Çevrimiçi flört dosyası - 1 | Tact'ten Tinder'a 'flörtün' dijital yolculuğu: 4.94 milyar dolarlık aşk pazarı
Oğulcan ÖZGENÇ
ANKARA - Çevrimiçi flört uygulamalarının görünürlüğü ve kullanımı son yıllarda oldukça arttı ancak söz konusu uygulamaların yıllara yayılan bir geçmişi var. Dijitalleşmenin de etkisiyle flört uygulamaları yıllar içinde dönüşüm geçirdi. Günümüzde küresel piyasada önemli bir pazar payı bulunan uygulamaların dünyada 360 milyonu aşan kullanıcısı var. Türkiye’deki 7,4 milyon kullanıcı da bu nüfusun bir parçası.
TACT, THE WELL, MATCH.COM...
Son yıllarda sayıları artan çevrimiçi flört uygulamalarının başlangıcı aslında 1965 yılına dayanıyor. TACT, 1965 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) zamanın ilkel bilgisayarlarıyla geliştirilen ilk flört uygulaması olma özelliği taşıyor. Kullanıcıların 5 dolar karşılığında kullandığı sistemde, bugünkü pek çok flört uygulamasında olduğu gibi “ortak geçmiş ve değerlere” sahip insanların yanıtladıkları anketler aracılığıyla bir araya gelmesi amaçlanıyordu.
80’lerin sonuna gelindiğinde yine ABD’de piyasaya sürülen sosyal tartışma platformu The Well, TACT sisteminin yerini aldı. The Well aracılığıyla tanışıp evlenen insanların hikayeleri, ABD basınının konusu haline gelse de çevrimiçi flört uygulamalarının dönüm noktası Amerikalı girişimci Gary Kremen’in geliştirdiği match.com sitesi oldu. 1995’te kullanıcılarla buluşan site, ilk yılında 60 bin kişiye ulaştı ve 2006’daysa 1,2 milyon paralı üyesiyle dünyanın en önemli çevrimiçi flört uygulamalarından birisi haline geldi.
DÖNÜM NOKTASI: GPS ÖZELLİĞİ VE DAVRANIŞÇI PSİKOLOJİ
Milenyumla beraber çevrimiçi flört uygulamalarına başka bir boyut kazandırıldı. İnsanların dünya üzerinde bulunduğu konumu belirleyen GPS (Küresel Yer Belirleme Sistemi), Grindr’ın 2008 yılında geliştirilmesi ile beraber çevrimiçi flört uygulamalarında kullanılmaya başlandı. “LGBTİ+’ların flört uygulaması” olarak tanınan Grindr, “uyum” yerine “yakınlığı” koyarak ilk yılında her gün 2 bin kez indirildi.
2012 yılına gelindiğinde bugün hemen hemen herkesin aşina olduğu Tinder’ın piyasaya çıkması, çevrimiçi flört uygulamalarına yeni bir soluk getirdi. Sean Rad’ın kurucusu olduğu Tinder da Grindr gibi GPS özelliğini kullandı ve gündelik jargona “sağa kaydırmak”, “sola kaydırmak” ifadelerini yerleştirecek kadar karşılık buldu.
2021 yılında piyasa değeri yaklaşık 45 milyar dolar olan Tinder, hala piyasada liderliğini sürdürse de yeni rakiplerin gelmesiyle beraber rekabet kızıştı. Tinder’a göre kullanıcıların 1,5 milyonu uygulama aracılığıyla tanıştığı kişilerle randevuya çıkıyor. Tinder’ın başarısının arkasında yatan önemli faktörlerden birisi davranışçı psikolojinin mirasından yararlanması. Öyle ki, kaydırma hareketinin bağımlılık yaptığını ortaya koyan psikolojik deneyler, Tinder’ın arayüzünü oluşturdu.
Peki, en çok kullanılan flört uygulamaları hangileri? Söz konusu uygulamaların küresel pazardaki yeri ne?
TİNDER’IN ABD’DEKİ PAZAR PAYI YAKLAŞIK YÜZDE 30
Businnes of Apps’in raporuna göre; Tinder, 2022 verileri itibariyle 8 binden fazla çevrimiçi flört uygulamasının ve yaklaşık 366 milyon kullanıcının bulunduğu pazarda en çok kullanılan uygulama oldu. Rapora göre Tinder’ın 80 milyonu aşkın kullanıcısı var. Tinder’ı; Avrupa’da daha yaygın olan Badoo, 55 milyondan fazla kullanıcısıyla takip etti. Bumble ise 40 milyon üzerinde kullanıcısıyla bu iki uygulamanın en büyük rakibi.
Küresel flört uygulamaları pazarının ekonomideki payı ise azımsanamayacak kadar büyük. 2015 yılında küresel flört uygulamalarının 1,6 milyar dolar olan geliri, her sene artarak 2022 senesinde 4,94 milyar dolara ulaştı. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki pazar payına bakıldığında ise Tinder yaklaşık yüzde 30 pazar payı ile ilk sırada yer alırken, Tinder’ı yüzde 26 oranla Bumble takip etti.
TÜRKİYE’DE 7,4 MİLYON KİŞİ FLÖRT UYGULAMASI KULLANIYOR
Gemius Auidence’ın raporu ise 2000’li yıllarda siberalem.com sitesi ile çevrimiçi flört uygulamalarıyla tanışan Türkiye’ye dair genel bir manzara çiziyor. Rapora göre; 2022 Ocak ayı itibariyle Türkiye’de yaklaşık 7,4 milyon kişi çevrimiçi flört uygulamalarını kullandı. Yüzde 25 oranla Türkiye’de flört uygulamalarını en çok 25-34 yaş aralığındaki insanlar tercih etti.
3,9 milyon kullanıcıyla Türkiye’de en çok tercih edilen flört uygulaması Tinder olurken, Tinder’ı 2,6 milyon kullanıcıyla OkCupid ve 1,3 milyon kullanıcıyla Happn takip etti. Rapora göre, Türkiye’de Tinder kullanıcısı olan bir kişi günlük 1saat 25 dakikasını Tinder’da geçirdi. Cinsiyet bazlı dağılıma bakıldığında yüzde 55 oranla Türkiye’de flört uygulamalarını kadınlara kıyasla erkekler daha çok kullandı.
YARIN: FLÖRT UYGULAMALARININ PSİKOSOSYAL YÖNÜ