Uzmanlar, Albayrak'ın reform paketini beğenmedi
Ekonomistler, Albayrak'ın açıkladığı reform paketini zayıf bulurken, özellikle kıdem tazminatı ve kurumlar vergisi ile ilgili maddeleri eleştirdi.
ARTI GERÇEK - Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Yeni Ekonomi Programı (YEP) kapsamında "Yapısal Dönüşüm Adımları" paketini açıkladı.
Albayrak paket içeriğini açıklamadan önce, "Bu paketle ekonomimizin karşılaştığı en temel sorunlara yeterli çözümler sağlayacağını düşündüğümüz adımların ilk aşamasını ele aldık. Sadece 2019 yılında hayata geçirmeyi taahhüt ettiğimiz düzenlemeleri ve adımları paylaşacağız. Gelecek yıl atılacak adımların paylaşımı seneye yapılacak" bilgilendirmesi yaptı.
Bu adımları hayata geçirecek güçlü iradeye ve uzun zamana sahip olduklarını belirten Albayrak Türkiye'nin önünde 4.5 yıllık seçimsiz dönem olduğunu ve gündemin ekonomide reform olduğunu söyledi.
REFORMLARIN BAŞINDA FİNANSAL SEKTÖR VAR
Albayrak, reformların başında finansal sektör olduğunu belirterek, "Özel bankaların ihtiyaç halinde hazır tuttukları yeniden sermayelendirme planları çerçevesinde sermayeleri artırılacak..Bankaların sermayelerinin güçlendirilmesi strateji kapsamında ilk adımımız kamu bankalarının sermayesini güçlendirmek olacak. Hazine ve Maliye Bakanlığı ihraç edeceği yaklaşık 28 milyar TL'lik devlet iç borçlanma senetlerini kamu bankalarına verecekler. Böylelikle kamu bankalarının sermaye yeterliliği ve likidite karşılama oranı artırılarak bilançoları çok daha dirençli hale getirilecek" dedi.
EKONOMİSTLER REFORM PAKETİNİ BEĞENMEDİ
Ancak, Albayrak'ın açıkladığı reform paketi ekonomistlerin ve uzmanların pek çoğu tarafından beğenilmedi. Eksik ve reform içermeyen bir bir yapıda olduğu dile getirildi.
Ekonomist Uğur Gürses, "Reform bunun neresinde?" diye sordu.
"çalışmalar devam ediyor" brifingi...
— uğur gürses (@ugurses) April 10, 2019
Reform bunun neresinde?
— uğur gürses (@ugurses) April 10, 2019
EMEKLİLİK VE KIDEM TAZMİNATI SİSTEMİ DEĞİŞİYOR
Albayrak açıklamalarında, "Emeklilik sisteminin reforme edilmesi en önemli yapısal reformlardan biri. Daha sürdürülebilir emeklilik sistemi vatandaşa fayda sağlayacak. Tamamlayıcı emeklilik sistemiyle tasarruflar artırılarak dış müdahalelere karşı ekonomi güçlü hale gelecek. BES ve kıdem tazminatının yapılandırılması tüm paydaşların katılımıyla kıdem tazminatı reformunu hayata geçireceğiz. Kıdem tazminatı fonu ile BES'in entegrasyonu planlanıyor. Yeni yapıyla birlikte beş yılda sistemde biriken fonların milli gelirin yüzde 10'unun üstüne çıkacağını öngörüyoruz" dedi.
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, açıklamaların ardından tepki gösterek, "Yapısal reformlar adı altında işçi sınıfının haklarını geriletecek, kıdem tazminatına göz koyacak, güvencesiz çalışmayı yaygınlaştıracak, halkın ekmeğini küçültecek, adaletsizliği büyütecek, "yüzde 99’a karşı yüzde 1’i" kurtarmaya yönelik hiçbir adıma izin vermeyeceğiz" dediç
"Yapısal reformlar adı altında işçi sınıfının haklarını geriletecek, kıdem tazminatına göz koyacak, güvencesiz çalışmayı yaygınlaştıracak, halkın ekmeğini küçültecek, adaletsizliği büyütecek, "yüzde 99’a karşı yüzde 1’i" kurtarmaya yönelik hiçbir adıma izin vermeyeceğiz"
— Arzu A. Çerkezoğlu (@ArzuCerkezoglu) April 10, 2019
CHP Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca da, Çerkezoğlu'nun Twitter mesajını alıntılayarak, "Albayrak ekonominin iflasını paket adı altında "reform" diyerek saklamaya çalışıyor. Faturayı halka kesen uygulamalara geçit yok" diye tepkisini dile getirdi.
Bakan #BeratAlbayrak konuşuyor, ekonominin iflasını paket adı altında"reform" diyerek saklamaya çalışıyor. Faturayı halka kesen uygulamalara geçit yok! #ekonomi #kıdemtazminatı #güvencesizçalışma https://t.co/7knumDgjZU
— Gülizar Bicer Karaca (@GulizarBicer) April 10, 2019
CHP 'nin bir diğer Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak, "Taksitli reform olmaz. Parça başı reform yapılmaz.
Reform Programı mevcut durumu gerçekçi bir şekilde tespit eder. Sorun alanlarına dönük çözümleri belirgin bir takvimle sunar. Aksi halde kimseyi ikna edemezsiniz. Tıpkı bugün olduğu gibi" diye yazdı.
Taksitli reform olmaz. Parça başı reform yapılmaz.
— Faik Öztrak (@faikoztrak) April 10, 2019
Reform Programı mevcut durumu gerçekçi bir şekilde tespit eder.
Sorun alanlarına dönük çözümleri belirgin bir takvimle sunar.
Aksi halde kimseyi ikna edemezsiniz. Tıpkı bugün olduğu gibi.
Ekonomi yazarı İbrahim Kahveci, "Özet: Zorunlu BES ve Kıdem Fonu gibi uygulamalar ile Milletten daha çok gönüllü = zorunlu para toplanacak" değerlendirmesi yaptı.
Özet: Zorunlu BES ve Kıdem Fonu gibi uygulamalar ile Milletten daha çok gönüllü = zorunlu para toplanacak.
— ibrahim Kahveci (@Kahvecibrahim) April 10, 2019
İktisatçı Ümit Akçay, "Açıklanan yol haritasında, Türkiye ekonomisin karşılaştığı temel açmazların herhangi birine dair anlamlı bir bakış açısı bulunmuyor. Bu çerçeve, ekonomi yönetiminin gelişmeler karşısında sürüklendiğini teyit ediyor. Ekonomik krize ek olarak, yaşanan kriz yönetiminin krizidir" dedi.
Açıklanan yol haritasında, Türkiye ekonomisin karşılaştığı temel açmazların herhangi birine dair anlamlı bir bakış açısı bulunmuyor. Bu çerçeve, ekonomi yönetiminin gelişmeler karşısında sürüklendiğini teyit ediyor. Ekonomik krize ek olarak, yaşanan #KrizYönetimininKrizi'dir. https://t.co/c0vZ4q2gtS
— Umit Akcay (@umitak) April 10, 2019
Lojistik master planı ile Varlık fonunun ne alakası olduğunu açıklamadan, o planın bir anlamı yok. Temel bir bürokratik mimari sorunu var ve her adım bunu daha da derinleştiriyor.#KrizYönetimininKrizi
— Umit Akcay (@umitak) April 10, 2019
Ekonomist Yalçın Karatepe, "Kurumlar vergisini azaltacaklar ve vergiyi tabana yayacaklarmış. Vatandaşa ek vergi yolda..." dedi.
Albayrak, açıklamalarında "Yeni vergi mimarisi kapsamında istisna ve muafiyetler azaltılacak, kurumlar vergisi düşürülecek. Beyanname yaygınlaştırılacak, gelire göre artan oranlarda vergilendirme planlanıyor. Vergi dönüşümünde önemli bir alan mükellef hakları, mükellef hakları icra kurulu kuracağız" demişti.
Kurumlar vergisini azaltacaklar ve vergiyi tabana yayacaklarmış. Vatandaşa ek vergi yolda...
— Yalçın Karatepe (@ykaratepe) April 10, 2019
Şimdiye kadar söylediği tek somut şey Kamu bankalarına 28 milyar lira hazine kağıdı verecekler gerisi lafı güzaf
— Yalçın Karatepe (@ykaratepe) April 10, 2019
Vergi uzmanı Ozan Bingöl de aynı konuya dikkat çekerek, "Ben size paketi özetleyeyim; Yüksek gelirli gruplardan çok vergi alacağız ve dolaylı vergileri azaltacağız dedi peşinden kademeli olarak kurumlar vergisini düşüreceğiz dedi ve özet bitti!" dedi.
Ben size paketi özetleyeyim;
— Ozan Bingöl (@ozanbingoll) April 10, 2019
Yüksek gelirli gruplardan çok vergi alacağız ve dolaylı vergileri azaltacağız dedi peşinden kademeli olarak kurumlar vergisini düşüreceğiz dedi ve özet bitti!
Mustafa Sönmez ise, "Türk İş'in kırmızı çizgimizdin dediği Kıdem Tazminatı Fonu'na heves ediyorlar. Ham hayal" ifadesini kullandı.
Enerji ve inşaattaki batık firmaların hisselerini bankalara önerecekler.
— Mustafa Sönmez (@mustfsnmz) April 10, 2019
"Borç-hisse takası" ile batık şirketler bankalara yamanacak.
Bakalım öncekle hangi yandaşlara öncelik verilecek.
Türk İş'in kırmızı çizgimizdin dediği Kıdem Tazminatı Fonu'na
— Mustafa Sönmez (@mustfsnmz) April 10, 2019
heves ediyorlar.
Ham hayal.
İktisatçı Nesrin Nas, "İsterse 30 tane paket açıklasınlar. Böyle bir demokrasi ve hukuk anlayışıyla bu krizden çıkmanın imkanı yok. Artık idare etme zamanı da geçti. Yapmaları gereken tek yapısal reform var. O da Türkiye’ye yeniden demokratik bir hukuk devleti hüviyeti kazandırmak. Gerisi laf-ı güzaf" dedi.
İsterse 30 tane paket açıklasınlar. Böyle bir demokrasi ve hukuk anlayışıyla bu krizden çıkmanın imkanı yok. Artık idare etme zamanı da geçti. Yapmaları gereken tek yapısal reform var. O da Türkiye’ye yeniden demokratik bir hukuk devleti hüviyeti kazandırmak. Gerisi laf-ı güzaf
— nesrin nas (@Nesrinnas) April 10, 2019