Beyoğlu’nun yorgun tramvayı 106 yaşında
ARTI GERÇEK- İstanbul’da toplu taşımanın ilk öğesi olarak 1871 yılında raylara inen atlı tramvayların ardından elektrikli tramvaylara geçisin tarihi 1914. 60’lı yılların başında ise tramvaylar yerini troleybüslere bıraktı. 1990’da ise Tünel Taksim hattında yeniden raylara indi. Her iki yapıda bir asırı aşkın sürede tarihi birçok olaya şahitlik etti.
Son olarak Tarihi Karaköy Tüneli ismini alan, dünyanın ilk yeraltı füniküler hattı ise çeşitli dönemlerde, İstanbul Tüneli, Galata-Pera Tüneli, Galata Tüneli, Galata-Pera Yeraltı Treni, İstanbul Şehir Treni, Yeraltı Asansörü, Tahtelarz isimleri ile anıldı. Tünel ise 145. Yaşına girdi.
İstanbul’da tramvay inşaatı Kostantin Karapano Efendi'ye verilen imtiyazla yapıldı. İlk hat 31 Temmuz 1871 tarihinde Azapkapı-Beşiktaş arasında, Tophane’de yapılan törenle hizmete açıldı. 30 Ağustos 1869 tarihli "Dersaadet’de Tramvay ve Tesis İnşaası’na Dair Sözleşme" ile İstanbul caddelerinde yolcu ve eşya taşımacılığı için demiryolu yapılarak hayvanların çektiği araba işletmeciliği, 40 yıl süreyle Karapano Efendi’nin kurduğu "İstanbul Tramvay Şirketi’ ne verildi. Şirket, 1881’den itibaren ‘Dersaadet Tramvay Şirketi’ ismi ile faaliyet yürüttü. Günümüzde faaliyet yürüten tramvay ise 1883 yılında Galata, Tepebaşı ve İstiklal Caddesi arasına döşenen raylarla hayat buldu.
BALKAN SAVAŞINDA TRAMVAYI ÇEKEN ATLAR CEPHEYE GÖTÜRÜLDÜ
Tarihi Tünel ve Nostaljik Tramvay Balkan Harbi’nin 1912 yılında başlamasıyla atların savaşa götürülmesi ile bir süre çalışmadı. 1913 yılında Türkiye’nin ilk elektrik fabrikası Silahtarağa’da kuruldu.11 Şubat 1914 tarihinde tramvay şebekesine ilk elektrik verildi ve elektrikli tramvay işletmeciliğine geçildi. Tramvay İşletmesi 16 Haziran 1939 tarihinde millileştirildi. Bu tarihten itibaren İETT’ye devredildi. Tramvay halen Taksim-Tünel arasında 1.870 metrelik hat üzerinde günde 2 bin 500 yolcuya hizmet veriyor.
6-7 EYLÜL, 77 KANLI 1 MAYIS, CUMARTESİ ANNELERİ VE GEZİ'YE TANIKLIK
Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyetin kuruluşu ve yakın tarihe şahitlik eden tramvaylar Birinci Dünya Savaşı, 6-7 Eylül 1955’te Ermeni ve Rum nüfusa yönelik yağma ve talan hareketine , 77 1 Mayıs Taksim Katliamı'na şahitlik etti.
1995 yıllarının başında ise kayıp yakınları ailelerinin Cumartesi Anneleri eylemlerine şahitlik etti. En son ülke genelinde milyonların katıldığı Gezi Eylemleri'ni gördü.
Tarihi tramvay 2003 yılından bu yana kesintisiz devam eden kadınların 8 Mart Feminist gece Yürüyüşü'ne de şahitlik etmekte.
