Batı Şeria'da yeni yasadışı konut kararı alan İsrail'e yaptırım çağrısı
Artı Gerçek - Gazze'de ateşkese yanaşmayarak 30 bin 700'ü aşkın Filistinliyi öldüren İsrail, 1967'den beri işgal altında tuttuğu Batı Şeria'da yasadışı biçimde yayılmayı da sürdürüyor. İki devletli çözüm baskılarını reddeden Benyamin Netanyahu hükümeti, Batı Şeria'da 3 bin 500 yeni yasadışı konutun inşasını onayladı.
İsrail'de aşırı sağcı Yerleşim ve Ulusal Vizyon Bakanı Orit Strock, sosyal medyadan yaptığı açıklamada 3 bin 500 yeni yasadışı konutun inşasını onayladıklarını doğrulayarak "Bu topraklara sahip olduğumuz için vatanımızı inşa edeceğiz. Ülkemiz tüm yıkımlara rağmen inşa edilecek. Vatanımızı irademizin gücüyle inşa edeceğiz" dedi. Aşırı sağcı Dindar Siyonist Parti'den parlamentoya seçilen "Hemen hemen 3 bin 500 yerleşim birimi. Sözünü verdik, yapıyoruz. Birlikte yerleşim yerlerini ilerletmeyi sürdüreceğiz" ifadelerini kullandı.
Aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich de, X üzerinden yaptığı paylaşımda "mevcut hükümetin Batı Şeria'da son bir yıl içinde 18 bin 515 konut inşasına ruhsat verdiğini" belirtti. İsrail Maliye Bakanı, "inşaat izinlerinin yanı sıra ulaşım altyapısını, istihdamı ve yaşam kalitesini geliştirmek için de büyük bir yatırım yaptıklarını" ileri sürdü.
Gazze'de ateşkes beklendiği, İsrail üzerinde iki devletli çözüm için baskının arttığı bir dönemde gelen bu karar uluslararası kamuoyunda tepki çekti.
FİLİSTİN YÖNETİMİ'NDEN YAPTIRIM ÇAĞRISI
Filistin Yönetimi'nin Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in yasa dışı yerleşim politikasına caydırıcı uluslararası yaptırımlar uygulanması çağrısında bulundu. Yazılı açıklamada, "İşgal altındaki Batı Şeria'daki işgalci Sivil İdare'ye bağlı sözde Yüksek Planlama Konseyi'nin, başta Maale Adumim Yahudi yerleşim birimi olmak üzere Kudüs çevresindeki bazı yerleşim birimlerini genişletmek için 3 bin 500 yeni yerleşim birimi inşa edilmesini onaylamasını en güçlü şekilde kınıyoruz" ifadeleri kullanıldı.
Yerleşim birimlerinin uluslararası hukuka ve uluslararası meşruiyet kararlarına göre geçersiz ve yasa dışı olduğuna işaret edilen açıklamada, "Yahudi yerleşim birimleri çatışma, savaş ve şiddet döngüsünün devamı için İsrail'in en geniş davetidir ve bölgenin, dünyanın güvenliği ve istikrarına en büyük tehdittir" denildi.
Filistin Yönetimi'nin Dışişleri Bakanlığı, yasadışı Yahudi yerleşimlerinin siyasi bir iki devletli çözümün önünde tehlike oluşturduğunu vurgulayarak, İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Yahudi yerleşim birimlerinin arkasında duran, finanse eden tüm taraflara yaptırım çağrısında bulundu.
ALMANYA: İZİNLER GERİ ALINSIN
İsrail'in en yakın müttefiklerinden biri olmakla beraber resmi devlet politikası olarak iki devletli çözüme destek veren Almanya'dan da kınama geldi. Almanya Dışişleri Bakanlığı, İsrail hükümetinin kararına tepki göstererek verilen inşaat izinlerinin geri alınmasını istedi. Açıklamada "İsrail'in işgal altındaki Filistin bölgelerindeki yerleşim yerleri inşa etme politikası, yürürlükteki devletler hukukuna ciddi biçimde aykırıdır ve iki devletli çözüm çabalarını zayıflatmaktadır" denildi.
"Yerleşim yerlerinin genişletilmesi bölgedeki tüm insanlar açısından barış ve güvenliği eşit bir biçimde tehlikeye sokmaktadır" açıklamasını yapan Alman Dışişleri, "terörist şiddetin her türlü biçiminin en sert biçimde kınandığını ancak terörizmin yasa dışı yerleşimlerin teşviki için gerekçe oluşturmadığını" ifade etti.
RİYAD KINADI: BARIŞI ENGELLİYOR
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, İsrail'in Kudüs ve Batı Şeria'nın büyük bir bölümünü Yahudileştirme girişimleri kınanarak, "Suudi Arabistan, İsrail işgalinin Batı Şeria'da yaklaşık 3 bin 500 konutluk yeni yerleşim birimi inşasını onaylama kararını şiddetle kınıyor" denildi. İsrail'in yasa dışı yerleşim birimi kararının uluslararası kararları, Birleşmiş Milletler sözleşmelerini ve uluslararası insan hakları hukukunu ihlal ettiğinin altı çizilerek, "Bölgede barış ve istikrar fırsatlarının değerlendirilmesini engelliyor" ifadeleri kullanıldı. Riyad, 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulması gerekliliğine vurgu yaptı.
DIŞİŞLERİ SÖZCÜSÜ KEÇELİ: DERHAL SON VERİLMELİ
Türkiye de İsrail'e Filistin topraklarındaki işgal faaliyetlerine derhal son verme çağrısı yaptı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, X hesabından yaptığı paylaşımda, "İsrail makamlarının, Batı Şeria’da 3 bin 500 konut inşa edilmesine yönelik olarak bugün onayladığı plan, Filistin topraklarındaki işgalin daha da genişletilmesi anlamına gelmektedir. Bu eyleme derhal son verilmelidir" dedi.
"İsrail’in uluslararası hukuku daha fazla ihlal etmesine engel olabilmek için işlediği suçların en doğru terminolojiyle tanımlanması gerektiğini" vurgulayan Keçeli, Batı Şeria'daki işgal faaliyetlerinin uluslararası toplum tarafından "yasa dışı yerleşim" olarak adlandırılmasının yeterli olmadığını belirtti. Keçeli, "Söz konusu olan, hukuken Filistin halkına ait topraklara İsrail tarafından zorla el konulmasıdır" ifadelerini kullandı.
İsrail, Arap ülkeleri ile 1967'deki Altı Gün Savaşı sonrasında, BM'nin iki devleti çözüm çerçevesinde Filistinlilere vaat ettiği Batı Şeria, Gazze ve Doğu Kudüs'ü ele geçirmişti. Suriye'ye ait Golan Tepeleri de bu savaşta İsrail tarafından işgal edilmişti.
1949 yılında kabul edilen Dördüncü Cenevre Sözleşmesi ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararları uyarınca işgalci gücün işgal statüsündeki topraklara sivilleri yerleştirmesi hukuka aykırı. Ancak İsrail, Batılı ülkelerin zımni desteği ve kağıt üzerinde kalan tepkilerinin gölgesinde yıllardır işgali altındaki bölgelerde yerleşim yerlerini genişletiyor. Yaklaşık 3 milyon Filistinlinin yaşadığı Batı Şeria'da 490 binden fazla İsrailli ikamet ediyor.
İsrail, 26 Şubat 2023'te Ürdün'ün Akabe kentinde, 19 Mart 2023'te de Mısır'ın Şarm eş-Şeyh kentinde Filistin, Ürdün, ABD ve Mısır'ın katılımıyla düzenlenen toplantılarda yerleşim faaliyetlerini bir süreliğine durdurmayı kabul etmişti. Ancak bu söze rağmen 2023'te yerleşim faaliyetleri, son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. (DIŞ HABERLER, AA, DW Türkçe)