İngiltere'de Trevelyan ailesi, kölecilik geçmişi ile yüzleşti: 'Özür diliyoruz'

Artı Gerçek - İngiltere'nin önde gelen 'aristokrat' ailelerinden biri, Karayiplerdeki Grenada adasındaki kölecilik geçmişi nedeniyle özür dileyecek. 19'uncu yüzyılda adadaki altı şeker kamışı tarlasında 1000'den fazla kişiyi 'köle' olarak çalıştıran, 'köleliğin' 1883'te kaldırılması sonrasında da İngiltere hükümetinden büyük bir tazminat alan Trevelyan ailesi, bölgede bir kalkınma fonu da kuracak.

MEKTUPTA NE DENİYOR?

Ailenin geçen hafta düzenlediği bir toplantıda, Afrikalıların köleleştirilmesi için açık bir özür mektubu yayınlama kararı aldığı belirtildi. Mektubu şu ana dek 42 aile üyesi imzalarken, sayının artması bekleniyor.

Mektupta, "Aşağıda imzası bulunan bizlerse, atalarımızın, sizin atalarınızı köle olarak hapsetmesinden dolayı özür diliyoruz. Kölelik geçmişte de, bugün de kabul edilemez ve iğrençti. Zarar verici etkileri bugün hâlâ sürüyor. Atalarımızın bu konudaki dahlini reddediyoruz" denildi. Aile, İngiltere hükümetine de özür dileme ve tazminat ödeme çağrısında bulundu.

'AİLE TARİHİNDEN ÇIKARIMIŞ BİR BİLGİ'

Trevelyan ailesinin üyelerinden John Dower, atalarının kölecilik geçmişinin "insanlığa karşı suç" anlamına geldiğini söyledi. The Guardian'a konuşan Dower, 2016 yılında akrabası Humphry Trevelyan ile birlikte ailelerinin tarihini incelediklerini ve University College London'daki kölecilik veritabanına baktıklarını anlatarak şöyle dedi: "Okuduklarım beni şoke etti. Ailemden altı kişinin, altı yerde 1004 köleye sahip olduğu yazıyordu. Bunu hiç bilmiyordum. Ailede hayatta olan kimsenin bilmediği ortaya çıktı. Aile tarihinden çıkarılmıştı" dedi.

'UTANÇ DUYDUM'

Ailesinin özür dilemesine önayak olan isimlerden bir diğeri de, Dower'ın kuzeni Laura Trevelyan oldu. BBC'de çalışan Trevelyan, kölecilik geçmişini Dower'dan öğrendikten sonra Grenada'yı 2022'de ziyaret ettiğini ve gördükleriyle "şoke olduğunu" anlattı. "Gerçekten çok korkunçtu. Kölelerin cezalandırıldığı yerleri, işkence araçlarını kendi gözümle gördüm" diyen Trevelyan, "Utanç duydum ve aynı zamanda, bunun benim görevim olduğunu hissettim. Geçmişi onaramazsınız ama acının doğruluğunu kabul edebilirsiniz" dedi.

Trevelyan, "Eğer birisi 'beyaz ayrıcalığına' sahipse, Karayipli köle sahiplerinden gelen birisi olarak bu bendim. Köleliğin kaldırılmasından yaklaşık 200 sene sonra, benim kendi sosyal ve profesyonel pozisyonum, şeker satışlarından elde ettikleri geliri para kazanmak ve sınıf atlamak için kullanan köle sahibi atalarımla bağlantılıydı" diye konuştu.

AİLE TAZMİNAT ALDI, 'KÖLELERE' HİÇBİR ŞEY VERİLMEDİ

Trevelyan, ailesi İngiliz hükümetinden tazminat alırken Afrikalı 'kölelere' hiçbir şey verilmediğini öğrendiğinde de çok şaşırdığını anlattı. Ailesinin köleliğin kaldırılması sonrasında "mülklerini kaybettikleri" gerekçesiyle yaklaşık 34 bin sterlin (bugünün parasıyla 3 milyon sterlin) tazminat aldığını söyleyen Trevelyan, şimdi özür dilemeleri sonrasında ekonomik kalkınma için 100 bin sterlinlik bir fon kuracaklarını da açıkladı.

"Yaklaşık 200 yıl sonra 100 bin sterlin vermek belki yetersiz görülebilir" diyen Trevelyan, "Fakat atalarımızın yaptıkları için özür dileyerek bir örnek teşkil ettiğimizi umuyorum" ifadelerini kullandı.

Grenada Ulusal Tazminatlar Komisyonu ise ailenin jestini "övgüye değer" olarak niteledi. Komisyonun Başkan Yardımcısı Nicole Phillip-Dowe, bir ailenin "Aralarım korkunç bir şey yaptı ve bunun için bir miktar sorumluluk almamız gerekiyor" demesinin çok zor olduğunu belirterek, bu adımı başka ailelerin de takip etmesini umduğunu söyledi. (DIŞ HABERLER)