 

7 Ocak’ta Briefings in Bioinformatics dergisinde bilimsel makale olarak yayınlanan çalışmada Fluvoxamine’in de içinde olduğu antidepresan ilaçlarının virüsün çoğalmasına yol açan dhodh adındaki enzimi baskılayabileceği, bu şekilde bağışıklık tepkisinin kontrol altına alınmasında anahtar rol oynayabileceği anlatıldı. Makalede, antidepransaların ağrı seyir gösteren Covid-19 hastalarında etkili olacağı ortaya kondu. 

Ancak Türkiye’de bu çalışma hiçbir yankı bulmadığı ve ciddiye alınmadığı için klinik çalışmalar başlatılmadı. İlacın etkinliği incelenmedi. Oysa ki Brezilya’da geniş, ABD’de ise nispeten daha dar denek gruplarıyla ilacın Covid tedavisinde çok etkili olduğu anlaşıldı ve manşetlere çıktı.
Araştırmanın mimarı Burak Berber, "Sağlık Bakanlığı ve TÜBİTAK’tan destek istedik, ilgilenmediler" dedi.