Dikkati geliştirecek yöntemler

HABER MERKEZİ- Beynimizden daha fazla verim almak için, dikkat konusundaki şimdiye kadar yapılmış araştırmalardan neler öğrenebiliriz? Yaptığınız iş üzerinde yoğunlaşmakta güçlük çekiyorsanız kısa süreliğine zihninizi dağıtacak başka bir şeye yönelmenin en iyi yöntemlerden biri olduğunu söylüyor psikologlar. Konunun uzmanları zamanımızın yaklaşık yüzde 50'sini uğraştığımız işten farklı şeyler düşünerek geçirdiğimizi bu nedenle de zihni dağıtmanın beynin daha iyi çalışmasına yardımcı olabileceğine dikkat çekiyorlar.

Beynin ön kısmındaki kıvrımlardan oluşan frontal korteks, dikkat dağıtan şeylere karşı direnmeyi ve daha eğlenceli şeylerle uğraşmaya yönelten doğal içgüdümüzü kontrol etmeyi sağlar. Bu bağlantıları çalışır halde tutmak için, özel bir şeyle uğraşmadığımızda beynin aktif olan kısımlarından daha fazla enerji gerekiyor. Ama kaçınılmaz olarak gün içinde bu enerji tükenip yorulduğumuzda, dikkatimiz dağılıyor, aklımız başka şeylere kaymaya başlıyor.

BBC Türkçe'de yer alan habere göre, Harvard Üniversitesi'nde psikolog Paul Seli, zihnin dağılması konusunda kasıtlı ve kazara dağılma ayrımı yapıyor. Yapılan işi olumsuz etkileyen kazara zihnin dağıldığı zamanlardır, düyor.  Bu zamanı kendisi belirleyenler daha az zarar görüyor. Bu tür durumlarda bilerek ve planlayarak zihni dağıtacak bir şeylere yönelmenin yararı olabilir.

Dikkati terar toparlamak için psikolog Seli, "Uğraştığınız işle ilgisi olmayan başka bir konuyu düşünün, örneğin kafanıza takılan başka bir sorunu çözmeye çalışın, sonra da asıl işinize dönün" tavsiyesinde bulunuyor. İş dışındaki başka bir konuyu düşünmesi için zihninize izin vermek, hem aklın başka şeylere kayması sırasındaki suçluluk duygusunu hem de bu kaymaya neden olan ve zihni meşgul eden konuları gidermiş olacak.

GÜLMEK BAŞARI VE KONSANTRASYONU ARTTIRIYOR

Komik kedi videolarının dikkat dağıttığı düşünülür, ama bazı psikologlar bunların bizi işimize devam etmemizi sağlayacak kıvama getirebileceğine inanıyor.
İrade gücünü artırmanın bir yolu da gülmekten geçiyor. Yapılan araştırmalar, zor bir bilmece üzerinde kafa yorması istenilen kişilerden, komik bir video izleyenlerin, rahatlatıcı fakat komik olmayan video izleyenlerden daha uzun süre çaba gösterdiklerini ortaya koydu. Bu nedenle işyerlerinde daha şakacı bir ortamın teşvik edilmesini savunanlar var.
Avustralya Üniversitesi'nde liderlik araştırmaları uzmanı David Cheng'e göre, "Ekibiniz için eğlenme kültürü yaratmak, onları güldürecek komik bir video bulup izletmek iş verimliliğini artırır. Bu elbette gün boyunca kedi videoları izlemek anlamına gelmiyor, ama özellikle yorgun hissedilen anlarda, arada bir fırsat yaratarak şakalaşıp gülmek gerekir."

ARA VERMEK ÖNEMLİ

İşiniz başınızdan aşkın olduğunda işe ara vermek aklınıza bile gelmeyebilir. Fakat bu şekilde daha fazla iş yapmanın mümkün olduğunu gösteren çok sayıda veri bulunuyor.
Önemli olan, ne zaman, ne kadar süreyle işe ara verileceği ve bu sırada ne yapılacağıdır.

Araştırmalar, konsantrasyon sınırının 90 dakika olduğunu gösteriyor. Bundan sonra 15 dakikalık ara vermek gerekiyor.
Birkaç saniyelik mini araların bile işe yaradığını gösteren çalışmalar var. Ama bu sırada pencereden dışarı bakmak yerine, zihin aritmetiği gibi daha yoğun bir egzersize başvurmak yararlı olacaktır.

İşe ara verdiğinizde fiziksel egzersiz yapmanın, ardından kafein içeren kahve gibi bir içecek içmenin de beyni güçlendirdiği görülmüş. Bunları dışarıda mesela bir parkta yapmak daha etkili olacaktır.

Başka bir seçenek de meditasyon olabilir. Meditasyon konusunda tecrübeli olanlar dikkatleri daha iyi kontrol edebiliyorlar ve ne zaman ara vermeleri gerektiğini de daha iyi biliyorlar. 

Boston Dikkat ve Öğrenim Laboratuvarı'nda yapılan beyin taramalarında, uzun süre konsantre olmaya çalışanların, kısa süreli yoğunlaşma ve kısa ara, ardından yeniden yoğunlaşma şeklinde bir yöntem izleyenlerden daha fazla hata yaptığı görüldü.

Aynı şekilde Amsterdam Vrije Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmada da, sürekli konsantre olmaktansa kısa süreli ara verip başka bir konuda düşünmenin dikkati daha iyi arttırdığını ortaya koydu.

Beyin hakkındaki bilgimiz arttıkça stresin konsantrasyona zarar verdiğini daha net görüyoruz. Bu nedenle sakinleşmek için ara almak, kontrolü yeniden ele geçirmek ve daha verimli çalışmak için de önemlidir.