Balinalar neden karaya vurur?

YAŞAM- Uluslararası Astrobiyoloji Dergisi'nde yayımlanan araştırmaya göre, büyük ölçekteki güneş fırtınaları yer yüzündeki manyetik alanın bozulmasına sebep olmuş ve ortaya çıkan bu jeomanyetik bozulmalar balinaların yön duygusunu şaşırtmış bu da balinaların sığ sulara gelmesine neden olmuş olabilir.

2016 yılında 29 İspermeçet balinası, Almanya, Hollanda, İngiltere ve Fransa kıyılarına vurmuştu. Bu balinalar dünyanın dört bir yanında derin ve ılık-sıcak sularda yaşıyor. Araştırmacıların karaya vuran balinalara yaptıkları otopsiler sonucunda çoğu balinanın iyi beslenmiş, genç ve sağlıklı olması kafaları karıştırmıştı. Ancak Almanya'daki Kiel Üniversitesi'nden Dr. Klaus Vanselow ve meslektaşlarının yaptığı son araştırma ise balinaların yerin manyetik alanını yön bulmak için kullandığı ihtimaline dikkati çekiyor.

10-15 yaşlarındayken genç erkek balinalar daha soğuk sularda kalamar olduğu için Kuzey Kutbu'na doğru yöneliyor. İngiltere, İrlanda ve Norveç kıyılarında ilerledikten sonra aynı rotadan geri dönüyorlar.

BBC Türkçe'de yer alan habere göre, araştırmacılar balinaların kimi yerlerde güçlü kimi yerlerde de zayıf olan manyetik alan anormalliklarini normalde bildiklerini okumayı söylüyorlar. Ancak Kuzey Kutbu üzerine geldiklerinde Kuzey Işıkları'nı oluşturan güneş fırtınalarının güçlü olmasının bu manyetik alanı bozabileceği öne sürülüyor.

Araştırmacılar güneş fırtınası aktivitelerinin kuşlar ve arıların yön bulma duygusunu zedelediğini daha önce ortaya koymuştu.

'KAPANA KISILIYORLAR'

Vanselow ve mestektaşları da Aralık 2015'te görülen iki adet şiddetli güneş fırtınasının etkilerini araştırdı. Bu fırtınaların manyetik alanda bozulmalara yol açabildiğini gördü.
Bu yüzden balinaların da yanlış yöne gitmiş olabileceğine dikkat çekiyorlar.

Fırtınaların ve balinaların karaya vurduğu zamanları takip eden araştırma ekibi, Azorlar bölgesinde yetişmiş balinaların, güneş fırtınalarının etkisini büyürken öğrenmediği için İskoçya ve Norveç arasında güneş fırtınalarına denk geldiklerinde yanlış yöne yüzmüş olabileceklerini böylelikle sığ sulara geldikten sonra ise şanslarının kalmadığını ve kapana kısıldıklarını vurguluyorlar.

Bu araştırmayı kanıtlamak neredeyse imkansız olsa da Almanya'daki 16 balinaya otopsi yapan Hannover Üniversitesi'nden Abbo Van Neer, teorinin mantıklı olduğunu belirtiyor.

NASA da bir süredir güneş fırtınalarının deniz memelileri üzerinde etkisinin olup olmadığını araştırıyor.