Erdoğan ve Putin bugün Soçi'de görüşecek: Ana gündem Tahıl Koridoru Anlaşması

Artı Gerçek - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan günübirlik ziyaret kapsamında bugün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le görüşmek için Soçi'ye hareket etti. Görüşmenin ana gündem maddesinin Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması olması beklenirken Ukrayna ile Türkiye'nin askeri işbirliği ve Azov komutanlarının iadesi başta olmak üzere, Ankara-Şam arasındaki fay hatlarının da masaya yatırılması bekleniyor.

İki liderin Soçi temasları öncesi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Kiev temaslarının ardından Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile geçen hafta bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşmenin ardından yapılan açıklamada, "Türkiye-Rusya ikili ilişkilerinin tüm boyutlarıyla gözden geçirileceği, güncel küresel ve bölgesel meseleler hakkında fikir teatisinde bulunulacağı" vurgulandı. Düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, "Sayın Cumhurbaşkanımız ve Sayın Putin yakında Soçi'de bir araya gelecekler. Bu görüşmede liderlerimiz ikili ve bölgesel gündemimizde bekleyen konuları etraflıca değerlendirecekler. Bugünkü ziyaretim de liderlerimiz arasındaki görüşmeye bir hazırlık niteliğindeydi" dedi.

TAHIL KORİDORU ANLAŞMASI

'Dünyanın tahıl ambarı' Ukrayna'da geçen yıl başlayan savaşın pandemi sonrası yüksek enflasyon sarmalıyla birleşerek küresel gıda fiyatlarını olumsuz etkilemesi üzerine Birleşmiş Milletler (BM) ve Türkiye'nin arabuluculuğunda Ukrayna ve Rusya arasında imzalanan anlaşma Ukrayna'nın Karadeniz üzerinden tahıl ihracatını sürdürmesine olanak tanıyordu. Rus tarafı ise 'taleplerinin karşılanmadığı ve kendi gıda ve gübre ihracatına ilişkin verilen sözlerin tutulmadığı' gerekçesiyle bir yıl sonra anlaşmadan çekildiğini duyurdu. Geçen yıl temmuz ayında yürürlüğe giren anlaşmanın askıya alınmasıyla Rus ablukasının kaldırıldığı üç limana erişim yeniden engellenmiş oldu. Rusya'nın anlaşmanın yeniden hayata geçmesi için öne sürdüğü şartlar arasında Rusya'nın ziraat bankası Rosselkhozbank'ın uluslararası para transferini sağlayan finans sistemi SWIFT'e geri dönmesi, ziraat şirketlerinin el koyulan ve dondurulan varlık ve hesaplarının iadesi ve Rus gemilerinin sigorta sorunlarının çözülmesi gibi başlıklar bulunuyor.

KATAR FORMÜLÜ DE MASADA

Fidan ve Lavrov'un ikili görüşmesinde Katar'ın dahil olmak istediği alternatif bir anlaşmanın da olası olduğu değerlendirildi. Buna göre Moskova, Katar'ın finansal desteğiyle Türkiye'ye indirimli fiyatla 1 milyon ton tahıl göndermeyi, daha sonra bu tahılın Türkiye'de işlenerek en çok ihtiyaç sahibi ülkelere aktarılması önerisinde bulundu. Rusya Dışişleri geçen hafta bu formülün Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'na 'en uygun alternatif olduğu' değerlendirmesinde bulunmuştu.

RUSYA TAHIL KORİDORUNA ALTERNATİF ROTALARA SALDIRILAR DÜZENLİYOR

ABD Dışişleri Bakanlığı'nın da teyit ettiği bilgiye göre, Ukrayna Tuna nehri üzerinden tahıl ihracatını artırmak için Romanya ve Moldova ile işbirliği yapmaya çalışıyor. Ancak Rus tarafı anlaşmadan çekilmesinden bu yana söz konusu bölgelere düzenli olarak hava saldırıları düzenliyor. Ukrayna Ukrayna Başbakan Yardımcısı Oleksandr Kubrakov'un konuya ilişkin yaptığı son açıklamaya göre, Rusya, anlaşmanın askıya alındığı temmuz ayından bu yana toplam 270 bin ton tahılı imha etti.

BAYRAKTAR VE AZOV TABURU SORUNU

Savaşın ilk dönemlerinde Rusya'ya ağır kayıplar verdiren Bayraktar dronları da dahil silah ve mühimmat satışı Türkiye ile ilişkilerde gerilim noktası olmaya devam ediyor. Öte yandan, Rusya’nın 'savaş suçlusu' olarak nitelediği Azov Taburu komutanlarının Ukrayna'ya iadesi de iki ülke arasındaki ilişkilerde belirleyici konulardan biri olmayı sürdürüyor. Temmuz ayında Türkiye'yi ziyaret eden Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin Azov Taburu komutanlarıyla birlikte ülkesine dönmesine Rus tarafı tepki göstermiş, Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov durumu, "mevcut anlaşmaların doğrudan ihlali" diye nitelemişti.

SURİYE-TÜRKİYE İLİŞKİLERİ VE ADANA MUTABAKATI ÇAĞRISI

Türkiye'de Recep Tayyip Erdoğan'ın yeniden cumhurbaşkanı seçilmesiyle sonuçlanan seçimlerin ardından Türk tarafı, Suriye ile ilişkilerin normalleşmesine yeşil ışık yakarken, Beşar Esad yönetimi, normalleşme için "Türkiye'nin Suriye topraklarından tamamen çekilmesini" şart koşmuştu. İki ülke arasındaki arabuluculuğu üstlenen Rusya'nın Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise Fidan'la gerçekleştirdiği son görüşmenin ardından gayrı resmi temaslarda 'Adana Mutabakatı'nın ortak zemin olarak kabul edilmesi çağrısında bulunduklarını açıklamıştı. Söz konusu mutabakat, 1998'de Türkiye'de Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ve Başbakan Mesut Yılmaz, Suriye'de ise Devlet Başkanı Hafız Esad görev yaparken imza altına alınmıştı. Buna göre, Suriye, ülkesindeki tüm PKK kamplarını kapattıracak ve faaliyetlerini sonlandıracaktı. (DIŞ HABERLER)

Lavrov: Türkiye ve Suriye'ye Adana Mutabakatı'na dönmelerini önerdik