Erdoğan, görevden almanın sinyalini 20 Haziran'da verdi
ARTI GERÇEK - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Murat Çetinkaya'nın bir gece yarısı Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle görevden alınıp, yerine yardımcısı Murat Uysal'ın atanmasına yönelik tepkiler giderek artarken, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın aslında görevden almayla ilgili sinyali 20 Haziran'daki konuşmasında verdiği ortaya çıktı.
Erdoğan, Çetinkaya'nın görevden alınmasına ilişkin son açıklamasında, "Kendisine ekonomi toplantılarında defalarca faizi indirmesi gerektiğini söyledik. ‘Faiz düşerse, enflasyon düşer’ dedik. Gerekeni yapmadı. Aynı kulvarda değildik" dedi.
Ancak, yakın geçmişte yapılan bazı açıklamalar görevden almanın bir süreden beri planlandığını gösteriyor.
ERDOĞAN: KESİN BİR ÇÖZÜMÜ KISA ZAMAN İÇERİSİNDE GETİRECEĞİZ
Çetinkaya, 2019'un ilk enflasyon raporunu 30 Ocak'ta açıklamış, "2019 sonunda yüzde 14,6'e, 2020 yılı sonunda yüzde 8,2'ye, 2021 yılı sonunda ise yüzde 5,4'e geriledikten sonra, orta vadede yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanacağını tahmin ettiklerini" söylemiş, "Mümkün olan en kısa sürede tek haneli enflasyona ulaşabileceğimiz parasal duruş ne ise bu şekilde devam edeceğiz" diye eklemişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Çetinkaya'nın başkanlık yaptığı dönemde Merkez Bankası'nı, faizleri yüksek tuttuğu gerekçesiyle birçok kez eleştirdi. TCMB en son Eylül 2018'de politika faizini yüzde 17.75'ten 625 baz puan artışla yüzde 24 seviyesine çekti. Bu artırımın ardından en son haziran ayında yaptığı toplantı sonrasında da politika faizini değiştirmediğini açıkladı.
Erdoğan, 20 Haziran'da yabancı medya mensuplarına yaptığı açıklamada, "Faiz bize zarar veriyor, benim düşüncem bu ama benim düşüncemi en yakınımdaki arkadaşlarımın bir çoğu paylaşmıyor. Gerçek ortada olduğu halde enflasyon yükseldiği halde... Kendilerine bunu zaten yüksek enflasyonla ispatlamış olmamıza rağmen..." demiş ve eklemişti:
"Benim ülkemde malesef şu anda politika faizi yüzde 24.. Böyle bir şey olamaz. Onun için buraya kesin bir çözümü inşallah kısa zaman içerisinde getireceğiz. Çünkü bu faiz politikasından Türkiye'nin çok dikkatli bir şekilde bir dönüş yapması gerekiyor."
Türkiye'nin 2018 yılı enflasyon oranı yüzde 20,3 olmuştu. Böylece son 16 yılda enflasyon ilk kez yılı yüzde 20 seviyesinin üzerinde tamamlamıştı.
SON ZAMANLARDA FİKİR AYRILIĞI DERİNLEŞTİ
İngiliz haber ajansı Reuters, "Ekonomik durgunluk, para biriminin değerinde sürekli yaşanan değişiklik ve yüksek enflasyon karşısında, hükümet ve Merkez Bankası arasındaki fikir ayrılıkları derinleşirken, Türkiye, Merkez Bankası Başkanı'nı Cumartesi günü görevden aldı" dedi.
Türkiye Hükümeti'nden isminin verilmesini istemeyen iki yetkilinin görüşlerine dayandırdığı haberinde Reuters, kaynaklardan birinin şu sözlerine yer verdi: "Son dönemde ekonomiden sorumlu bakanlarla Merkez Bankası Başkanının arasındaki fikir ayrılıkları derinleşmişti."
Diğer kaynağın ise "Cumhurbaşkanı ve Maliye Bakanı, Çetinkaya'nın istifa etmesini istedi, ancak Çetinkaya Merkez Bankası'nın bağımsız olduğunu hatırlatıp istifa etmeyi reddetti" dediğini yazdı.
Financial Times, gelişmeyi "Murat Çetinkaya'nın süresi dolmadan bir yıl önce görevden alınması, Merkez Bankası'nın bağımsızlığı konusundaki soru işaretlerini artırıyor" ifadeleriyle haberleştirdi.
Katar merkezli Al Jazeera televizyonu da, "Türkiye, ekonomik durgunluktan geçerken Merkez Bankası Başkanı'nı görevden aldı" dedi ve Başkana, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından faiz oranları düşürme konusunda baskı yapıldığını söyledi.
Bloomberg haberinde de, "Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Murat Çetinkaya'yı sürpriz bir şekilde Merkez Bankası Başkanlığı görevinden alarak, faiz oranlarının indirilmesi beklenen tarihten birkaç hafta önce piyasaların tepkisini riske attı" ifadeleri yer aldı.
