Enflasyon 2019'dan sonra ilk kez yüzde 16'yı aştı, 20 ayın zirvesine çıktı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre, martta Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 16,19, aylık yüzde 1,08 arttı.

Piyasanın medyan tahmini TÜFE'nin aylık yüzde 1,04 artacağı yönündeydi.

Reuters'ın 16 katılımcıyla gerçekleştirdiği ankete göre, TÜFE'nin aylık olarak yüzde 1,04 artış göstermesi, yıllık bazda ise yüzde 16,11 seviyesine yükselmesi bekleniyordu.

TÜFE'de (2003=100) 2021 yılı mart ayında bir önceki aya göre yüzde 1,08, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 3,71, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16,19 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 13,18 artış gerçekleşti.

Enflasyon 2019 yılından sonra ilk kez yüzde 16 seviyesini aştı. En son 2019 yılının ekim ayında tek haneli sayıları gören yıllık enflasyon o zamandan bu yana çift hanede seyrediyor. Verilere göre tüketici fiyatlarında yıllık enflasyon 6'ncı ayda da yükselişini sürdürdü ve 2019 Temmuz ayından bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Türk Lirası'nın yüzde 10'a yakın değer kaybettiği Mart ayında üretici fiyatlarındaki yüksek enflasyon da dikkat çekti.

Mart ayının son döneminde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) başkanlığında yaşanan değişimin ardından kurda yükseliş kaydedilmişti. Ayın sonundaki fiyatlamaların etkisiyle Türk Lirası'nda yüzde 10'a yakın düşüş kaydedildi.

Yıllık en düşük artış yüzde 2,87 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla, yüzde 7,43 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 8,01 ile haberleşme ve yüzde 8,33 ile eğitim oldu.

Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 24,85 ile ulaştırma, yüzde 23,64 ile ev eşyası ve yüzde 21,49 ile çeşitli mal ve hizmetler oldu.

Aylık en az artış gösteren grup yüzde 0,04 ile alkollü içecekler ve tütün oldu. Ana harcama grupları itibarıyla 2021 yılı Mart ayında ulaştırma grubunda değişim gerçekleşmedi. En az artış gösteren diğer ana gruplar yüzde 0,54 ile ev eşyası ve yüzde 0,70 ile konut oldu.

Buna karşılık, 2021 yılı Mart ayında artışın yüksek olduğu gruplar ise sırasıyla,yüzde 3,70 ile sağlık, yüzde 2,77 ile eğitim ve yüzde 2,60 ile lokanta ve oteller oldu.

Mart 2021’de, endekste kapsanan 415 maddeden, 93 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 35 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 287 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.

EKONOMİSTLER NE DİYOR?

Ekonomistler enflasyonun yeni bir kur etkisi olmadığı senaryoda nisanda zirveyi göreceğini öngörüyordu. Ancak bu beklentiler TCMB'de başkan değişimiyle birlikte kur şoku oluşması nedeniyle önümüzdeki günlerde yeniden revize edilecek görünüyor.

TCMB söylemlerinden piyasaların bu ay bir faiz indirimi yapılmayacağını tahmin ettiği 15 Nisan faiz kararı toplantısı ve ay sonundaki enflasyon raporu da izlenecek diğer gelişmeler arasında öne çıkıyor.

TCMB'nin 18 Mart'taki 200 baz puan faiz artışından sonra yaklaşık yüzde 4 değer kazanan TL, Naci Ağbal görevden alındığından beri yüzde 13'ten fazla değer kaybederken, BIST-100 endeksi ise 2008 küresel finansal krizinden beri en sert düşüşü yaşadı.

Reuters anketinde 2021 yılsonu tahmin medyanı yüzde 12,15 olarak gerçekleşirken tahminler yüzde 10,2 ile yüzde 15 bandında yer alıyor. TCMB'nin yılsonu enflasyon yüzde 9,4 seviyesinde bulunurken, ekonomistler gelecek aylarda yılsonu tahminlerini daha yukarı çekmek zorunda kalabiliceklerini ifade ediyorlar.