Gıda güvenliği için bunları yapmaktan kaçının: 10 tehlikeli mutfak hatası
Bazen yiyecekleri nasıl kullandığımız ve hazırladığımızla ilgili basit bir hata, ciddi hastalıklara yol açabilir.
Salmonella gibi bazı mikroplarda, az pişmiş yiyeceklerde sadece küçük bir miktar gıda zehirlenmesine neden olmak için yeterlidir.
ABD Hastalıkları Önleme ve Kontrol Merkezi‘nin (CDC) gıda zehirlenmesinden kaçımak için önerilerini derledik:
ET, TAVUK VEYA HİNDİYİ YIKAMAK
Çiğ et, tavuk, hindi veya yumurta yıkamak, mikropları lavabonuza, tezgahınıza ve mutfağınızdaki diğer yüzeylere yayabilir. Bu mikroplar salata veya meyve gibi diğer yiyeceklere bulaşabilir ve hasta edebilir.
Et, tavuk, hindiyi doğru sıcaklıkta iyice pişirmek, zaten zararlı mikropları öldürür.
MEYVE VE SEBZELERİ YIKAMADAN SOYMAK
Meyve ve sebzelerin kabuklarında mikroplar olabilir ve kabuklarını soyduğunuzda veya kestiğinizde bu mikropları kolayca içlerine aktarabilirsiniz.
Soyacak olsanız bile tüm meyve ve sebzeleri akan suyun altında yıkayın. Kavun, avokado, salatalık gibi sert meyve ve sebzeleri temizlemek için temiz bir sebze fırçası kullanın.
Meyve ve sebzelerin sabun, deterjan gibi ürünlerle yıkanması önerilmez. Meyve ve sebzelerde çamaşır suyu solüsyonları veya diğer dezenfekte edici ürünler kullanmayın.
PİŞMEMİŞ YUMURTA VE PİŞMEMİŞ UN İÇEREN ÇİĞ HAMUR YEMEK
Pişmemiş un ve yumurtalar E. coli, Salmonella veya diğer zararlı bakterileri içerebilir.
Un ve yumurtaları iyice pişirin. Ev yapımı mayonez, hollandaise sos ve yumurta likörü gibi çiğ veya az pişmiş yumurta içeren yiyecekleri yemekten kaçının. Oyun hamuru da dahil olmak üzere çiğ hamurları çocuklardan uzak tutun. Un, çiğ yumurta ve çiğ hamurla temas ettikten sonra ellerinizi, çalışma yüzeylerini ve kapları iyice yıkayın.
DONMUŞ YİYECEKLERİ TEZGAHTA ÇÖZDÜRMEK VEYA MARİNE ETMEK
Zararlı mikroplar oda sıcaklığında çok hızlı çoğalabilir.
Yiyecekleri güvenli bir şekilde buzdolabında, soğuk suda veya mikrodalgada çözebilirsiniz. Kullanılan marinasyon aracı ne olursa olsun yiyecekleri daima buzdolabında marine edin.
ELLERİ YIKAMAMAK
Ellerinizdeki mikroplar yiyeceklere bulaşabilir ve yiyecekleri güvensiz hale getirebilir.
Yemek hazırlamadan önce, hazırlama sırasında, sonrasında ayrıca ellerinizi yıkayın; yemekten önce ve tuvaleti kullandıktan sonra ellerinizi doğru şekilde, sabun ve akan su ile 20 saniye boyunca yıkayın.
ET, TAVUK, DENİZ ÜRÜNLERİ VEYA YUMURTALARI İYİCE PİŞİRMEMEK
Az pişmiş gıdalar sizi hasta edebilecek mikroplara sahip olabilir.
Yiyecekleri güvenli bir iç sıcaklığa kadar pişirdiğinizden emin olmak için bir gıda termometresi kullanın.
Gıdaların güvenli sıcaklıklarının ayrıntılı bir listesini edinin. Ayrıca, hemen sıcak yemek servis etmeyecekseniz, servis yapana kadar sıcak tutun (60 derece ve üzeri).
GIDA ZEHİRLENMESİNE YAKALANMA OLASILIĞINIZ DAHA YÜKSEKKEN RİSKLİ YİYECEKLER YEMEK
Herkes gıda zehirlenmesi yaşayabilir. Ancak bazı insanların hastalanma ve daha ciddi bir hastalığa yakalanma olasılığı daha yüksektir:
Özellikle,
- 65 yaş ve üstü yetişkinler,
- 5 yaşından küçük çocuklar,
- sağlık sorunları olan veya vücudun mikrop ve hastalıklarla savaşma kabiliyetini azaltan ilaçlar alan kişiler (zayıflamış bağışıklık sistemleri),
- ve hamilelerin
gıda zehirlenmesi geçirme olasılığı daha yüksektir ve az pişmiş veya çiğ hayvansal ürünler, çiğ veya hafif pişmiş filizler, pastörize edilmemiş (çiğ) süt ve meyve suları ve pastörize sütten yapılmayan yumuşak peynirler (queso fresk gibi) tüketmekten kaçınmalıdır.
PİŞMİŞ ETİ, İÇİNDE ÇİĞ ET BULUNAN TABAĞA GERİ KOYMAK
Çiğ etten gelen mikroplar pişmiş ete bulaşabilir.
Çiğ et ve pişmiş et için daima ayrı tabaklar kullanın. Aynı kural tavuk, hindi ve deniz ürünleri için de geçerlidir.
HALA İYİ OLUP OLMADIĞINI ANLAMAK İÇİN YİYECEKLERİ TATMAK
Gıda zehirlenmesine neden olan mikropları tadamaz, koklayamaz veya göremezsiniz. Sadece küçük bir miktar tatmak, sizi çok hasta edebilir.
Yiyecekleri ne kadar süre güvenli bir şekilde saklayabileceğinizi görmek için saklama süreleri tablosunu kontrol edin. Süre dolduğunda atın.
YİYECEKLERİ BUZDOLABINA KOYMADAN ÖNCE ÇOK UZUN SÜRE DIŞARIDA BIRAKMAK
Buzdolabının dışında 2 saat veya daha uzun süre bırakırsanız, bozulabilir gıdalarda (et, tavuk, hindi, deniz ürünleri, yumurta, kesilmiş meyve, pişmiş pirinç ve yemek artıkları dahil) zararlı mikroplar üreyebilir.
Çabuk bozulan gıdaları 2 saat içinde; gıda 30 derece üzerinde bir sıcaklığa maruz kalmışsa (sıcak bir arabada kalmak gibi) 1 saat içinde buzdolabına koyun.
Güveç, kırmızı biber gibi rostoları ve büyük yiyecekleri çabuk soğumaları için daha küçük kaplara bölün. Çabuk soğumaya yetecek kadar küçük miktarlarda paketlendiği sürece, ılık veya sıcak yiyecekleri buzdolabına koymakta bir sorun yoktur.