Haftada dört gün çalışmak verimliliği artırıyor
Aposto'dan Hakan Emre Çiftkaya'nın haberine göre, pandemi kısıtlamalarının yavaş yavaş ortadan kalkmasıyla birçok ülke, küresel bir standart olarak uygulanan "haftada 5 gün 40 saat çalışma" modelini terk ederek "haftada 4 gün çalışma" modelini test etmeye başladı. İş hayatında esneklik ihtiyacından doğan bu çalışma modelinde çalışanların, aynı iş yükü ve maaşla haftada dört gün çalışmasının iş-yaşam dengesi ve verimliliğe etkisi inceleniyor. Avrupa’da işçi sendikaları, küresel çapta yürütülen '4 Günlük Hafta' kampanyası kapsamında, haftada dört gün çalışmanın zihinsel ve fiziksel sağlığa olumlu katkıda bulunarak "daha sürdürülebilir bir çalışma ortamı" yaratılabileceğini öne sürüyor.
ABD VE BİRLEŞİK KRALLIKTA DENENİYOR
Haftada dört gün çalışma konusunda ciddi adımlar atan ülkelerin başında ABD geliyor. Bulut yazılımı tedarikçisi Qualtrics tarafından yapılan bir ankete göre, ABD'li işçilerin %92'si gün içinde daha uzun saatler çalışmak anlamına gelse dahi daha kısa çalışma haftasını tercih ediyor. Ülkede özellikle Demokrat kesim, daha kısa çalışma haftasının işletmelerin tükenmiş işçileri elinde tutmasına ve kârı artırmasına yardımcı olacağını savunuyor.
ABD merkezli şirketlerin bazıları, şimdiden haftada dört gün çalışma prensibini benimserken politikacılar da bu konuda adımlar atmaya başladı. Temsilciler Meclisi'nin Demokrat Partili vekili Mark Takano, Kaliforniya'da 500'den fazla çalışanı olan şirketler için normal çalışma düzenini haftalık 40 saatten 32 saate indirecek yasa teklifinde bulundu. Mayıs başında Kaliforniya Eyalet Meclisi Çalışma ve İstihdam Komitesi’ne sunulan yasa tasarısı, şimdilik onay alamasa da daha detaylı bir değerlendirme yapılacağının sinyalleri verildi.
Birleşik Krallık'ta 60’tan fazla şirket, Cambridge ve Oxford Üniversitesi tarafından yürütülen pilot projeye katılarak Haziran 2022’den itibaren altı ay boyunca haftada dört gün çalışmayı deneyimlemeyi kabul etti. Bu proje kapsamında katılımcılar, günde 9,5 saate kadar (09:00-18:30) çalışarak bir haftalık mesaiyi dört güne bölebilecek. Projede, haftada dört gün çalışmanın üretkenlik ve çalışanların refahı üzerindeki etkisinin yanı sıra iş hayatında cinsiyet eşitliğini sağlama konusundaki katkıları da gözlemlenecek.
BRİTANYA'DA HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRESİ 38 SAAT
Belçika hükümeti, şubat ayında "işgücü reformu" paketi kapsamında çalışma yasasında yaptığı değişiklikle ülkede haftalık çalışma saatini 38 saat olarak belirledi ve bu süreyi 4 güne indirgedi. Başbakan Alexander De Croo, pandemi sebebiyle geçirilen iki zor yılın ardından kişileri ve şirketleri daha güçlü kılmak adına sürdürülebilir ve dijital bir ekonomiye zemin hazırlamak istediklerini ifade etti. Hâlihazırda %71 olan istihdam oranını, 2030’a kadar %80'e yükseltmeyi hedefleyen hükümet, devlet çalışanlarının mesai dışında yöneticilerinden gelen aramaları veya e-postaları yanıtlamak zorunda olmadıklarını da duyurdu.
Aşırı çalışma nedeniyle hastalanma oranının ve intihar eğilimin yüksek olduğu Japonya'da hükümet, 2021’de iş-yaşam dengesini iyileştirmeye dönük bir plan açıklayarak çalışanlara haftada dört gün çalışma seçeneğini sundu. Japonya’da 2019 yılında Microsoft, bir ilki gerçekleştirerek 2 bin 300 çalışanının dahil olduğu "İş-Yaşam Tercihi Meydan Okuması" programını başlatmış ve üretkenlikte %40 artış elde etmişti.
Japonya’nın adımlarını takip eden İspanya'da ise Más País partisi, 2022’nin başlarında hükümetin haftada dört gün çalışma modeli ile ilgilenen şirketler için bir pilot program başlatma isteklerini kabul ettiğini açıkladı. Pilot programın en az bir yıl sürmesi bekleniyor; ancak ne zaman başlayacağı konusunda henüz net bir açıklama yapılmadı.
