Nişasta bazlı şeker ithalatının önü açıldı

EKONOMİ - Bir yandan kamunun elindeki şeker fabrikalarını satışa çıkaran hükümet, diğer yandan da sürpriz bir kararla, nişasta bazlı şeker (NBŞ) ithalatının önündeki gümrük duvarlarını kaldırdı. Resmi Gazete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı'na göre bu yıl Bosna Hersek'ten 20 bin ton NBŞ ithal edilecek.

Özelleştirmeye açılan Alpullu, Erzincan ve Kastamonu şeker fabrikalarının bir yıllık üretimine denk gelen NBŞ ithalatıyla, kısa süre önce NBŞ üretim kotasının düşürülmesi de anlamını yitirmiş oldu.

14 FABRİKA SATILIYOR

Hükümet sürpriz bir kararla önce kamunun elindeki 14 şeker fabrikasını satışa çıkardı. Milyonlarca pancar çiftçisinin tepkisini çeken bu kararın NBŞ lobisinin isteğiyle alındığı iddiaları ortaya atıldı. Hükümet kamuoyunda oluşan tepkilerin önünü kesmek için NBŞ üretim kotasını yüzde 10'dan yüzde 5'e indirme kararı aldı.

Bu sürpriz karar kamuoyunda, "göz boyama taktiği" olarak nitelendirildi ve özelleştirme sonrası NBŞ'nin önünün yeniden açılabileceği iddia edildi. Hükümet tepkilere rağmen fabrikaları satmaktan vazgeçmedi, aksine özelleştirme sayesinde pancar şekeri üretiminin artacağı yönünde açıklama yaptı. Ancak 4 fabrika satılıp 10 fabrika için de ihale günü beklenirken hükümetten NBŞ ithalatıyla ilgili yeni bir sürpriz karar geldi.

Hükümet, Resmi Gazete'nin dünkü sayısında yayımlanan kararla Bosna-Hersek menşeli tarım ürünleri için sıfır gümrük ile tarife kontenjanı açtı.

Buna göre 2018 yılı içinde bu ülkeden 8 bin ton büyükbaş, 2 bin ton koyun-keçi eti ithalatına gümrük vergisi alınmaksızın izin verilebilecek. Ayrıca toplam 2 bin ton sığır, domuz, koyun, keçi, at, eşek, katır veya bardoların yenilen sakatatı yine vergisiz ithal edilebilecek. 85 bin ton buğday unu veya mahlut un ile 75 bin ton ayçiçek, aspir veya pamuk yağı da sıfır gümrükle getirilebilecek.

Hürriyet gazetesinde yer alan habere göre, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yetkilileri ise Bosna-Hersek’ten yapılan ithalatın Bosna’ya destek vermek amacıyla yapıldığını belirterek, "İki ülke arasındaki ilişkiler gereği bize satabileceklerini bildirmişler. Biz de alabileceklerimizi. Geçen yıl 150 bin ton buğday unu almışız. Ama un üreticilerimizden gelen tepkiler üzerine bu yıl 85 bin tona indirmişiz tarife kontenjanını. Zaten kontenjan açmamız bu miktarda ithalat yapacağımız anlamına da gelmiyor" bilgisini verdi.

NBŞ İTHALATININ ÖNÜ AÇILIYOR

Glikoz ve fruktoz dahil diğer şekerler için de 20 bin tonluk tarife kontenjanı açılmasına tepki gösteren Şeker-İş Sendikası Başkanı İsa Gök ise, şöyle konuştu: "Fruktoz ve glikoz, nişasta bazlı şekerden (NBŞ) üretilir. Aslında dünkü kararla yapılan NBŞ ithalatının önünü açmaktır. 20 bin ton glikoz ve fruktoz 28 bin ton pancar şekerine eşdeğerdir. Hükümet NBŞ kotasını yüzde 10’dan yüzde 5’e düşürdüğü müjdesi verirken şimdi ithalatın önünü açıyor. TÜRKŞEKER ile özel sektör şeker fabrikalarının ambarlarında 1 milyon tonun üzerinde şeker stoku varken sıfır gümrükle ithalat yapmak da nereden çıktı? Bunu kim istedi?"

SUNİ BAL DA GELECEK

Sözcü gazetesinde yer alan habere göre, Bakanlar Kurulu Kararı'yla Bosna Hersek'ten bu yıl ithal edilecek 20 bin ton NBŞ için gümrük duvarları tamamen kaldırıldı. Yıl sonuna kadar NBŞ olarak bilinen, saf laktoz, maltoz, glikoz ve früktoz ile şeker şurupları ve suni bal ithal edenler, 20 bin tonluk alıma kadar gümrük vergisi ödemeyecek. NBŞ ile birlikte Türkiye'de yaygın olarak kullanılan ve sağlığa zararlı olduğu uyarıları yapılan suni balın ithalatının önünün açılması da dikkat çekti.

İthalatına karar verilen 20 bin tonluk NBŞ'nin, Türk çiftçisinin ürettiği pancardan elde edilen 28 ila 30 bin tonluk doğal şekere eşit olduğu bildirildi. Hükümetin satışa çıkardığı Alpullu Şeker Fabrikası'nın yıllık 25 bin ton pancar şekeri üretim kotası bulunuyor. Erzincan Şeker Fabrikası'nın 26 bin 500 ton, Kastamonu Şeker Fabrikası'nın da 32 bin 700 ton üretim kotası bulunuyor.