AB'den Türkiye'ye Libya uyarısı: 2019 anlaşmasını tanımadığımızı hatırlatırız

Artı Gerçek - Türkiye ve Libya arasında hidrokarbon alanında mutabakat muhtırası imzalanması Avrupa Birliği'nde (AB) tepkiyle karşılandı. Avrupa Komisyonu Dış İlişkiler Sözcüsü Peter Spano, ayrıntıları henüz bilmediklerini belirtmekle birlikte, yeni mutabakatın dayandırıldığı 2019 tarihli Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılması anlaşmasını tanımadıklarını hatırlattı.

Yazılı açıklama yapan Spano, 2019'da başta Yunanistan olmak üzere Akdeniz'e kıyısı olan bir dizi ülkenin reddettiği anlaşmayı yasal görmediklerini vurguladı. Spano, "AB'nin bu mutabakata karşı 2019'da Avrupa Komisyonu tarafından açıkça dile getirilen tavrının değişmediğini" belirterek, "2019 tarihli Türkiye-Libya mutabakat muhtırası üçüncü ülkelerin egemenlik haklarını ihlal ediyor ve Deniz Hukuku'na uygun değildir" ifadelerini kullandı.

AB yetkilisi, "Yeni anlaşma henüz kamuoyu ile paylaşılmadı. İçeriği konusunda daha fazla açıklamaya ihtiyacımız var. Bölgesel istikrarın altını oyabilecek eylemlerden kaçınılmalıdır” dedi.

DIŞİŞLERİ'NDEN TEPKİ: AB'Yİ HUKUKA SAYGI GÖSTERMEYE DAVET EDİYORUZ

AB'nin açıklaması, Ankara'nın tepkisini çekti. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Büyükelçi Tanju Bilgiç, "Türkiye ile Libya Milli Birlik Hükümeti arasında dün (3 Ekim) imzalanan ve hidrokarbonlar alanında karada ve denizde ikili bilimsel, teknik, teknolojik, hukuki, idari ve ticari işbirliğinin geliştirilmesini öngören Mutabakat Zaptı hakkında Yunanistan ve AB Sözcüsü tarafından yapılan açıklamaların ülkemiz açısından hiçbir önemi ve kıymeti yoktur" dedi.

Bilgiç, "İki egemen devlet arasında işbirliğine yönelik bu anlaşmaya itiraz edilmesi hem uluslararası hukuka, hem de BM’nin temel ilkelerine aykırıdır" diyerek Atina'ya şu tepkiyi gösterdi: "Maksimalist deniz yetki alanı talepleriyle ve bu çerçevede yayımladığı ruhsat sahalarıyla sadece ülkemizin değil, Libya’nın da meşru haklarını gasp etmeye çalışan Yunanistan’ın Türkiye-Libya ilişkilerinin daha da ilerletilmesini önleme çabaları sonuç vermeyecektir."

Açıklamada, AB'ye de tepki gösterilerek "AB’nin ise Yunanistan’ın maksimalist taleplerine ve samimi diyalogdan kaçan ve uluslararası yargı yollarını tıkayan tutumuna destek olması hem kendi müktesebatına hem de uluslararası hukuka aykırıdır. AB, egemen üçüncü ülkeler arasındaki anlaşmalar hakkında yorum yapacak veya hüküm verecek uluslararası bir yargı organı değildir" denildi; "Bu nedenle, hem AB’yi hem de AB’ye üye ülkeleri sınırlarını ve yetkilerini aşmamaya, uluslararası hukuka ve BM ilkelerine uygun olarak devletlerin egemenliklerine ve eşitliklerine saygı göstermeye davet ediyoruz" ifadeleri kullanıldı.

ÇAVUŞOĞLU: ÜÇÜNCÜ ÜLKELERİN MÜDAHALE HAKKI YOK

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu dün gerçekleştirdiği Trablus ziyaretinde Türkiye ve Libya arasında hidrokarbon alanında mutabakat muhtırası imzalandığını açıkladı. Çavuşoğlu ilgili basın toplantısında, ''Bugün geçmişte imzaladığımız anlaşmalar, bugünkü imzaladığımız anlaşmalar iki egemen devlet arasında; Libya ve Türkiye arasında kazan-kazan anlayışıyla imzalanan anlaşmalardır. Dolayısıyla üçüncü ülkelerin, iki egemen ülkenin imzaladığı anlaşmaya müdahale etme hakkı yoktur. Onların ne düşündüğü önemli değil. Önemli olan, bizim imzaladığımız anlaşmalar iki ülke ve iki ülke halkına faydalı mı, faydalı değil mi?'' dedi.

LİBYA'NIN DOĞUSUNDAN TEPKİ

Ancak muhtıraya hem Libya içinden hem de Yunanistan ve Mısır'dan tepki gecikmedi. Libya'nın doğusunu temsil eden Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi'nin Başkanı Akile Salih anlaşmayı yasal olarak görmediklerini söyledi. Atina ve Kahire de, Doğu Akdeniz'de tartışmalı bölgelerde yapılacak faaliyetlere karşı çıkacaklarını duyurdu.

YUNANİSTAN: AB VE NATO NEZDİNDE YANIT VERİLECEK

Yunanistan Dışişleri Bakanlığı, Yunanistan'ın bölgedeki egemenlik haklarını tüm yasal yolları kullanarak uluslararası deniz yasalarına uygun şekilde savunacaklarını belirtti. Açıklamasda ''Sözde muhtıranın uygulanması için atılacak her adım ve her söz fiilen gayrımeşru sayılacak ve boyutuna göre ikili düzeyde, Avrupa Birliği ve NATO nezdinde yanıt verilecek'' denildi.

ATİNA-KAHİRE HATTINDA TEMAS

Çavuşoğlu'nun açıklaması sonrası, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias ile Mısır Dışişleri Bakanı Semih Şükri'nin arasında bir telefon görüşmesi gerçekleştirildiği duyuruldu. Kahire'den yapılan açıklamada, ''Her iki bakan da Trablus'taki mevcut birlik hükümetinin uluslararası anlaşmalar ya da mutabakat muhtırası imzalama yetkisi olmadığının altını çizdiler'' ifadeleri kullanıldı. (DIŞ HABERLER)

Türkiye ile Libya arasında hidrokarbon için mutabakat muhtırası imzalandı

Yunanistan basınından Türkiye senaryoları: '2020 veya 1996 krizleri tekrarlanabilir'