Dolar 9,50 seviyesinde: Enflasyona yeni zirve yaptırması beklenen unsurlar neler olacak?
ARTI GERÇEK - G20 Zirvesindeki Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Joe Biden görüşmesinden çıkan iyimser havanın desteğiyle gerileyen döviz kurları bugün dünkü seviyelerin hafif üzerinde seyrediyor. Yen ayın ve haftanın ilk gününde 9,50'nin altını gören ve 9,53'ten kapanan dolar/TL, bu sabah ise 9,50 seviyesinde değerleniyor. Euro/TL, 11,10'un altında işlem görüyor.
Dolar/TL, iş insanı Osman Kavala ile ilgili çağrı yapan 10 büyükelçi için Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "istenmeyen kişi" ilan edilmesi yönündeki açıklaması ile başlayan diplomatik gerilim ile geçen hafta yükseldiği 9,85 tarihi zirvesi sonrasında 9,42'ye kadar gerilemişti.
Analistler, Batı ile ilişkilerin daha da kötüleşmesi ihtimalini yaratan gerilimin azalmasının TL'ye pozitif yansıdığını belirtirken, kur haftayı 9,60'a yakın seviyelerde tamamlamıştı. TL dün ise dolar karşısında yüzde 1 ile gelişmekte olan ülke para birimlerinin ötesinde değer kazanırken bankacılar bu kazancı Türkiye-ABD görüşmesi sonrası negatif bir hava oluşturabilecek açıklama olmamasına bağladı.
EKİM ENFLASYON VERİSİ YARIN AÇIKLANACAK
Piyasada yarın ise ekim ayına ilişkin enflasyon verileri izlenecek. Anketlerde Tüketici Fiyatları Endeksi'nin (TÜFE) ekimde aylık bazda yüzde 2,76, yıllık ise yüzde 20,4 ile Kasım 2018'den beri en yüksek seviyeye ulaşması bekleniyor.
TÜİK, ekim ayı enflasyon rakamlarını 3 Kasım Çarşamba günü saat 10:00'da açıklayacak. Nisan ayına kadar yedi aylık yükselişin ardından tüketici enflasyonu mayısta tam kapanma tedbirlerinin etkisiyle yüzde 16,59'a düşmüştü. Ardından enflasyon, eylül ayında yüzde 19,58'e yükselerek politika faizini aşmış ve Mart 2019'dan beri en yüksek seviyesine ulaşmıştı.
TÜFE'NİN YÜZDE 20'Yİ AŞTIĞI TAHMİN EDİLİYOR
Gıda ve enerji fiyatları başta olmak üzere devam eden yukarı yönlü riksler nedeniyle, yıllık TÜFE’nin ekim ayında yüzde 20’yi aştığı tahmin ediliyor.
Reuters'ın 15 katılımcıyla gerçekleştirdiği anket TÜFE'nin yaklaşık üç yılın zirvesi olan yüzde 20,4'ye yükseldiğine işaret etti. Ankette ekim ayı için yıllık enflasyon tahminleri yüzde 19,3 ila yüzde 21,1 arasında değişiyor. Aylık enflasyon tahminleri ise yüzde 1,9 ila yüzde 3,4 bandında yer alıyor.
Bloomberg HT'nin enflasyon anketine katılan 23 kurumun yıllık enflasyon için medyan beklentisi yüzde 20,25 olurken aylık enflasyon beklentisi yüzde 2,70 oldu.
Foreks'in 17 banka/kurum ekonomisti ile düzenlediği ankete göre, TÜFE'de ekim ayı ortalama tahmin yüzde 2,49 artış olurken, yıllık veride ise medyan tahmin yüzde 20,18, ortalama yüzde 20,06 olarak gerçekleşti.
Goldman Sachs ise yüksek çekirdek, gıda ve yakıt fiyatları sebebiyle enflasyonun ekim ayında yüzde 20,6 seviyesine çıkacağını hesapladı.
EKİMDE TETİKLEYİCİ BEŞ UNSUR
Ekim ayında zirve yapması beklenen enflasyonu etkileyen beş unsur, gıda fiyatlarındaki yüksek seyir, enerji fiyatlarındaki yükseliş, tütün fiyatlarına yapılan zamlar, eylül sonu itibariyle sona eren bazı mal ve hizmetlerdeki KDV indirimleri ve TL'de yaşanan değer kaybı olarak sıralanıyor.
İSTANBUL'UN ENFLASYONU YÜZDE 20,8'E ULAŞTI
TÜİK enflasyon verisi için özellikle alt kalemler bazında önemli bir öncü gösterge olarak takip edilen İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) fiyat artışları da enflasyonda yükseliş eğiliminin devam ettiğini ortaya koydu. İstanbul'da ekimde gıda fiyatları yüzde 4,2 artış gösterirken, İstanbul'un yıllık enflasyonu yüzde 20,76 arttı. İstanbul'da perakende fiyatlar ekimde aylık bazda ise yüzde 3.29 artış kaydetti.
ANKARA'DA GIDA FİYATLARI YÜZDE 1,45 ARTTI
Öte yandan Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş), Ankara'da hesaplanan gıda enflasyonunun ekimde bir önceki aya göre yüzde 1,45 arttığını açıkladı.
'GEÇİCİ' DİYEN MERKEZ BANKASI'NDAN 4,3 PUAN REVİZYON
Geçtiğimiz hafta yılın son enflasyon raporu toplantısında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) enflasyon tahminlerini keskin şekilde yukarı revize etti. TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, 2021 yıl sonu enflasyon tahminini 4,3 puanlık güncellemeyle yüzde 14,1'den yüzde 18,4'e yükselttiklerini açıkladı. Kavcıoğlu, 2022 yıl sonunda yüzde 11,8'e ve 2023 yıl sonunda ise yüzde 7 seviyesine geriledikten sonra orta vadede yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanacağını tahmin ettiklerini bildirdi.
Kavcıoğlu, bir önceki rapor dönemine göre gıda fiyatları ve Türk Lirası cinsinden ithalat fiyatları varsayımlarındaki güncellemelerin enflasyon tahminini sırasıyla 2,1 puan ve 1,5 puan artırdığını söyledi.
Yönetilen/yönlendirilen fiyatların ise büyük ölçüde alkol-tütün kaynaklı olarak tahmini 0,3 puan yükselttiğini dile getiren Kavcıoğlu, çıktı açığındaki güncellemenin de tahmini 0,4 puan yukarı çektiğini ifade etti.
TCMB yükselen enflasyona rağmen, enflasyonda yükselişe yol açan unsurların geçici olduğu düşüncesiyle son iki ayda 300 baz puan faiz indirimine gitti.
