Dolar 6,5 seviyesini görür mü? Merkez Bankası, kurda yerlinin çözülmesini bekliyor

ARTI GERÇEK - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) politika bileşimini uzun süre sıkı tutacağı söylemine, geçen hafta Reuters söyleşisi ile faiz indirimlerinin bu yılın büyük bölümünde öngörmediklerini eklemesiyle birlikte TL'de değer kazancı sürüyor.

Asya borsaları, ABD borsalarının rekor kırmasının ardından yükseliş kaydederken, Tesla'nın Bitcoin aldığını açıklaması sonrasında Bitcoin dün yüzde 20 yükseldi. Küresel piyasalarda dolar, yatırımcıların ABD ekonomisinin Coronavirus'ün etkilerinden diğer ekonomilere göre daha hızlı toparlanacağı beklentisini sorgulamaya başlamasıyla son bir haftanın en düşük seviyesine geriledi. 

Bugüni Hazine iki yıl vadeli sabit kuponlu altı ayda bir yüzde 6,95 kupon ödemeli TL cinsi sukuk ihraç edecek. İhraç doğrudan satış yöntemiyle yapılacak.

Öte yandan, TCMB'nin bugün başlayacak ve yarın da devam edecek yatırımcı toplantıları da piyasalarda takip ediliyor. Genel beklenti TCMB'nin enflasyon raporunda ve geçen hafta Reuters ile gerçekleştirdiği söyleşide verdiği mesajları yatırımcılara da tekrar edeceği yönünde.

TCMB Başkanı Naci Ağbal, cuma günü yayımlanan Reuters söyleşisinde, enflasyondaki yukarı yönlü risklere dikkat çekerek, yüzde 17 seviyesindeki politika faizinde indirimin bu yıl uzun bir süre gündeme alınmasının mümkün olmadığını söylemişti.

Erken bir faiz indirimi yapılmayacağı söylemleri ile TL'de değer kazançları kuvvetlenmiş, CDS'te belirgin düşüşler de görülmüştü. Kasım ayı başında 570 seviyesinde olan beş yıl vadeli CDS'ler 300 baz puanın altına gerilemiş durumda. CDS bugün 289/294 seviyesinde.

Dolar/TL, iki hafta önce 200 günlük hareketli ortalamasını aşağı yönlü kırdıktan sonra, geçen hafta da dolar karşısında yaklaşık yüzde 3,5 değer kazanarak gelişmekte olan ülke para birimleri arasında en iyi performansı gösterdi.

BİREYSEL DÖVİZ İLGİSİ AZALDI, FX İHALE BAŞLANGICI İZLENECEK

TL, dolar ve euro karşısında ekonomi yönetimindeki kasım ayı başındaki değişiklik sonrası yaklaşık yüzde 20 değer kazandı. Ancak, bu değer kazancı Kasım 2020 öncesi dört yılda yaşanan yüzde 60'ın üzerindeki değer kaybının ardından geldi. Son iki haftada ise TL'de dolar karşısındaki değer kazancı yüzde 5 ile benzer para birimleri ortalamasından açık ara pozitif oldu.

Kasımdan beri yabancı girişleri 5 milyar doları portföy yatırımları olmak üzere büyük bölümü swap piyasasından yaklaşık 20 milyar dolar girişe bırakırken bankacılar son haftalarda lokallerin döviz talebinin de oldukça azaldığına dikkat çekiyorlar.

TCMB'nin söylemleri de lokallerin döviz yöneliminin geçen ay ortasından itibaren bittiğini gösteriyor. Bankacılar, TCMB'nin rezerv birikimine başlamada önemli bir gösterge olarak nitelendirdiği lokallerin dövizden TL'ye geçişini döviz alım ihalelerinin başlama zamanını anlamak için izliyorlar.

Ağbal, "Ocak ayının ikinci yarısından itibaren altın dahil yabancı para mevduattaki artışın kayda değer ölçüde yavaşladığını görüyoruz... Son dönemde yurt içi yerleşiklerin TL cinsi varlıklara yönelme eğilimi gözlemliyoruz. Bu durum ters dolarizasyon sürecinde önemli bir sinyal" dedi.

Ağbal, rezevleri artırmak için acele etmeyeceklerini ve rezervleri swap anlaşmaları yolu değil döviz alım ihaleleri ile artırmayı planladıklarını da söyledi.

HEDEF, YASTIK ALTINDAKİ MİKTARIN SİSTEME KAZANDIRILMASI...

Reuters'a konuşan bir bankanın döviz masası işlemcisi, "ABD tahvillerindeki yükselişe rağmen küresel risk iştahının canlı kalabildiğini görüyoruz. Risk iştahı canlı kaldığı sürece TL'de negatif bir fiyatlama beklentimiz yok. Yabancı girişleri devam ediyor. Lokallerin döviz yönelimi bitmiş görünüyor. Güncel yüksek bir talepten bahsetmek mümkün değil" dedi.

Bankacılar, TCMB'nin söylemlerinin lokallerin son dönemdeki döviz mevduat artışlarının bir bölümünün yastık altındaki miktarın sisteme kazandırılması olduğunu gösterdiğine dikkat çekerken, bu söylemin önemine de işaret ederek TCMB'nin döviz alım ihalelerine ilişkin zamanlamasını izliyorlar.

Genel beklenti aceleci bir tavır olmayacağı yönünde. Bankacılar piyasalarda takip edilen diğer konuları Coronavirus'ün ve aşılamanın seyrine ilişkin süreç, ABD ve AB ile ilişkiler olarak özetliyorlar.

VATANDAŞIN SATIŞIYLA AŞAĞI YÖNLÜ EĞİLİM GÜÇLENEBİLİR

İntegral Yatırım Araştırma Direktörü Tuncay Turşucu, öncelikle bir süredir gelişen ülkelere para girişi yaşandığını vurgulayarak, "Bu durum gelişen ülke para birimlerinin ABD Dolarına karşı daha güçlü bir seyir izlemesini sağlıyor. Bunların arasında TL ise, kasım ayındaki TCMB Başkanlık değişimi ve hem para politikası hem maliye politikalarında atılan adımlar ve verilen mesajlarla birlikte daha fazla pozitif ayrıştı" dedi.

Bu gelişmelerin yarattığı etkinin yabancı girişlerinin artmasına neden olduğunu belirten Turşucu, şunları söyledi:

"TL, dolar ve euro karşısında güçlendi. Bu nedenle dolar kuru düşüyor. Dolar kurunda yıl içerisinde 6,50 lira seviyelerine kadar düşüş beklenebilir. Özellikle yabancı girişleri ile düşen kurda, yurtiçi yerleşiklerin satışları da başlaması durumunda aşağı yönlü eğim güçlenebilir. TCMB’nin ne zaman alıma geçeceğini kestirmek güç. Reel kur endeksini takip edecek ve TL’nin ihracata zarar verecek şekilde değerlenme sınırlarında alım yapmaya başlayacaktır. Ancak seviyeyi belirtmek şimdilik erken."

MERKEZ BANKASI DOLARIN BELİNİ KIRDI

InvestAZ Araştırma Müdürü Yunus Topçu, kasım ayında 8,57’den düşüşe başlayan dolar/TL’nin 7,10 seviyesinin altına kadar gerilediğini söyleyerek, "Kasım ve aralık ayında iki adımda toplam 675 baz puan faiz artışına giden TCMB, eski başkanlardan Erdem Başçı’nın zamanında kullandığı ifadeyle doların belini kırdı. Yüzde 17 seviyesine gelen politika faizi ve uzun bir süre daha korunması beklenen şahin duruşun maliyeti reel ekonomiye ülke çapında yüksek olsa da aylardır koruduğumuz görüşümüz olan Dolar/TL’de aşağı yönlü baskının devamını bekliyoruz" dedi.

Merkez Bankası’nın döviz alımlarına henüz başlamamış olmasının da dolar/TL’de 7,00 seviyesinin aşağı yönlü kırılması fikrini destekleyen unsurlardan bir diğeri olduğunu dile getiren Topçu, uluslararası yatırım bankalarının da TCMB’nin öngörüsüne paralel 6,50-6,80 aralığında hedef fiyat güncellemelerine gittiğini hatırlattı.

MERKEZ BANKASI'NIN DÖVİZ İHALELERİ NE ZAMAN BAŞLAR?

Topçu, şöyle konuştu:

"Merkez Bankası ne zaman döviz alımlarına başlar sorusunun cevabını tahmin edebilmemizin bana kalırsa pek imkanı yok. TCMB son yıllarda kitaptaki kuralların tamamen dışında politikalar uyguluyor. Swap ile alınan altın ve döviz rezervlerini dışarıda tuttuğunuz zaman eksi 50 milyar dolara yaklaşan miktarda negatif net döviz rezervi tarihte görülmüş bir olay değil. Durum böyle olunca 2019 Aralık’tan günümüze, 5,80’den 8,57’ye kadar aralıksız devam eden, toplamda 128 milyar dolar döviz satışı yapan Merkez Bankası’nın bu dövizleri hangi seviyeden yerine geri koymayı planladığını günümüz ekonomi ve finans teorilerinin sağladığı perspektifle açıklamamız çok mümkün değil. Ancak dikkatle izlenilmesi gereken nokta faizlerin yüksek seyri ve dövizde düşüş devam ediyorken döviz tevdiat hesaplarında henüz büyük bir düşüş eğiliminin başlamamış olması. Burada başlayacak olan bir çözülme TCMB için de başlama vuruşu görevi görebilir."

Piyasalarda çarşamba günü açıklanacak işsizlik verileri cuma günü açıklanacak beklenti anketi, sanayi üretimi ve ödemeler dengesi verileri de takip edilecek.

10 MADDEDE DOLAR/TL NEDEN GERİLİYOR?

1- Yeni Merkez Bankası yönetiminin göreve geldiğinden bu yana yaptığı politika faiz artırımları, enflasyonla kararlılıkla mücadele söylemleri ve sıkı para politikası uygulaması.

2- Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal’ın sıkı duruşun enflasyonda 2023 hedefi olan yüzde 5’e kadar korunacağı ve bu yılın faiz indirimini konuşmak için erken olduğunu vurgulaması.

3- Başkan Ağbal’ın attığı sıkılaştırma adımlarının ve iletişim politikasının Merkez Bankası’nın bağımsızlık ve şeffaflık konusunda güvenin artmasına neden olması.

4- Başkan Ağbal’ın enflasyonla mücadele vurgusuna devlet yönetiminin üst kademelerinden destek gelmesi ve maliye politikalarında para politikasıyla eşgüdüm sağlandığı izlenimi. 5- 6 Kasım sonrasında yabancı yatırımcının yeniden Türkiye’ye sıcak para girişi sağlaması, TL varlıklarına ilginin artması.

6- Yeni ekonomi yönetimiyle birlikte güven kazanımının Türkiye’nin iflas risk priminde (CDS) gözle görünür düşüşler sağlaması.

7- Yerli yatırımcıların yükselen mevduat faizleri nedeniyle çok az da olsa döviz mevduatında TL’ye dönüş sağlamaları.

8- Küresel piyasalarda gelişen ülke para birimlerine olan ilgi ve genişleyici para politikalarının süreceği beklentisiyle oluşan bol para döneminin sürecek olması öngörüleri.

9- Her ne kadar gecikse ve tartışmalar sürse de ABD’den büyük miktarda yeni teşvik paketinin gelecek olması.

10- Yabancı yatırım bankalarının TL pozisyonu önermesi, üst üste raporlar açıklaması. Türkiye’nin daha yüksek reel faiz veriyor olması da pozitif ayrıştırıyor.