El Nino etkisi: Yakın gelecekte sıcaklık rekorları kırılacak
Artı Gerçek - Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz, Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından yayımlanan ve artan sera gazlarıyla Pasifik Okyanusu sularını ısıtan El Nino olayının küresel ısınmayı rekor seviyeye ulaştıracağına vurgu yapan raporu yorumladı. Kurnaz, önümüzdeki 5 yıl içinde bir senenin, şimdiye kadarki en sıcak yıl olan 2016'dan da sıcak olmasına neredeyse kesin gözüyle bakıldığını söyledi.
Kurnaz, kömür, petrol ve doğal gaz yoluyla atmosfere salınan karbondioksit ve diğer sera gazları nedeniyle küresel ortalama sıcaklıkların her geçen sene biraz daha arttığını belirtti.
Son yıllarda Pasifik Okyanusu'nda yaşanan La Nina etkisiyle küresel ortalama sıcaklıkların rekor seviyeye ulaşmadığına dikkati çeken Kurnaz, şu tespitleri sıraladı:
'TARIM SEKTÖRÜ AÇISINDAN CİDDİ RİSKLER'
* Üç yıl süren uzun bir La Nina'dan sonra gelmekte olan şiddetli El Nino, yakın gelecekte sıcaklık rekorlarının kırılmasını neredeyse kesin hale getirdi.
* Bu rekorlar ülkemiz için olduğu kadar şu an için sıcaklığın tehlikeli boyutlara ulaştığı Güney Asya için de büyük sorun yaratabilir.
* WMO, 2023-2027 arasında yıllık küresel ortalama yüzey sıcaklığının, 1850-1900 ortalamasından 1,1 ila 1,8 santigrat derece daha yüksek olacağını tahmin ediyor. Bu tahminin uç değeri olan 1,8 derece artış özellikle tarım sektörü açısından ciddi riskleri de beraberinde getiriyor olacaktır.
* Küresel ortalama sıcaklığın 1850-1900 ortalamasının 1,29 santigrat derecenin üzerinde olduğu 2016, şimdiye kadar insanlığın yaşadığı en sıcak yıl olarak kayıtlara geçti. Bunun en önemli nedenlerinden biri Pasifik Okyanusu sularının normalden fazla sıcak olmasını sağlayan El Nino olayının şiddetli yaşanması oldu.
* 2022'deki küresel ortalama sıcaklık bu ortalamanın 1,15 santigrat derece üzerinde oldu.
* 2016'daki şiddetli El Nino olayından sonra Pasifik Okyanusu sular serinledi, bu durum, küresel ortalama sıcaklıkların iklim değişikliğine karşın 2016 yılı seviyesine ulaşmasını engelledi.
* WMO'nun değerlendirmesinde 2023-2027 arasındaki bir senenin, en sıcak yıl olan 2016'dan da sıcak olmasına neredeyse kesin gözüyle bakıyor. Bu da son yıllarda fazla artmayan sıcaklıkların, artışını sürdüreceği anlamına geliyor.
'KUZEY KUTBU ÜÇ KAT FAZLA ISINACAK'
* Paris Anlaşması bu yüzyılda küresel sıcaklık artışının 2 santigrat derecenin oldukça altında ve mümkünse 1,5 santigrat derece ile sınırlandırılmasını sağlamak için uzun vadeli hedefler koydu. WMO'nun değerlendirmesi, 1,5 santigrat derecelik sıcaklık artışı hedefinin büyük ihtimalle 2023-2027 aralığında aşılacağını ortaya koyuyor.
* Kuzey Kutbu’ndaki ısınma yeryüzünün geri kalanına oranla oldukça yüksek. Bu bölgede önümüzdeki 5 yılda ölçülecek sıcaklıkların, yeryüzünün geri kalanındaki sıcaklık artışından üç kat daha büyük olması bekleniyor.
* Önümüzdeki 5 yılda, 1991-2020 ortalamasına kıyasla mayıs-eylül ayları arasında, Sahel, Kuzey Avrupa, Alaska ve Kuzey Sibirya'da yağışların artacağını ve Amazon ve Avustralya'nın bazı bölgelerinde azalacak. Kış yağışlarında ise Akdeniz Havzası’nın batısında ortalama yağışların azalması, ülkemizi de içine alan doğusunda ise ortalamalarda kalması bekleniyor. (AA)
