Sağlık Bakanı "spekülatif" demişti... 10 yılda 'İyi Hal Belgesi' başvurusu 59'dan üç bine çıktı
Seda TAŞKIN
ANKARA - Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, hekimlerin yurtdışına çıkışına ilişkin dün yaptığı açıklamada, "Hekimlerin yurtdışına çıkış konusu çok spekülatif bir konu. Herkes bir şey söylüyor ama sayılara baktığınız zaman öyle çok da abartı bir sayı yok, onu bilmenizi istiyorum. Böyle bir negatif algı var" dedi. Ancak Türk Tabipleri Birliği (TTB) tarafından paylaşılan veriler bakanın açıklamalarından farklı bir tablo ortaya çıkarıyor. TTB verilerine göre son 11 yılda 'İyi Hal Belgesi' alan hekim sayısında 60 katlık bir artış yaşanarak yıllık başvuru sayısı üç bini aştı.
59 BAŞVURUDAN 3 BİN BAŞVURUYA
Özellikle son üç yılda yurtdışında çalışmak isteyen doktor sayısında yaşanan artış dikkat çekiyor. 2012'de sadece 59 doktor yurtdışında çalışma amacıyla başvuruda bulunmuşken, 2021 yılında bin 405 kişi ‘İyi Hal Belgesi’ başvurusunda bulundu. 2022’de bu sayı 2 bin 685 iken bir yıl sonra 3 bin 25 oldu.
Artı Gerçek’e konuşan TTB Genel Başkanı Alpay Azap, son yıllarda hekimlerin 'İyi Hal Belgesi' alması konusunda belirgin bir artış yaşandığına dikkat çekerek, “Türkiye'de 220 bin hekim var ve yılda yaklaşık iki bin 500 ila 3 bin hekim ‘İyi Hal Belgesi’ için başvuruyor. Yurt dışında çalışmaya giden her bir hekim arkadaşımız bile toplum için kayıptır ve sayı yıllar içerisinde giderek artmaktadır” dedi.
‘HEKİMLER EMEĞİNİN KARŞILIĞINI ALAMADIĞI İÇİN GİDİYORLAR’
TTB Başkanı Alpay Azap, yurtdışına gitmek isteyen hekimlerin genellikle genç olduğunu ve mesleğini yapma konusunda istekli olduklarını belirterek, “Ancak burada mesleğini iyi koşullarda yapabilme fırsatı bulamadığı için, mesleki geleceğini burada göremediği için, mesleki açıdan çok tatmin olamadığı için ve emeğinin karşılığını hem manevi hem de maddi yönden alamadığı için yurtdışına gitmeyi tercih eden kişiler” diye konuştu.
‘HEKİMLERE HEM MADDİ HEM DE MANEVİ YATIRIM VAR’
Yurtdışına giden hekimlerin sayısal verilerin ötesinde değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çeken Azap, hekimlerin yetişmesi için bu ülkenin ve toplumun ciddi yatırımlar yaptığını belirtti. “Hekimlere hem manevi bir yatırım var hem maddi bir yatırım var” diyen Azap, ailelerin çocuklarına büyük maddi yatırımlar yaptığını ve bu kişilerin yurtdışına giderek başka toplumlara fayda sağladığını, bunun da Türkiye için bir kayıp olduğunu söyledi.
‘2024 YILININ İLK 8 AYINDA BİN 800 HEKİM BAŞVURDU’
Azap, yurtdışına giden hekimlerdeki artışın rahatsız edici olduğunu da söyleyerek, son 10 yıl içinde yaşanan artışın dramatik olduğunu vurguladı. 2024 yılının ilk 8 ayında bin 800 hekimin ‘İyi Hal Belgesi’ talebinde bulunduğunu söyleyen Azap şöyle konuştu:
“Bazen hekim arkadaşlarımız birkaç ay arayla başka yerlere vermek için ‘İyi Hal Belgesi’ talep edebiliyorlar. Ancak onları çıkardığımızda da sayı çok azalmıyor, eğilimi bozmuyor. Bizim için önemli olan bu sayının artış eğilimi göstermesi. Son 10 yıl içinde yaşanan artış çok dramatik.”
‘BÖYLE GİDERSE 2024’Ü 3 BİNLİ RAKAMLA KAPATACAĞIZ’
“Böyle giderse 2024'ü 3 binli bir rakamla kapatacağız” diyen Azap, “Ama bir arkadaşımızın bile buradan mutsuz olduğu için mesleğini yapamayacağını düşünerek ayrılması bizim için bir kayıptır” dedi. Azap, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“O kişi burada önemli bilimsel araştırmalar yapan biri olabilir. Çok sayıda insanın hayatını kurtaran bir hekim olabilir. Ülke insanına büyük hizmetleri olabilir. Sayıyı çok düşünmeden, bütün hekim arkadaşlarımızın mesleğini şevkle, güvenli bir şekilde yapabilecekleri, gelecek kaygısı duymadan yaşayabilecekleri bir ortamı yaratmak zorundayız.”
HEKİMLERLE İLETİŞİM PLATFORMU KURULACAK
TTB olarak geçmiş yıllarda iyi hal belgesi alarak yurt dışına göç etmiş hekimlerle haberleşmeyi sağlayacak, onların ülkemizle, birbirleriyle bağlarını canlı tutmaya çalışacak, gerektiğinde katkı verebilmelerini sağlayacak bir iletişim platformu kurmayı hedeflediklerini anlatan Azap "Dileğimiz giden meslektaşlarımızın büyük çoğunluğunun geri dönerek ülkemize, halkımıza, tıp ve bilim ortamına katkı sunmalarıdır" dedi.
SES:SAĞLIK SİSTEMİ ŞİDDETİ BESLEMEKTEDİR
Artı Gerçek’e konuşan Sağlık Emekçileri Sendikası (SES) Genel Başkanı Nazan Karacabey de Sağlık Bakanı’nın yaptığı açıklamalarla sağlık sisteminin sorunlarını görmezden geldiğini söyledi. “Tüm dünyayı etkileyen salgından dolayı hekim göçlerinin Avrupa ya da kıta Amerika’sına doğru olması dikkat çekicidir” diyen Karacabey, “Sağlık sistemi başta hekimler olmak üzere tüm çalışanlara yönelen bir şiddeti beslemektedir” dedi.
‘HASTANELERDE SANAL KUYRUKLAR UZUYOR’
Hastanelerde sanal kuyruklar giderek uzamakta, koruyucu sağlık hizmetlerinin etkin uygulanmaması sonucu ikinci ve üçüncü basamak hastanelerde hekime müracaatta ciddi artışlar gözlenmektedir” diyen Karacabey, konuşmasını şöyle sürdürdü:
‘ŞİDDET HEKİM GÖÇÜNÜN NEDENLERİNİN BAŞINDA GELİYOR’
“Kişi Başı Hekime Müracaat Sayı OECD ülkelerinde 6,1 iken Türkiye’de bu sayı 10’dur. Kışkırtılmış sağlık talebi yüzünden kamusal sağlık talebi karşılanamamakta ve özel hastanelerin sayıları giderek artmaktadır. Bugün kamu ya da üniversite hastanelerinde de uzmanlığını alan pek çok hekim özel hastanelerde çalışmayı tercih etmesi tesadüf değildir."
Hekimlere fiziksel şiddet olarak yansıyan maalesef ki can kayıplarına varan sağlıkta şiddeti, toplumda giderek yükselen şiddetten ayrı tutamayacağımız gibi var olan sağlık sisteminin çıkmazlarını görmezden gelerek sadece güvenlikçi önlemlerle, yeterliliği de tartışılır, çözmeye çalışmak hekim göçünün nedenlerinin başında gelmektedir.”
'HEKİMLERLE SINIRLI DEĞİL'
“Yeterli istihdamın olmaması yükün artmasının gerekçelerinden biri olmakla birlikte ücret politikalarındaki dengesiz dağılımı, liyakatsiz yöneticilerin baskıları da genç hekimlerin gelecekle ilgili kaygılarını yükselterek gelişmiş ülkelerde mesleklerini devam ettirmek için göçmelerine neden olmaktadır” diyen Karacabey, “Hekim göçünü sayı o kadarda çok değil diyerek hafife almak sağlık hizmetlerinin geleceğinde doğrudan etkili olacak nesli görmemek, iyi hekimlik kaygısı taşımamaktır” dedi.
Karacabey, sözlerini şöyle tamamladı:
“Bu göçün sadece hekimlerle sınırlı kalmadığını başta hemşireler olmak üzere pek çok genç sağlık ve sosyal hizmet emekçilerinin tüm koşullarını zorlayarak göçmesi Sağlık bakanlığı tarafından tarafsız bir değerlendirmeyi hak etmektedir.”
Hekim açığından yakınan Sağlık Bakanı Memişoğlu: Maalesef hekimleri biraz küstürdük