Kürt petrolü 3 yıl aradan sonra yine ABD yolunda

HABER MERKEZİ - Türkiye ile Kürdistan Bölgesel Hükümeti arasında varılan anlaşma ile Süleymaniye’nin Taktak ilçesinden Adana Ceyhan’a getirilerek dünya pazarlarına sürülen petrol, 3 yıl önce Irak Merkezi Hükümeti ile Kürdistan Bölgesel Hükümeti arasında ciddi sorunlara yol açmıştı. Irak Merkezi Hükümeti anlaşmanın yasadışı olduğunu iddia ederek konuyla ilgili uluslararası mahkemelere başvurmuş, Ceyhan üzerinden ABD’nin Teksas eyaletinin açıklarına kadar ulaşan petrolün ABD’li şirketler tarafından satın alınmasını önlemek için de ABD mahkemelerinde dava açmıştı. Tartışmalı bir süreç sonrasında ABD açıklarına kadar giden gemi Houston mahkemelerinin aldığı karar ile yükünü boşaltamayıp geri dönmüş ve yükünü İsrail’de boşaltmak zorunda kalmıştı.

GEMİNİN ROTASI ABD'NİN DOĞU SAHİLLERİ

Aradan geçen 3 yıldan sonra Ceyhan’dan yola çıkan Aframax Neverland gemisi 650 bin varil petrol ile yeniden ABD’ye gidiyor. The Washington Post Bloomberg’den Julian Lee’nin gemi takip verilerinden derleyerek hazırladığı habere göre Aframax Neverland gemisi üç gün önce Ceyhan’dan hareket ederek Akdeniz’i geçip Okyanus’a açıldı. Resmi olarak Kürdistan Bölgesel Hükümeti’nin yükünü taşıyan petrol tankerinin rotasının yeniden ABD olduğu belirtiliyor.

Bloomberg’in rota takip uzmanları, Aframax Neverland’ın ABD’nin doğu sahillerine ilerlediğini söylüyor. Ancak petrol tankerine kesin bir rota verilmemiş. Gemi mürettebatına da güvenlik nedeniyle rota bilgilerinin verilmediğini belirten Bloomberg, bu nedenle geminin rotasının değişebileceğine de dikkat çekiyor.

PETROL TÜRKİYE ÜZERİNDEN PAZARA SÜRÜLÜYOR

Irak Merkezi Hükümeti’nden alması gereken yüzde 17’lik bütçe payının verilmemesi nedeniyle bölge devletleri ve uluslararası şirketlerle özel anlaşmalar imzalayan Kürdistan Bölgesel Hükümeti, ABD’ye satmak için yola çıkan petrol tankerlerinin ABD mahkemelerince engellenmesi ve gemilerin uzun süre açıkta demirlemek zorunda kalması nedeniyle bu ülkeye petrol taşımacılığını durdurmuştu. Benzer sorunların artması nedeniyle de Kürdistan Bölgesel Hükümeti ile Türkiye arasında özel bir anlaşma imzalandığı ve Kürt petrolünün 3. şahıs ve şirketlere Türkiye petrolü gibi pazarlandığı iddia edilmişti. Ancak sözü edilen Ceyhan çıkışlı Aframax Neverland gemisindeki 650 bin varil petrolün sahibi resmi olarak Kürdistan Bölgesel Hükümeti olarak görülüyor.

IRAK, PETROLÜN KAÇAK OLDUĞU İDDİASIYLA MAHKEMELERE BAŞVURDU

Irak Merkezi Hükümeti, Kürdistan Bölgesi Hükümeti’nin kendi adıyla dünya pazarlarına petrol satamayacağını belirterek bu petrolün kaçak olduğunu iddia ediyor. Bu nedenle petrolü satın alan şirketleri de dava edeceğini belirtiyor. Hatırlanacağı gibi Haziran 2014’te Kürdistan Bölgesi’nden Ceyhan’a getirilen 1 milyon ton ham petrolü yükleyen United Kalavryta petrol tankeri de kendini bu tartışmanın içinde bulmuş, Bağdat Hükümeti’nin ABD’nin Houston mahkemelerinden aldığı karar nedeniyle Teksas açıklarında bekletilmişti. Mahkeme, yükün boşaltılması halinde kaçak petrol uygulamasına tabi tutulacağını ve gemiye el konularak mürettabatının tutuklanacağı kararını almıştı. Bu tartıymalar sonrasında Kürt petrolünü taşıyan gemi Ocak 2015’e kadar Teksas açıklarında beklemiş, akabinde rotasını İsrail’e çevirerek yükünü İsrail limanında boşaltmıştı.

Irak Kürdistanı’nda 25 Eylül’de bağımsızlık referandumu yapılması kararının alınmasından sonra resmi olarak Irak Kürdistan Bölgesel Hükümeti’nin ham petrolünü taşıyan bir yük tankerinin yeniden yönünü ABD’ye çevirmesi, sonucun nasıl olacağı konusunda yeniden merak uyandırıyor. Bloomberg’e konuşan enerji politikaları uzmanı Richard Mallinson, yaşanan girişimi bir test olarak değerlendiriyor. Mallinson, giderek dünya pazarlarında farklı adlar altında da olsa daha fazla yer bulan Kürt petrolünün engellenmesi konusunda, Bağdat’ın geçmişteki gibi davranmayacağını da düşünüyor. Malinson, "Kürt petrolü artık piyasada yer bulan bir ürün. Bağdat, Kürt petrolünün ihraç edilmesine meydan okuyacak gibi gözükmüyor" dedi.