1 ayda inşa edildi 9 yılda tamir edildi
Haliç'in kıyısına 1898'de Bulgaristan'dan getirilen demir levhalarla 1 ayda inşa edilen 'Demir Kilise'nin 9 yıldır süren restorasyon çalışmaları nihayet bitti. Kilise 9 Ocak'ta açılıyor.
Emre ÜNSALLI
ARTI GERÇEK - İstanbul Haliç kıyısında Balat’a doğru ilerlerken insanı hayretler içinde bırakan demirden yapılmış bir kilise çıkar karşınıza.
'1 AYDA İNŞAA EDİLEN DEMİR KİLİSE'NİN HİKAYESİ
Etrafında hiçbir yerleşimin hatta küçük de olsa bir binanın bulunmadığı bu yalnız bırakılmış demir kilise'nin hikayesi en az görünüşü kadar etkileyici.
14 mart 1850 yılında İstanbıl'da Bulgar Kilise Cemaati'nin resmen kurulmasından 10 yıl sonra 3 Nisan 1860 yılının paskalya ayininde sıra Fener Rum Patriği'nin adının anılacağı bölüme gelindiğinde cemaatin tamamı "Patriği anma Sultanı an' diye bağırmaya başladı.
Bunun üzerine Episkopos İlaroin Makariopolski, Rum Patrikhanesi'ne olan bağı reddederek Bulgar Kilisesi'nin bağımsızlığını ilan etti.
Bu olayın hemen ardından, İstanbul'da bulunan Bulgar esnaf loncası binlerce imzanın yer aldığı mazbatayı saraya götürerek dönemin padişahı Abdülaziz'e bağlılıklarını sunarlar.
Fener Rum Patriği tüm bu yaşananlardan 12 yıl sonra 1872’de Bulgarları aforoz eder. Bulgarların önrmsemediği bu olayın ardında Fener Rum Patrikhanesi’nin de devri kapanmış olur.
1898 yılına gelindiğinde Bulgar cemaati Bugün Demir Kilise'nin yakınlarındaki ahşap kilise yerine daha büyük bir kilise yapmak ister. Ancak izin alınamaz.
Bulgar cemaatinin ısrarı üzerine padişah kilise için izin vermek zorunda kalır ancak bir şartla:
"Bir ayda yapacaksınız"
KİLİSE VİYANA'DAKİ DÖKÜM FABRİKALARINDA YAPILDI
Bulgar cemaati istedikleri büyüklükte bir kiliseyi 1 ayda yapamayacaklarından Bulgaristan'dan yardım ister.
İstenen kilisenin taştan bina edilemeyeceğini anlayan Bulgar yönetimi kiliseyi demirden inşa etmeye karar verir.
Viyana'daki döküm fabrikalarında kalıplara dökülen demirle yapılan levhalar gemilerle Tuna nehri üzerinden Karadeniz'e oradan da Haliç kıyısına ulaşır. Bugün Haliç kıyısında hala dimdik ayakta duran ve projesini İstanbullu bir Ermeni Hovsep Aznavur'un yaptığı Sveti Stefan Kilisesi, 1 ay içinde monte edilerek 20 Eylül 1898'de inşaa edilir.
RESTORASYONU 9 YIL SÜRDÜ
Balat sahiline 1 ayda inşa edilmesine rağmen yıllara meydan okuyan bu dünyanın ilk prefabrik yapısını tamir etmek isteyen Türkiye, 2008 yılında kiliseyi restore etmek için kapattı.
AÇILIŞINI ERDOĞAN YAPACAK
Aradan geçen 9 yıl sonunda restorasyonun biten Sveti Stefan Kilisesi'nin, (Demir Kilise) 9 Ocak tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ve Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov'un da katılacağı bir törenle açılacağını duyurdu.
Ancak kilisenin cemaati olmadığı için hizmet verip vermeyeceği henüz açıklanmadı.
